Op de helft van 2022

GESCHREVEN DOOR Henry Timisela OP 27 juni 2022. GEPOST IN NIEUWS

Het eerste half jaar van 2022 is voorbij gevlogen en we hebben niet stil gezeten. Allereerst bedank ik alle nieuwe vrienden die zich online hebben aangemeld. Met jouw digitale ledenpas heb je in elk geval gratis toegang tot onze tentoonstellingen in Museum Sophiahof te Den Haag. Dank voor de support om ons werk als museum mogelijk te maken. Ook krijg ik van nieuwe vrienden vaak dezelfde vragen over waar wij vandaan komen als organisatie, wat wij als nou precies doen en wat de plannen zijn voor de komende periode. Hier volgt mijn antwoord.

Collectie top 100

In 2012 moest ons museumgebouw in Utrecht de deuren noodgedwongen sluiten. De museumcollectie is sindsdien opgeslagen in een tweetal veilige locaties, maar nooit meer aangeraakt geweest. Hier moet figuurlijk de bezem doorheen gehaald worden. Wellicht ook letterlijk. Dat houdt in dat de collectie centraal samengebracht, uitgepakt en opnieuw geïnventariseerd moet worden. Afstoten van objecten zal dan ook aan de orde komen. Ik heb mij ten doel gesteld om een collectie top 100 samen te stellen. Aan de hand van deze objecten vertellen wij als Museum Maluku het Molukse verhaal vanuit meerdere invalshoeken. Ondertussen groeit de museumcollectie ook door schenkingen.

Verbinden & samenwerken

In het licht van het Nederlands koloniaal- en slavernijverleden, en de belangrijke rol die de Molukken daarin hebben gespeeld, voelt Museum Maluku zich geroepen om vanuit de collectie na te denken over de hierbij behorende ethische en actuele kwesties. Met name de doorwerking van dat verleden in de huidige samenleving. Als instituut onderzoeken wij hoe deze te verbinden met de eigen collectie, door bijvoorbeeld jonge kunstenaars met een Molukse achtergrond hierop te laten reflecteren. En zoeken wij samenwerkingen met andere musea zoals bijvoorbeeld ook Beeld en Geluid in Hilversum, waar onder andere gedigitaliseerde media centraal staan.

Videocontent & archeologisch onderzoek

De afgelopen periode hebben wij videocontent geproduceerd zoals ‘Molukse jongeren in de 90’s’ en de museale videoserie ‘Maju Mundur’. In samenwerking met de website Molukserfgoed.com is het project Wyldemerck gestart, waarin oud-bewoners op een archeologische wijze op zoek gaan naar hun inmiddels verdwenen woonoord. Zoals eerder gezegd bereiden wij nu een kunstproject voor met Molukse jongeren van de 4e generatie, maar daarover later meer. En er hebben zich via social media veel vrijwilligers aangemeld om aan de slag te gaan met de museumcollectie.

Zoals ik in het begin zei, we hebben niet stil gezeten. En het werk gaat door, met jouw support. De zomervakantie staat voor de deur en ik wens je daarom hele mooie en zonnige dagen toe.

Tot ziens!

Lees ook zijn andere columns: Terugblikken & focus voor 2022, Een museum zonder museum

Column: SAMEN ZOEKEN NAAR BARAKKEN

Molukserfgoed.com met oud-bewoners van woonoord de Wyldemerck gingen op veldinspectie. Conservator Huib Akihary was mee en doet verslag.

Lees meer

MAJU MUNDUR

In de serie Maju Mundur nemen verschillende duo’s met Molukse roots plaats tegenover een kunst- of cultuurobject.

Lees meer

Samen zoeken naar barakken

GESCHREVEN DOOR HUIB AKIHARY OP 27 juni 2022. GEPOST IN NIEUWS

Op zaterdag 11 juni reed een bus vol met oud-bewoners van woonoord de Wyldemerck vanuit Waalwijk, via Ridderkerk naar Friesland. Zij reisden af naar de plek in de bossen waar in de jaren 50 en 60 het woonoord lag, 4 km ten westen van het dorp Balk. Het doel van de dag was een veldinspectie. Conservator Huib Akihary was mee en doet een kort verslag.

MuMa met oud-bewoners het bos in

Zaterdag 11 juni. Ik zit in een bus met oud-bewoners van kamp de Wyldemerck. Vanochtend heel vroeg is de bus vertrokken uit Waalwijk en via Ridderkerk rijden we langs het Friese dorp Balk op weg naar de plek waar vroeger het Islamitische woonoord de Wyldemerck lag. “Oh kijk daar de Luts liggen! Daar gingen we vaak naar toe. En daar woonde boer Poepjes”, wordt er geroepen. Er heerst een opgewonden stemming in de bus. Het voelt als een schoolreisje maar we gaan vandaag daadwerkelijk op onderzoek uit. Een echte veldinspectie doen.

Die veldinspectie houdt in dat oud-bewoners het Wyldemerck-bos in gaan. Bepakt met jalonstokken, piketpaaltjes, sporenkaartjes, pijlkaarten en een mobieltje, gaan ze op zoek naar sporen van het kamp. Op zoek naar hun eigen woonbarak, de speelplaats, de moskee en minaret of die boom waarin een naam gekerfd staat.

De resultaten en bevindingen van deze veldinspectie in woonoord de Wyldemerck werden een week later in Museum Sophiahof met de deelnemers besproken. Het terugvinden van de juiste locatie van de moskee vond men heel bijzonder en waardevol, evenals het weer voor het eerst terug zijn bij de plek van de eigen woonbarak na zoveel jaren. Opvallend was dat veel deelnemers het kamp klein vonden. In hun herinnering dachten ze dat het veel groter zou zijn.

Vraag Staatsbosbeheer

Het bos Wyldemerck is in eigendom van Staatsbosbeheer. Die koestert al jaren de wens om meer met de geschiedenis van het terrein te doen. Het is erfgoed, zo u wilt Moluks erfgoed vanwege de jarenlange Molukse bewoning. Wat is dat erfgoed? Hoe maken we dat erfgoed zichtbaar? Wat gaat we daar mee doen? Het antwoord moet komen vanuit de Molukse gemeenschap.

Dit leidde begin dit jaar tot de start van het archeologieproject ‘Wyldemerck, samen zoeken naar barakken in de bossen’. Bijzonder is dat in dit project samen met oud-bewoners en familie onderzoek gedaan wordt naar de Wyldmerck; naar de sporen, de verhalen en de betekenis van dit voormalig islamitische woonoord in de gemeente Fryske Marren. Museum Maluku is partner in dit project en treedt op als gastheer voor de bijeenkomsten in Museum Sophiahof.

Het museum is zeer blij met dit archeologieproject. Het stimuleert niet alleen mensen bezig te zijn met hun eigen geschiedenis en die vorm en inhoud te geven, maar oud-bewoners worden ook actief betrokken bij het project, nemen er fysiek deel aan en bepalen zelf de inhoud. Het moet resulteren in dat zij zelf een antwoord formuleren op de vraag van Staatsbosbeheer.

Zaterdag 2 juli volgt de bijeenkomst waarin uitleg wordt gegeven hoe onderzoek te doen naar digitale en geschreven en gedrukte bronnen. Wordt vervolgd…

Project Wyldemerck

In samenspraak met oud-bewoners, hun kinderen en kleinkinderen en wordt er onderzoek gedaan naar het woonoord de Wyldemerck in Friesland.

Lees meer

Vodcast: Molukse jongeren in de 90’s

Derde en vierde generatie Molukkers delen verhalen, gedachten en ervaringen over de jaren 90.

Lees meer

Kaja Sariwating neemt afscheid als bestuursvoorzitter MHM

Kaja Sariwating neemt na 4 jaar afscheid als bestuursvoorzitter van het Moluks Historisch Museum. Zijn visie, persoonlijke betrokkenheid en bestuurlijke kwaliteiten hebben sterk bijgedragen aan het huidige MHM. MHM is hem dan ook dankbaar voor zijn jarenlange inzet en zal later dit jaar passend afscheid van hem nemen.

Onder zijn voorzitterschap is het MHM sterk geprofessionaliseerd. Zo is het bureau sterk verjongd en uitgebreid, is MHM verschillende samenwerkingen aangegaan – bijvoorbeeld met Molukse makers, het Landelijk Moluks Monument en het Indisch Herinneringscentrum – en is het bestaansrecht van de stichting voor de komende jaren gegarandeerd door meerjarensubsidies. Daarmee is het MHM uitgegroeid tot hét loket voor alle vragen over Moluks cultureel erfgoed. MHM maakt inmiddels kennis over de geschiedenis, kunst, cultuur en ontwikkeling van Molukkers toegankelijk voor een breed publiek in en buiten Nederland. Voorts is MHM zich naast kennis ook gaan richten om de vele lokale initiatieven in de Molukse gemeenschap een platform te bieden en coördineerde vorig jaar het indrukwekkende programma rond 70 jaar Molukkers in Nederland.

Onder het voorzitterschap van Kaja is het bureau van MHM uitgegroeid van één betaalde kracht tot een compleet team bestaande uit enthousiaste en deskundige professionals met veelal een Molukse achtergrond. “Met het huidige bureau is er niet alleen beweging, maar ook veel diepgang toegevoegd. Ik heb er alle vertrouwen in dat deze Molukse professionals onder leiding van Henry Timisela de organisatie nog veel verder gaan brengen de komende jaren”, aldus Kaja. Daarnaast was Kaja nauw betrokken bij de samenwerking met het Landelijk Moluks Monument, de aanstelling van directeur Henry Timisela en de ronde tafel van de Collectieve Erkenning van Indisch en dan vooral Moluks Nederland.

Formeel zal Kaja het voorzitterschap per 1 augustus a.s. overdragen. Het bestuur van MHM zal vanaf dan bestaan uit een nog te werven voorzitter, secretaris Joan Hoexum, penningmeester Ruud Van Gessel, bestuursleden Sara Taihuttu en Lydia Sahetapy-Engel en een nog te werven zesde bestuurslid.

Kaja werd in mei 2018 benoemd als bestuurslid en vice-voorzitter. Hij volgde in 2019 Glenn Haulussy op als bestuursvoorzitter.

Collectie gevormd door schenkingen

GESCHREVEN DOOR HUIB AKIHARY OP 23 MEI 2022. GEPOST IN NIEUWS

Een doos betamax videobanden met opnames van muziek en dansen uit de jaren ‘80 op Tanimbar. Zilveren bestek met ‘Mena-Moeria’-logo van ir. J.A. Manusama, president in ballingschap van de RMS. Een dertigtal wetenschappelijke antropologische publicaties over de Molukken. Een kruidnagelbootje en een fotoalbum van de familie Pasanea – Platenkamp. Dit is een korte opsomming van schenkingen die Museum Maluku in de afgelopen periode heeft mogen ontvangen. Al deze schenkingen zijn opgenomen in de collectie van Museum Maluku en dat gebeurt al sinds de opening van het museum in 1989.

SCHENKINGEN

Wanneer een schenking wordt opgenomen in de collectie wordt deze onderdeel van het grote museale Molukse erfgoed. Daarmee zijn de schenkingen voor de toekomst veiliggesteld. De taak van ons museum is om dit erfgoed met grote zorg te beheren voor komende generaties. Die zorg boden we in het verleden en dat zullen we ook nu én in de toekomst blijven doen. Onze collectie is groot en divers. Hoofdzakelijk is de collectie gevormd door schenkingen uit met name onze eigen Molukse gemeenschap; onder andere gebruiksvoorwerpen, kleding, eremedailles, meubilair, en legerkisten, maar ook persoonlijke archieven van Molukse leiders en Molukse instellingen.

Cengkehbootje
Zilveren bestek met Mena-Moeria

Sinds de sluiting van het museumpand in Utrecht (2012) ligt de gehele collectie opgeslagen op twee locaties. Hierdoor is de museumcollectie op dit moment (nog) niet zichtbaar op onze locatie in Den Haag. Maar niet zichtbaar wil geenszins zeggen dat de collectie er niet meer is. We krijgen zo nu en dan de vraag waar een schenking is gebleven. De vraag om teruggave van de schenking wordt ons ook wel eens gesteld omdat de collectie niet zichtbaar is. Uiteraard begrijpen we de vraag, maar u kunt er zeker van zijn dat wij er alles aan doen om de museumcollectie binnenkort weer voor iedereen toegankelijk te maken. Eerder schreef directeur Henry Timisela al in zijn column dat in 2022 de collectie het speerpunt is en de museale werkzaamheden daar geheel op worden afgestemd.

Museumcollectie speerpunt in 2022

Wat betekent dat concreet? Museum Maluku zal zich richten op vijf punten:

Uitpakken van de gehele museumcollectie;
Controleren van de fysieke staat van de objecten en deelcollecties;
Controleren en updaten van oude registratiedata in nieuw museum-registratiesysteem;
Digitaliseren van grote delen van de collectie;
Zichtbaar maken van de collectie.

Het uitpakken van de museumcollectie zal plaatsvinden in het nieuwe museumdepot van Museum Maluku. Controleren van de fysieke staat van de collectie is hard nodig na jaren van opslag. In september zal het museum een nieuw collectie-registratiesysteem in gebruik gaan nemen. Deels zal dit systeem ook toegankelijk worden voor publiek. Daarnaast kan het museum participeren in enkele grote projecten waarmee de collectie gedigitaliseerd kan worden volgens de laatste kwaliteitseisen en normen. Daarmee kunnen we de collectie online toegankelijker en zichtbaarder maken.

Bruikleen wordt schenking

Vorig jaar was de wisselexpositie IKAT te zien in Museum Sophiahof, de locatie waar Museum Maluku gevestigd is. Deze expositie is nu gratis online te bezoeken. In het zevende en laatste deel van IKAT – Rituelen rondom het huwelijk – waren twee borden van bladgoud te zien. Deze objecten kwamen niet uit de eigen museumcollectie. De twee borden waren speciaal voor de expositie in bruikleen gevraagd. Eén bord was een bruikleen van het Museum van Wereldculturen uit Leiden, de ander een particuliere bruikleen uit Amsterdam.

Piring mas
Piring mas

De particuliere bruikleengeefster heeft te kennen gegeven dat zij het gouden bord, ofwel de piring mas, aan de Molukse gemeenschap wil geven. Zij wil de bruikleen omzetten in een schenking aan het museum. Museum Maluku is in haar ogen de meest geschikte instelling voor het behoud van Moluks erfgoed. Wij zijn bijzonder blij met deze bijzondere schenking. Net als alle andere schenkingen zal ook de Piring Mas opgenomen worden in onze museumcollectie.

Huib Akihary
Conservator

Collectie

De collectie van Museum Maluku is op dit moment opgeslagen in een aantal depots.

Lees meer

PUBLIC PROG.

Wil je kennismaken met of je juist nog meer verdiepen in de Molukse geschiedenis, de kunsten en cultuur? Check onze programmering.

Lees meer

Het belang van de vierde generatie

GESCHREVEN DOOR Miguell Kaidel OP 29 april 2022. GEPOST IN NIEUWS

Een jaar geleden keek ik met een dubbel gevoel naar de documentaire ‘Molukkers in Nederland’ van Coen Verbraak. Ja, eindelijk werd ons verhaal een beetje zichtbaar voor het grote publiek. Maar lichtelijk verbaasd zag ik dat de jongste van de veertien geïnterviewde personen destijds 42 jaar oud was.

Dat de stem van de Molukse jongeren niet altijd serieus genomen wordt is geen onbekend fenomeen. Er wordt vaak over, maar niet mét Molukse jongeren gesproken. Tijdens onze redactievergaderingen bij Museum Maluku is het betrekken van de Molukse jongeren, en dan met name de vierde generatie dan ook een speerpunt geworden.

Niet over, maar mét Molukse jongeren

In de afleveringen van onze serie ‘Maju Mundur – Duo Interviews’ nemen veelal jongeren plaats op ons museumbankje. In deze setting bekijken en bespreken zij Molukse cultuurobjecten en kunstwerken. Tijdens de aankomende video-podcast over Molukse jongeren in de jaren ‘90 gaan jongeren van de vierde generatie juist in gesprek met de derde generatie. Daarnaast zijn we als redactie op de achtergrond bezig met een project waarin de vierde generatie centraal zal komen te staan.

Een ander interessant project is ons event ‘De impact van Pattimura’ tijdens Hari Pattimura op 15 mei. Op die dag staan Molukkers wereldwijd namelijk stil bij het leven van Pattimura, die in de 19e eeuw de opstand tegen de Nederlandse bezetting leidde. Museum Maluku zal op eigen wijze invulling geven aan deze dag. Naast Molukse historici zullen ook jongeren deelnemen aan het panelgesprek over Pattimura. Als redactie willen we namelijk voorkomen dat er niet alleen over, maar ook mét Molukse jongeren wordt gesproken.

Het belang van het betrekken van Molukse jongeren spreekt naar mijn inzicht voor zich. Zoals dat gaat tussen verschillende generaties bekijken jongeren de geschiedenis, maar vooral ook de toekomst op een andere manier. Tijdens de eerder genoemde videopodcast wordt bijvoorbeeld besproken in welk opzicht de Molukse gemeenschap in Nederland sinds de jaren ‘90 is veranderd. Al deze veranderingen dragen namelijk bij aan hoe verschillende generaties Molukkers naar de Molukse gemeenschap en de Nederlandse maatschappij kijken, en hoe hun wereldbeeld door de jaren heen is veranderd.

Vertrouwd & verfrissend

Tijdens het schrijven over deze ontwikkelingen bij Museum Maluku bedenk ik me dat ik de afgelopen week nog heb gezien hoe het ook kan. Het tegenovergestelde van de opzet van de Coen Verbraak-docu speelde zich af op 25 april in de RAI. Niet in de hoofdzaal, maar juist in een bomvolle tweede zaal stond een Molukse zangeres van de vierde generatie te schitteren. Haar naam: Intan Joseph.

Of de menigte zich bewust was van het feit dat dit Intan haar eerste optreden als solo-artiest was betwijfel ik. Intan begon en eindigde haar optreden met Molukse klassiekers. Tussendoor zong ze haar eigen uitgebrachte nummers en het werkte, want de zaal ging compleet uit z’n dak. Intan haar optreden voelde vertrouwd en was verfrissend tegelijk. Precies die combinatie omarm ik als redactielid van Museum Maluku.

Redactie
Miguell Kaidel

Nu te zien: Ons Land

Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis in de Oost en hoe die nog altijd doorwerkt.

Lees meer

Column: Daglicht na jaren…

Heb je de column van junior conservator Reïnda Hully al gelezen?

Lees meer

De impact van Pattimura

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 15 april 2022. GEPOST IN NIEUWS

Op zondag 15 mei – Hari Pattimura – organiseert Museum Maluku het panelgesprek De impact van Pattimura in Museum Sophiahof. Verschillende generaties gaan in gesprek. Wie was Thomas Matulessy, beter bekend als (kapitan) Pattimura? Welke impact heeft hij gehad? Hoe kijkt de jongere generatie Molukkers naar Pattimura?

Met elkaar in gesprek

Tijdens deze middag gaan 3e en 4e generatie met elkaar in gesprek om hun gedachten te wisselen over de impact van Pattimura. Traditional storyteller & sejarawan Ridhwan Ohorella neemt je op bijzondere wijze mee in een verhaal van Pattimura. Vervolgens zal host Miguell Kaidel met de panelleden dieper ingaan op het verhaal van Pattimura en de opstanden. Wat was destijds de impact van Pattimura? En hoe resoneert het verhaal van Pattimura nu? Luister daarnaast ook naar de poems van spoken word artist Gloria Lappya.

Programma & gasten

Het programma van De impact van Pattimura duurt van 14:00 tot 16:30 uur. In het eerste gesprek gaat host Miguell Kaidel in gesprek met junior conservator Reïnda Hully, traditional storyteller & sejarawan Ridhwan Ohorella en historicus Wim Manuhutu. In het tweede gesprek schuiven Noah Fanoembi (ambassadeur voor Tanimbar in Nederland), Kai Maipauw (transdisciplinair kunstenaar) en Charissa Leiwakabessy (researcher) aan.

Inloop: 13.30 uur
Start programma: 14.00 uur
Uitloop: 16.30 uur

Tickets

Zien wij jou zondag 15 mei? Een ticket kost € 7,50. Dit is incl. koffie/thee en bezoek aan ONS LAND. Bestel hier je ticket(s).

PLAN JE BEZOEK

Het museum is dinsdag t/m zondag van 11.00 – 17.00 uur geopend.

Lees meer

Nu te zien: Ons Land

Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis in de Oost en hoe die nog altijd doorwerkt.

Lees meer

Project Wyldemerck

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 7 april 2022. GEPOST IN NIEUWS

Museum Maluku werkt in 2022 samen met Moluks Erfgoed aan het archeologieproject ‘Wyldemerck: Samen zoeken naar barakken in de bossen’. In samenspraak met oud-bewoners, hun kinderen en kleinkinderen en omwonenden willen zij onderzoek doen naar het woonoord de Wyldemerck in Friesland. En daarvoor is jouw hulp nodig!

Project Wyldemerck

In een dichtbegroeid bos in de Wyldemerck aan de weg Balk – Koudum ligt bijzonder erfgoed verscholen. In 1942 werd hier een werkkamp van de Nederlandse Arbeidsdienst (NAD) gebouwd en tussen 1954 en 1969 was in dezelfde barakken een Moluks woonoord, het enige islamitische woonoord, gevestigd waar enkele honderden Molukkers bijna 15 jaar onder moeilijke omstandigheden verbleven. Na het vertrek van de Molukkers werden de barakken gesloopt en verkocht en nam de natuur het terrein over. Inmiddels is het alleen nog archeologisch aanwezig, maar oud-bewoners en hun familie zijn altijd blijven terugkeren naar de plek. De opzet van Project Wyldemerck is om samen op zoek te gaan naar de sporen, de verhalen en de betekenis van het voormalig woonoord.

Oproep Project Wyldemerck

Voor Project Wyldemerck komen Moluks Erfgoed en Museum Maluku graag in contact met oud-bewoners en hun nazaten, Molukse jongeren die willen leren hoe je onderzoek doet naar de geschiedenis van een woonoord, maar ook met mensen uit de regio die nog actieve herinneringen hebben aan het woonoord. “We willen met zoveel mogelijk mensen aan tafel en het project vanuit de gemeenschap vormgeven. Dan gaan we vooronderzoek doen, verhalen verzamelen en dan het veld in om te zien welke sporen er overgebleven zijn.”

Meedoen? Meld je aan via h.akihary@museum-maluku.nl.

STARTBIJEENKOMST

De startbijeenkomst van Project Wyldemerck vindt plaats op zaterdag 14 mei in Museum Sophiahof, de plek waar Museum Maluku gevestigd is. Eerder stond deze bijeenkomst gepland op zaterdag 16 april, maar deze is komen te vervallen. Na meerdere berichten is ervoor gekozen om dit project na de Ramadan te starten. Project Wyldemerck zal vervolgens lopen t/m januari 2023.

MOLUKS ERFGOED

Moluks Erfgoed is opgezet door de archeologen Jobbe Wijnen en Marjolijn Kok. “Wij zijn hedendaagse archeologen die proberen om het Moluks erfgoed de aandacht te geven die het verdiend. We proberen het Moluks erfgoed binnen de Archeologische Monumenten Zorg te krijgen zodat de resten van vooral de eerste dertig jaar niet ongezien verdwijnen. Ons onderzoek heeft op dit moment twee aandachtspunten: het aanwijzen van De Punt als archeologisch monument en het archeologisch inventariseren van de 90 woonoorden in Nederland door middel van een archeologische inspectie van de locaties.”

Het project ‘Wyldemerck, samen zoeken naar barakken in de bossen’ is een samenwerking tussen Moluks Erfgoed, Museum Maluku, Stichting Vrienden van BOEi (penvoerder), Staatbosbeheer, gemeente Fryske Marre en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Meer informatie? Check www.molukserfgoed.com

DEELNEMEN AAN PROJECT WYLDEMERCK?

Lijkt het je leuk om te onderzoeken, verhalen te verzamelen en ook het veld in te gaan? Meld je aan via onderstaande button.

Aanmelden

Nu te zien: Ons Land

Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis in de Oost en hoe die nog altijd doorwerkt.

Lees meer

Daglicht naar jaren, Reïnda Hully, Junior Conservator,

Daglicht na jaren

Daglicht na jaren…

GESCHREVEN DOOR REÏNDA HULLY OP 30 MAART 2022. GEPOST IN NIEUWS

Houten voorouderbeelden. Opgezette Molukse fauna. Honderden meters aan papieren documenten… De afgelopen maanden hebben conservator Huib Akihary en ik het voorrecht gehad om de gehele collectie van Museum Maluku te bekijken en te beoordelen. Sinds de sluiting van het museum te Utrecht in 2012 zijn de deelcollecties ondergebracht bij verschillende depots in het land. Deze deelcollecties bestaan uit museale objecten, archieven, boeken, foto’s en nog veel meer. Een greep uit de complexe Molukse én Moluks-Nederlandse geschiedenis, een geschiedenis die maar blijft groeien.

29 pallets gevuld met archiefmateriaal

Zelfs uit onverwachte hoek. Nadat wij eind vorig jaar dachten alles uit onze collectie gezien te hebben, ontvingen we het bericht dat er nog 29 (!) pallets met objecten van het museum opgeslagen stonden in één van de depots. Na het maken van de afspraken gingen Huib en ik afgelopen maand opnieuw de hort op. Opgedeeld in twee bezoeken, doorzochten wij de 29 pallets gevuld met archiefmateriaal. Tussen deze dozen, gevuld met papieren documenten, vonden we daarnaast ook cassettebandjes, elpees, foto’s en diverse audiovisuele dragers. Maar bovenal vonden wij archieven die varieerden van persoonsarchieven tot ledenadministraties van oude Molukse instanties.

Lees verder onder de foto’s

Conservator Huib Akihary opent verschillende dozen
Archiefmateriaal
Junior conservater Reïnda bekijkt een van de dozen

Het belang van een archief

Terwijl Huib vol enthousiasme de verschillende dozen opende en de documenten bekeek, probeerde ik uit te zoomen en na te denken over het belang van archieven, geschiedschrijving en de museale instelling. Zo kwam ik terecht bij de stelling dat het niet het doel van een historicus is om de geschiedenis te beschrijven, maar een geschiedenis. Historici moeten tenslotte belangrijke keuzes maken in welke bronnen ze gebruiken en welk onderdeel van een historisch evenement ze hiermee beschrijven. Bovendien zullen die bronnen nooit precies het evenement beschrijven en moeten ze geïnterpreteerd worden. Een verantwoordelijke taak…

Het creëren van een archief is daarin dus net zo belangrijk. Het opslaan van documentatie van een mogelijk belangrijk historisch evenement. Welke documenten sla je op? Wat staat er in deze documenten? Hoe is het evenement beschreven of hoe beschrijf jij het evenement? Hoe bepaal jij hierdoor indirect de geschiedschrijving van een mogelijk historisch evenement? Enfin, eveneens een belangrijke en verantwoordelijke taak.

Een belangrijke en eervolle stap

Als museum willen wij natuurlijk een zo divers, inclusief en compleet mogelijk Molukse en Moluks-Nederlandse geschiedenis in kaart brengen en op een creatieve manier exposeren aan geïnteresseerden. Hiervoor moeten we zowel de ‘gangbare’ (lees: Westerse) manier van geschiedschrijving, alsook alle andere vormen van niet-Westerse geschiedschrijving, in acht nemen. Het bezoeken, bekijken en interpreteren van geschreven én ongeschreven bronnen die weer daglicht zien na jaren is hiervoor een hele belangrijke, eervolle, maar vooral leuke stap.

Junior Conservator
Reïnda Hully

Nu te zien: Ons Land

Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis in de Oost en hoe die nog altijd doorwerkt.

Lees meer

Maju Mundur

Heb jij alle afleveringen van Maju Mundur – Duo interviews al gezien?

Check it out!

Tjendolmiddag, 29 april 2022, Wortels in de Molukken

Tjendolmiddag: Wortels in de Molukken

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 29 MAART 2022. GEPOST IN NIEUWS

Tjendolmiddag: ‘Wortels in de Molukken’ is uitverkocht

Op vrijdagmiddag 29 april wordt het nieuwe stripboek ‘Wortels in de Molukken’ gepresenteerd, een initiatief van Stijn Schenk. Samen met een aantal Molukse vrouwen en tekenaars geeft hij invulling aan de maandelijkse Tjendolmiddag van Museum Sophiahof.

Programma

Het nieuwe stripboek ‘Wortels in de Molukken’ vertelt de verhalen van een aantal bijzondere vrouwen uit de Molukse gemeenschap. Deze worden aangevuld met tekeningen en verhalen van tekenaars Els Deckers en Dido Drachman.

De Tjendolmiddag start om 14.30 uur met een inloop met koffie, thee en spekkoek. Om 15.00 uur presenteert Stijn Schenk, samen met een aantal tekenaars en geportretteerde Molukse vrouwen, het stripboek. Luister vervolgens naar verhalen en gedichten van o.a. Nel Lekatompessy, Mellie Lumalessil-Metiarij, Quiana Lumalessil en Aca Siwabessy Stoffels. Na afloop om 16.00 uur staat er een glas Tjendol voor u klaar en kunt u het stripboek aanschaffen en laten signeren.

Ook het eerdere beeldverhaal over Lady Soul (Vocalist Francis Parinussa – overleden op 9 januari 2021) uit ‘Wortels in Nederlands-Indië’ is in het boek opgenomen. Lees hier alvast het verhaal over Lady Soul.

Tickets

Tickets kosten € 7,50, incl. koffie, thee, spekkoek en Tjendol en zijn hier te bestellen.

Nu te zien: Ons Land

Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis in de Oost en hoe die nog altijd doorwerkt.

Lees meer

Plan je bezoek

Het museum is dinsdag t/m zondag van 11.00 – 17.00 uur geopend.

Lees meer

Een bamboefluit in ONS LAND

Dinsdag 8 februari mocht Museum Sophiahof haar deuren eindelijk weer openen voor het publiek. Een feestelijke dag. Niet alleen omdat het publiek ons museum weer mag komen bezoeken, maar ook omdat de expositie ONS LAND, dekolonisatie, generaties, verhalen is geopend na 15 maanden van voorbereiding. Dat is lang denk je wellicht, maar in feite is de expositie in vrij korte tijd gerealiseerd. Daarbij zijn wij als projectteam Ons Land gesteund door een aantal professionals uit de museumwereld en vanuit het Moluks Historisch Museum door junior conservator Reïnda Hully en Wim Manuhutu.

De bamboefluit

Ik plaats de suling (bamboefluit) voorzichtig in de standaard die ik schuin op de diagonaal van de vitrinebodem heb gepositioneerd. De suling draai ik naar me toe zodat de vingeropeningen goed te zien zijn. Zo is de presentatie niet te statisch maar zit er beweging in. Nu nog alles goed vastzetten en dan de glazen kap erop. Het licht valt mooi van boven. Seraya Tuasuun filmt me voor een posting over het werk van een conservator. Ook het inrichten van een expositie hoort daarbij.

ONS LAND

Ons Land is een co-productie van het Indisch Herinneringscentrum (IHC) en het Moluks Historisch Museum (MHM) en zal voor de komende 5 jaar de vaste opstelling in Museum Sophiahof vormen. Als conservator van het Moluks Historisch Museum, ofwel Museum Maluku, was ik nauw betrokken bij het ontwikkelen en formuleren van het tentoonstellingsconcept. 8 familieverhalen, 5 Indische en 3 Molukse, vormen de rode draad in de expositie. Zij worden verteld door de jongste of jongere generatie. Vanuit het heden vertellen zij over de aankomst in Nederland van hun ouders en grootouders, de overtocht vanuit Nederlands-Indië en over het leven in Indië. Persoonlijke objecten en tal van familiefoto’s ondersteunen de afzonderlijke familieverhalen. Bij de keuze van de 3 Molukse familieverhalen is gekeken naar de mate van dekking van het brede Molukse verhaal, de gelaagdheid ervan met veel ruimte voor nieuwe perspectieven, onbekend beeldmateriaal en verrassende objecten.

De keuze is uiteindelijk gevallen op drie verschillende verhalen. Een familieverhaal over het KNIL, Actie Wassenaar, repatriëring naar Lombok en 4e generatie in de wijk Tilburg. Het tweede familieverhaal gaat over de Marine, met eerste generatie marineman Opa Jacobus Bernardus, Zeeland, Nieuw-Guinea en arts en kleindochter Rebecca. Het derde verhaal gaat over een Moslimfamilie, over Tulehu, woonoord de Wyldemerk, repatriëring, koken en ‘pulang’.

Project Wyldemerk & jij kunt deelnemen

Met de Wyldemerk, het enige Islamitische woonoord, gelegen bij het Friese Balk, eindig ik. Museum Maluku zal dit jaar het archeologieproject van de Wyldemerk hosten dat geïnitieerd is door de archeologen van stichting Moluks Erfgoed. Belangrijkste participant in het project is de Molukse gemeenschap. Oud-bewoners van de Wyldemerk en Molukse jongeren die geïnteresseerd zijn hoe onderzoek te doen naar een woonoord, worden van harte uitgenodigd om mee te doen. De Stichting Moluks Erfgoed heeft in de afgelopen 2 jaar de locaties van tal van Molukse woonoorden in kaart gebracht. In het archeologieproject participeren verder Staatsbosbeheer, Stichting Boei en de Rijksdienst Cultureel Erfgoed. Aanvang project is medio April 2022 en duurt tot januari 2023. Meer info over dit project vind je op www.molukserfgoed.com. Wil je deelnemen? Mail naar: h.akihary@museum-maluku.nl.