Skip to main content

5 mei – ONS LAND: De Vrijheidshow

5 mei – ONS LAND: De Vrijheidshow

Op zondag 5 mei brengen we tijdens ONS LAND: De Vrijheidshow op feestelijke wijze een eerbetoon aan het kostbare goed dat vrijheid is en verkennen we met elkaar de diepgaande betekenis ervan. Kom langs voor een bijzondere avond vol reflectie, verbinding en vermaak.

Samen eten en genieten van verhalen & muziek
Vrijheid is niet vanzelfsprekend. Ontdek hoe de ervaringen van het verleden ons vandaag de dag vormen en inspireren. Laat je meevoeren door verhalen van moed, veerkracht en opoffering die ons de ware waarde van vrijheid doen beseffen, met muziek, spoken word en optredens van onder andere Robin Block, Alfian Emir Aditya, Kara Music, Tiga Batang Rumah en nog veel meer.

Ontdek hoe het verleden ons heden beïnvloedt. Hoe worden bijvoorbeeld de doorwerkingen door de jongere generatie vormgegeven?

Vieren, leren & omarmen
Tijdens Ons Land: De Vrijheidshow komen woorden, muziek emotie bij elkaar. We vieren vrijheid, leren van het verleden en omarmen de kracht van het heden. Kom je ook?

BESTEL TICKETS

Tickets zijn inclusief een drankje en Vrijheidssoep.

Datum: 5 mei 2024
Tijd: 18.00 tot 20.30 uur
Locatie: Museum Sophiahof
Sophialaan 10, 2514 JR Den Haag

ONS LAND: De Vrijheidshow is een samenwerking tussen het Indisch Herinneringscentrum en Museum Maluku.

ons-land-vrijdheidsshow-museum-maluku-indisch-herinneringscentrum

VERBONDEN DOOR ERFGOED

Het onderzoeksteam vanuit Museum Siwalima op Ambon vertelt ons meer over hun onderzoek naar museumcollecties over Molukkers in Nederland.

Read more


Ons Land, bamboefluit

NU TE ZIEN: ONS LAND

Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis en hoe die nog altijd doorwerkt in de huidige samenleving.

Read more

Lees verder

Groetjes uit Balk: Update archeologieproject Wyldemerck

Groetjes uit Balk: Update archeologieproject Wyldemerck

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 28 MAART . GEPOST IN NIEUWS

In 2022 werd Museum Maluku benaderd door Moluks Erfgoed, twee Nederlandse archeologen die onderzoek doen naar de Molukse aanwezigheid in Nederland. Er waren sporen van bewoning ontdekt in de bossen bij Balk in Friesland van het voormalige Islamitisch-Molukse woonoord Wyldemerck. In samenspraak met oud-bewoners, hun kinderen, kleinkinderen en omwonenden wilden de archeologen nader onderzoek doen naar het woonoord. Museum Maluku, in de persoon van Hoofd Collecties Huib Akihary, raakte nauw betrokken bij het project. Hij deelt de laatste ontwikkelingen.

De gemeenschap in actie
“Samen met Moluks Erfgoed, Staatsbosbeheer en de Molukse gemeenschappen uit Waalwijk en Ridderkerk hebben we in 2022 het bijzondere archeologieproject Wyldemerck opgepakt. De Molukse gemeenschappen uit Waalwijk en Ridderkerk, de plekken waar oud-Wyldemerckbewoners vooral wonen, kwamen ter voorbereiding een jaar lang iedere zaterdag bij Museum Maluku om klaargestoomd te worden voor het zelf onderzoek doen naar hun eigen geschiedenis. We zijn samen de archieven ingedoken en hebben besproken wat voor hen het belangrijkst is in dit project. Op basis daarvan hebben we het onderzoek verfijnd.”

Bijzondere vondsten
“Vervolgens zijn we samen twee keer naar voormalig kamp Wyldemerck geweest om te kijken wat er nog van over is. Met behulp van Staatsbosbeheer, kaartmateriaal en metingen van Moluks Erfgoed, konden we belangrijke plekken terugvinden zoals de moskee en de minaret. Deze vondsten zijn van enorm belang – de moskee was immers de tweede moskee in Nederland en de minaret zelfs de eerste. Samen met de archeologen hebben de oud-bewoners de exacte locatie van de minaret weten terug te vinden. De belangrijke rol die oud-bewoners, hun kinderen en kleinkinderen in dit project spelen, is buitengewoon bijzonder. Zij bepaalden de koers, met ondersteuning van de archeologen, Staatsbosbeheer en ons.”

De Grote Prijs der Nederlandse Publieksarcheologie
“Het bijzondere project viel vanwege de intense betrokkenheid van de gemeenschap enorm op in archeologisch Nederland. Zo opvallend zelfs, dat we werden genomineerd voor de Grote Prijs der Nederlandse Publieksarcheologie, die we vervolgens ook nog eens wonnen. De massale steun vanuit de Molukse gemeenschappen was overweldigend. Het leverde zo’n boost op, dat we zelfs de aandacht van de Tweede Kamer trokken als voorbeeld van gemeenschapsparticipatie bij het behoud van erfgoed.”

Paden van herinneringen
“Het project is nog steeds in volle gang. We zijn een maand geleden weer naar de Wyldemerck gegaan om samen met Staatsbosbeheer de oude voetpaden in het bos te herstellen. Aan de hand van kaartmateriaal plaatste Staatsbosbeheer piketpaaltjes, waarlangs wij snoeiden en kapten. Vervolgens verwijderde Staatsbosbeheer met zwaar materieel grote bomen en struiken om de paden volledig vrij te maken. De bedoeling is dat de oude voetpaden in de toekomst weer te bewandelen zijn. Waarschijnlijk zullen de grenzen van de barakken met palen in de grond zichtbaar worden gemaakt, zodat je precies kunt zien waar de woningen, de moskee en de minaret hebben gestaan. Via QR-codes kunnen mensen het volledige verhaal ontdekken en oude foto’s en filmpjes bekijken.”

FILMVERTONING EN TALKSHOW NUSA INA

Op zondag 7 april verwelkomen Museum Maluku en Museum Sophiahof je graag bij de screening van de documentaire Nusa Ina van regisseur Anne Jan Sijbrandij.

Lees meer


Ons Land, bamboefluit

NU TE ZIEN: ONS LAND

Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis en hoe die nog altijd doorwerkt in de huidige samenleving.

Lees meer

Lees verder

Internationaal onderzoek naar Molukkers in Nederlandse museumcollecties

Verbonden door erfgoed: Internationaal onderzoek naar Molukkers in Nederlandse museumcollecties

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 28 MAART . GEPOST IN NIEUWS

Scroll down for English translation

Sinds afgelopen februari is het onderzoeksteam vanuit Museum Siwalima op Ambon druk bezig met hun werkzaamheden in Nederland. Joened Agung (delegatieleider), Diana Trisnawati Yudhistira (uitvoerend onderzoeker) en Gharisa Nur Alam (uitvoerend onderzoeker en videograaf) ontvingen een beurs van het ministerie van Educatie & Cultuur in Indonesië om zich te verdiepen in de museumcollecties over Molukkers in Nederland. Ze vertellen ons meer over de doelen van het onderzoek en verwachtingen voor de toekomst.

Samenwerking tussen Nederland en de Molukken
“Het begon allemaal met een van mijn goede vrienden, Mevie Mailoa,” vertelt Agung. “Mevie, Hoofd Administratie, Collectie & Educatie bij Museum Siwalima op Ambon, kreeg vorig jaar bezoek van Henry Timisela, de directeur van Museum Maluku. Dat zette ons aan het denken: waarom niet ook naar Nederland gaan? Mevie en ik hebben een onderzoeksvoorstel geschreven, en die is geaccepteerd door het ministerie van Educatie & Cultuur in Indonesië. Ik heb Diana en Gharisa gevraagd om onderdeel van het team te worden, en samen hebben wij het onderzoek vormgegeven.” Agung, Diana en Gharisa werden bij aankomst in Nederland vergezeld werd door Mevie Mailoa en Decky Tanasale, dorpshoofd van Leinitu en secretaris van Kantor Latupati, het overlegorgaan van adat-oudsten in Maluku. Museum Maluku heeft hen in de beginfase van het onderzoek mogen ontvangen en verdere samenwerking besproken. Vanwege verplichtingen in Maluku, zijn Mevie en Decky eerder teruggekeerd.

Speuren door Nederlandse museumcollecties
“Ons doel is helder: via de collecties van Nederlandse musea willen we meer inzicht krijgen in de geschiedenis en cultuur van Molukkers,” legt Diana uit. “We zijn hiervoor in nauw contact met Museum Maluku. Hoofd Collecties Huib Akihary ondersteunt ons in het onderzoek door ons bijvoorbeeld te laten zien hoe we effectief gebruikmaken van online archieven. Ook Tamara Soukotta van het International Institute of Social Studies heeft ons waardevolle ondersteuning geboden. Daarnaast hebben we verschillende musea in het land bezocht: het Rijksmuseum in Amsterdam, het Drents Museum in Assen en de verschillende Wereldmusea. Binnenkort gaan we nog naar het Maritiem Museum in Rotterdam. Ons doel is om een database vol archiefmateriaal en artefacten samen te stellen die de verhalen van Molukkers wereldwijd vertellen.”

Documentaire over Kapitan Pattimura
“In eerste instantie zouden we alleen onderzoek doen naar deze collecties, maar ineens kwam het idee op om een film te maken. Dus dat zijn we ook gaan doen,” vertelt Agung. “We besloten een documentaire te maken over Kapitan Pattimura,” vervolgt Gharisa. “In deze film duiken we in de mysteries rondom zijn geboorteplaats: was het Haria op Saparua, of toch Hulaliu op Haruku? We duiken niet alleen in het verleden en de strijd van Pattimura, maar werpen ook een blik op de toekomst. We laten verschillende stemmen aan het woord, zowel Moluks als Nederlands.” “We hopen dat mensen door de documentaire beter gaan begrijpen wie Pattimura was en waarom hij de nationale held van de Molukken is,” sluit Agung af.

Verwachtingen voor de toekomst
Agung vertelt: “Met het creëren van de database hopen we dat Molukkers over de hele wereld straks de mogelijkheid hebben om onderzoek te doen naar hun eigen familiegeschiedenis.” “We doen dit onderzoek niet alleen voor Museum Siwalima, maar voor de gehele, wereldwijde Molukse gemeenschap,” zegt Diana. “Ik hoop dat we de samenwerkingen met de Nederlandse musea voort kunnen zetten, omdat we geloven dat we elkaar goed kunnen aanvullen. Het zou fantastisch zijn als er bijzondere artefacten uit Nederland tentoongesteld kunnen worden in Museum Siwalima, en vice versa.”

Foto: Anis de Fretes

Connected through heritage: International research on Moluccans in Dutch museum collections

Since last February, the research team from Museum Siwalima in Ambon has been working hard on their research in the Netherlands. Joened Agung (delegation leader), Diana Trisnawati Yudhistira (executive researcher) and Gharisa Nur Alam (executive researcher and videographer) received a grant from the Ministry of Education & Culture in Indonesia to delve into museum collections about Moluccans in the Netherlands. They tell us more about the goals of their research and their expectations for the future.

Collaboration between the Netherlands and the Moluccas
“It all started with one of my good friends, Mevie Mailoa,” Agung explains. “Mevie, Head of Administration at Museum Siwalima in Ambon, received a visit last year from Henry Timisela, the director of Museum Maluku. That got us thinking: why not also go to the Netherlands? Mevie and I wrote a research proposal, which was accepted by the Ministry of Education & Culture in Indonesia. I asked Diana and Gharisa to join the team, and together we created the concept for the research.”

Upon their arrival in the Netherlands, Agung, Diana, and Gharisa were accompanied by Mevie Mailoa and Decky Tanasale, the village chief of Leinitu and secretary of Kantor Latupati, the consultative body of adat-elders in the Moluccas. Museum Maluku had the privilege of welcoming them in the initial phase of the research, in which further collaborations were discussed. Due to obligations in the Moluccas, Mevie and Decky returned earlier.

Exploring Dutch museum collections
“Our goal is clear: through the collections of Dutch museums, we want to gain more insight into the history and culture of Moluccans,” Diana explains. “For this purpose, we are in close contact with Museum Maluku. Head of Collections Huib Akihary supports our research by, for example, showing us how to effectively utilize online archives. Tamara Soukotta from the International Institute of Social Studies has also provided us with valuable support. Additionally, we have visited various museums across the country: the Rijksmuseum in Amsterdam, the Drents Museum in Assen and the various Wereldmuseums. We still need to visit the Maritiem Museum in Rotterdam. Our aim is to create a database full of archival material and artefacts that tell the stories of Moluccans worldwide.”

Documentary on Kapitan Pattimura
“Initially, we were only going to research these collections, but suddenly the idea of making a film came up,” Agung explains. “We decided to make a documentary about Kapitan Pattimura,” Gharisa continues. “In this film, we delve into the mysteries surrounding his birthplace: was it Haria on Saparua, or was it Hulaliu on Haruku? We not only explore Pattimura’s past and his struggle and resistance, but also take a look at the future. We shed a light on various perspectives, both Moluccan and Dutch.” “We hope that through the documentary, people will obtain a better understanding of who Pattimura was and why he is the national hero of the Moluccas,” Agung concludes.

Expectations for the future
Agung says: “With the creation of the database, we hope that Moluccans worldwide will have the opportunity to research their own family history.” “We are conducting this research not only for Museum Siwalima, but for the global Moluccan community,” says Diana. “I hope we can continue our collaborations with Dutch museums because we believe we have the ability to complement and benefit from each other. In the future, it would be amazing if certain artefacts from the Netherlands could be exhibited at Museum Siwalima, and vice versa.”

FILMVERTONING EN TALKSHOW NUSA INA

Op zondag 7 april verwelkomen Museum Maluku en Museum Sophiahof je graag bij de screening van de documentaire Nusa Ina van regisseur Anne Jan Sijbrandij.

Lees meer


Ons Land, bamboefluit

NU TE ZIEN: ONS LAND

Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis en hoe die nog altijd doorwerkt in de huidige samenleving.

Lees meer

Lees verder

Deel jouw verhaal in onze nieuwe vodcast Unboxing!

Deel jouw verhaal in onze nieuwe vodcast Unboxing!

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 5 maart . GEPOST IN NIEUWS

Museum Maluku is op zoek naar jouw verhaal! Voor onze nieuwe vodcast Unboxing reizen we het hele land door op zoek naar Molukse verhalen, herinneringen en anekdotes. Staat de zolder van jouw familie vol dozen met objecten die betrekking tot papeda, PVC-dwarsfluiten, bruidsschatten, de piring natzar, bomberjacks of ander Moluks erfgoed en kunnen jullie ons hier alles over vertellen? Laat het ons weten! 

Over Unboxing 
Binnenkort gaan we van start met de opnames voor onze nieuwe vodcast Unboxing. In deze serie maken we 5 afleveringen met als onderwerp divers immaterieel Moluks erfgoed. Verschillende Molukse generaties zullen samen een doos uitpakken met daarin een bijzonder object. Tijdens het uitpakken, oftewel the unboxing, worden er verhalen verteld die we op beeld en in audio vangen. De serie schijnt een licht op de minder bekende verhalen van Molukse gemeenschappen in Nederland. 

Wat is immaterieel erfgoed? 
Immaterieel erfgoed zijn uitingen die gemeenschappen koesteren als onderdeel van hun identiteit en geschiedenis. Dit immateriële erfgoed verandert voortdurend met de samenleving en wordt van generatie op generatie doorgegeven. Het slurpen van papeda is bijvoorbeeld als officieel immaterieel erfgoed bestempeld door het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. 

In de afleveringen zullen vijf voorbeelden van immaterieel Moluks erfgoed aan bod komen: 

  1. Het slurpen van papeda (eetgewoonten)
  2. De tradities rondom de bruidsschat (het huwelijk)
  3. Spelen op dwarsfluiten van PVC (de muziek) 
  4. Bomberjacks dragen (uiting van identiteit) 
  5. De symboliek van de piring natzar (traditie en geloof) 

        Meld je aan! 
        Schiet er bij jou een bijzonder verhaal te binnen dat bij een van de vijf onderwerpen hierboven past? Laat het ons weten! Stuur een mail naar info@museum-maluku.nl o.v.v. ‘Unboxing’ en wie weet pakken we jouw verhaal binnenkort uit in onze nieuwe vodcast. 

        Geef in je mail aan:

        • Je naam en telefoonnummer
        • Het onderwerp waar je verhaal of herinnering over gaat (papeda, bruidsschat, dwarsfluit, bomberjacks of de piring natzar)
        • Het verhaal dat je met ons wil delen
        • Wat jij wil doorgeven aan de volgende generatie Molukkers in Nederland 

        De deadline voor het inzenden is zondag 7 april 2024.

        Unboxing wordt mede mogelijk gemaakt door het Vfonds ‘Houd je erfgoed levend!’ Het doel van de vodcast is om immaterieel Moluks erfgoed zichtbaar te maken, te begrijpen, door te geven én te versterken.

        Ons Land, bamboefluit

        Nu te zien: ONS LAND

        Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis in de Oost en hoe die nog altijd doorwerkt.

        Lees meer


        column-av-pied-museum-maluku-digitalisering

        Moluks erfgoed in beeld en geluid

        Vrijwilligers collectiebeheer Yanise Zijlstra en Manouk Kipuw aan het woord over de bijzondere audiovisuele collecties van Museum Maluku.

        Lees meer

        Lees verder

        7 april – Filmvertoning en talkshow Nusa Ina

        Filmvertoning en talkshow Nusa Ina – 7 april 2024

        GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP . GEPOST IN NIEUWS

        Op zondag 7 april verwelkomen Museum Maluku en Museum Sophiahof je graag bij de screening van de documentaire Nusa Ina van regisseur Anne Jan Sijbrandij. De korte film speelt zich af rondom Loey Tamaëla – zoon van een prominente, inmiddels overleden Molukse KNIL-militair die in 1962 met zijn gezin naar Nederland kwam en nooit meer terugkeerde naar huis. Het belicht de persoonlijke impact van deze pijnlijke geschiedenis op Loey en vertelt een verhaal over ontworteling, strijd en verlangen naar het moedereiland, Nusa Ina.

        Bestel tickets

        Over de film Nusa Ina
        Ruim zeventig jaar geleden kwamen de eerste grote groepen Molukkers naar Nederland, voornamelijk militairen van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) en hun families. Ze zouden tijdelijk in Nederland blijven en na 3 tot 6 maanden terugkeren naar de Molukken. Bij aankomst werden de militairen geconfronteerd met een kille ontvangst. Ze werden ontslagen uit het KNIL, wat insloeg als een bom. Een verwachte terugkeer naar de Molukken werd steeds onwaarschijnlijker en het tijdelijke verblijf werd langzaam definitief. Het strijden voor een vrije Republiek der Zuid-Molukken bleef bij velen bestaan.

        De zestiger Loey Tamaëla is zoon van een prominente, inmiddels overleden ex-KNIL-militair. In deze korte film vertelt hij wat deze pijnlijke geschiedenis met hem en zijn familie heeft gedaan. De strijd voor de vrije republiek is zíjn strijd geworden en loopt als een rode draad door bijna elk Moluks gezin in Nederland. De blik in zijn ogen als hij vertelt over zijn onmogelijke verlangen om terug te keren naar zijn geboortehuis, maakt de ontworteling invoelbaar. De amateurfilmbeelden uit het familiearchief zijn bijzonder en sfeervol, evenals de muziek in dit scherp getekende portret.

        De talkshow
        Na de vertoning van de documentaire gaan regisseur Anne Jan Sijbrandij, componist Timo Sijbrandij, hoofdpersonage Loey Tamaëla en zijn zoon Noah Tamaëla in gesprek onder leiding van host en moderator Zoë Nunumete. Het gesprek gaat dieper in op het maakproces en de inhoudelijke thema’s van de film, bijvoorbeeld over welke rol de strijd bij verschillende generaties Molukkers speelt. Na de talkshow is er ruimte voor vragen uit het publiek.

        Authentieke gerechten
        Het gesprek kan voortgezet worden onder het genot van een authentieke Molukse maaltijd van Taste of Maluku. Gepassioneerde eigenaar Yannic Kuhn vertelt je graag meer over hoe hij de Molukse cultuur overdraagt via zijn eten. Bestel zijn heerlijke asam pedis, pindan kuning of ikan goreng (gebakken vis) met colo2. Kies voor rijst als bijgerecht of kom lekker papeda slurpen.

        – Ikan goreng (halve vis) met colo2 geserveerd met rijst of papeda – €12,50
        – Ikan goreng (hele vis) met colo2 geserveerd met rijst of papeda – €15,00
        – Asam pedis geserveerd met rijst of papeda – 12,50
        – Pindang kuning geserveerd met rijst of papeda – 12,50

        Let op: De maaltijden van Taste of Maluku zijn niet inbegrepen in de toegangsprijs.

        Tickets
        Tickets kosten €15,- per stuk en bieden je naast toegang tot het event ook entree tot de tentoonstelling ONS LAND in Museum Sophiahof. Je bent vanaf 14.00 uur welkom om de tentoonstelling te bezoeken.

        Bestel tickets

        Het programma
        Vanaf 14.00 uur:
        Mogelijkheid om de tentoonstelling ONS LAND te bezoeken
        15.45 uur: Inloop in de Sophiazaal
        16.00 uur: Openingswoord
        16.10 uur: Start documentaire Nusa Ina
        16.45 uur: Talkshow met makers Anne Jan & Timo Sijbrandij en personages Loey & Noah Tamaëla
        17.25 uur: Q&A met publiek
        17:45 uur: Verkoop eten door Taste of Maluku
        19:00 uur: Einde

        Locatie: Museum Sophiahof
        Sophialaan 10, 2514 JR Den Haag

        Meet the cast & crew

        Anne Jan Sijbrandij

        Anne Jan Sijbrandij is een in Amsterdam gevestigde filmmaker met een passie om kijkers mee te nemen op een reis door visuele verhalen. Hij heeft met succes de masteropleiding Documentary Directing afgerond aan de Royal Institute for Theatre, Cinema and Sound in Brussel, waar hij ook verschillende korte documentaires heeft gemaakt. Anne Jan heeft altijd al een voorliefde gehad voor het vertellen van verhalen, waarbij film dient als middel om deze passie te tonen en verborgen verhalen tot leven te brengen.

        Timo Sijbrandij

        Timo Sijbrandij is student Sociale Geografie aan de Universiteit Utrecht en heeft altijd een grote passie voor muziek gehad. Hij heeft in verschillende bands gezeten en is al meer dan 10 jaar actief bezig met het produceren van zijn eigen muziek. Nusa Ina markeert zijn debuut als componist voor een film en is zijn eerste project in sound design.

        Loey en Noah Tamaëla

        Loey Tamaëla is de centrale figuur in de film Nusa Ina. Toen Indonesië in 1962 Nieuw-Guinea annexeerde, kwam hij als negenjarig kind met zijn gezin naar Nederland. Van jongs af aan heeft hij vanuit huis de strijd voor een vrije Republiek der Zuid Molukken intensief meegekregen. Loey en zijn zoon Noah sluiten samen aan bij de talkshow, waar zij meer vertellen over wat deze pijnlijke geschiedenis met hen gedaan heeft en welke rol de strijd nu voor hen speelt.

        Yannic Kuhn

        Yannic Kuhn, de grondlegger van Taste of Maluku, ontwikkelde op twintigjarige leeftijd een passie voor koken. Aanvankelijk richtte hij zich op de brede Aziatische keuken, om later specifiek te focussen op de Molukse keuken. Gedurende zijn hbo-studie ontstond het idee om zijn liefde voor koken te combineren met zijn Molukse achtergrond, en dit resulteerde in het oprichten van zijn eigen cateringbedrijf. Tijdens de eerste lockdown besloot hij zijn idee daadwerkelijk te realiseren.

        Zoë Nunumete

        Zoë Nunumete is een van de zeven Molukse jongeren die in 2023 samen met het Drents Museum de tentoonstelling Menyala – De buitengewone geschiedenis van Molukkers in Nederland maakte. Met een grote interesse in Molukse kunst en erfgoed is ze regelmatig te vinden als host of moderator bij culturele events. Naast haar betrokkenheid in de culturele sector, vervult Zoë haar dagelijkse rol als marketing- en communicatiespecialist.

        Lees verder

        Internationale samenwerking met de Molukken

        Internationale samenwerking met de Molukken

        GESCHREVEN DOOR HENRY TIMISELA OP . GEPOST IN NIEUWS

        Een inspirerende ontmoeting vond plaats bij Museum Maluku, waar een diverse groep van Molukse kunstenaars, historici, wetenschappers en vertegenwoordigers uit Ambon en Jakarta samenkwamen. Onder de aanwezigen bevonden zich bekende namen zoals dr. Tamara Soukotta, Yopi Abraham, Hatutamelen (James Noya), Wim Manuhutu, Anis de Fretes, Ebed Litaay en Huib Akihary. Uit Maluku: Mevie Mailoa (staflid van Museum Siwa Lima), Decky Tanasale (dorpshoofd van Leinitu en secretaris van Kantor Latupati, het overlegorgaan van adat-oudsten in Maluku) en het toegewijde research team bestaande uit Agung Sumarwan, Diana Trisnawati Yudhistira en Gharisa Nur Alam.

        • museum-maluku-samenwerking-siwalima-ambon-2

        Foto’s: Gharisa Nur Alam

        Het gesprek, dat voortkwam uit een eerder georganiseerde ontmoeting tussen Museum Maluku (Den Haag), Museum Siwalima (Ambon) en de Dienst Onderwijs en Cultuur van de Molukken (Ambon), richtte zich op verschillende aspecten. Onder andere stond het onderzoek naar de verzetsstrijder Thomas Matulessy, alias Pattimura, centraal. Hier benadrukte men het belang van zowel Molukse als Nederlandse bronnen voor een volledig begrip van de geschiedenis in de Molukken, waarmee de noodzaak van dekolonisatie van denkwijzen werd onderstreept.

        Een ander onderwerp van gesprek was de samenwerking tussen het team en Museum Maluku om de kennisoverdracht over Molukse adat-rituelen te bevorderen. Dit gesprek bracht kunst, wetenschap, historie en traditionele Molukse kennis samen, waardoor de banden met Maluku verder werden versterkt. Het was een verrijkende ervaring die de wederzijdse betrokkenheid tussen de Molukse gemeenschappen in Nederland en de Molukken zelf versterkte, en belooft veel goeds voor toekomstige samenwerkingsverbanden.

        Henry Timisela

        Lees verder

        Moluks erfgoed in beeld en geluid

        Moluks erfgoed in beeld en geluid

        GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP . GEPOST IN NIEUWS

        Museum Maluku stapte vorig jaar aan boord van het Programma Indisch Erfgoed Digitaal (PIED), een initiatief dat zich richt op het digitaliseren en online beschikbaar stellen van het erfgoed van de Indische en Molukse gemeenschappen in Nederland. Yanise Zijlstra en Manouk Kipuw, onze vrijwilligers voor collectiebeheer, zijn de afgelopen maanden druk met de aanvraag voor het programma bezig geweest. Zij nemen je mee in het proces rondom PIED en de keuze om de unieke audiovisuele collecties van Museum Maluku hier een essentiële rol in te laten spelen.

        Programma Indisch Erfgoed Digitaal
        “Vorig jaar hebben we ons aangemeld voor het Programma Indisch Erfgoed Digitaal, ook wel bekend als PIED,” vertelt Yanise. “PIED werd in 2022 geïnitieerd in het kader van de collectieve erkenning van de Indische en Molukse gemeenschappen in Nederland. Het project richt zich specifiek op erfgoed uit de periode van 1930 tot 1968, waarbij het de verhalen verzamelt van mensen met wortels in voormalig Nederlands-Indië. Hiermee bedoelen ze zowel degenen die zelf naar Nederland zijn gekomen als degenen van wie de voorouders tussen 1930 en 1968, als gevolg van oorlogsgeweld en naoorlogse ontwikkelingen, naar Nederland zijn gekomen. Een groot gedeelte van de collectie van Museum Maluku beslaat deze periode, dus we kwamen in aanmerking voor deelname. Het Museum Maluku bezit een grote collectie met deelcollecties zoals museumobjecten, boeken, archivalia, foto’s en audiovisueel materiaal. De mensen van PIED vertelden ons dat ze nog niet veel audiovisuele aanvragen hadden binnenkregen. Onze collectie audiovisueel materiaal is heel bijzonder, dus de keuze lag voor de hand.”

        column-av-pied-museum-maluku-digitalisering

        Uniek, opmerkelijk en specifiek Moluks
        “Het materiaal dat wij in PIED meenemen, bestaat uit archivalia en beeldmateriaal dat uniek, opmerkelijk en specifiek Moluks is en binnen de periode van 1930 tot 1968 valt,” zegt Yanise. “We brengen ook bijzondere audiovisuele materialen mee, zoals Single8-filmpjes en oude geluidsbanden.”
        “Soms staat er wat geschreven op de hoesjes,” vult Manouk aan, “of op bijgevoegde A4’tjes over de inhoud van het materiaal, maar vaak hebben we nog geen idee wat er precies is vastgelegd. Persoonlijk ben ik vooral nieuwsgierig naar het dagelijkse leven van de Molukkers in de woonoorden, omdat het in deze tijd zo moeilijk is om je voor te stellen hoe dat was.”
        Een interessante collectie die we laten digitaliseren, is die van prof. Jos Platenkamp,” zegt Yanise. “Platenkamp heeft jarenlang onderzoek gedaan in de Noord-Molukken en daar de lokale adat-rituelen op beeld vastgelegd en beschreven.”

        Uitpakken
        “Samen met de projectmedewerkers van PIED hebben we grote delen van de collectie geïnventariseerd. We hebben gekeken naar de hoeveelheid meter materiaal, wat de herkomst ervan is en of het qua tijdsperiode binnen het programma past,” vervolgt Manouk. “Het is heel veel uitpakken. Wat in PIED meegenomen wordt, is nog lang niet al ons audiovisuele materiaal. We hebben nog zoveel stukken, ook van na 1968.”
        “Hoewel we ontzettend nieuwsgierig zijn naar de inhoud en het materiaal het liefst zelf al willen afspelen, werd ons dat afgeraden omdat de banden soms zo oud zijn dat er een risico is dat ze dan beschadigen,” vult Yanise aan. “Dat willen we natuurlijk vermijden. Een professionele partij digitaliseert het materiaal voor ons, zodat we daarna eindelijk kunnen ontdekken wat erop staat.”

        column-av-pied-museum-maluku-digitalisering-3

        Bijzondere vondsten
        “Een deel van de audiovisuele bestanden van Museum Maluku was eerder al gedigitaliseerd, waaronder een serie interviews met Molukse ex-mariniers en ex-KNIL-militairen,” zegt Yanise. “Mijn opa was ook zo’n Molukse marinier en tijdens het struinen door het archief vond ik zijn interview ineens terug. Ik zag de naam ‘M. Workala’ staan en dacht: “Hé, dat is mijn opa!” Ik wist wel van de interviews af, maar om zijn naam daar tussen te zien staan, vond ik erg bijzonder. Mijn eigen familiegeschiedenis werd ineens heel tastbaar. Het is de bedoeling dat we onze collecties na het digitaliseren toegankelijk gaan maken voor het publiek. Dat zij straks wellicht ook stukjes van zichzelf of hun families in deze collecties terug kunnen vinden, is denk ik heel belangrijk.”

        Ons Land, bamboefluit

        Nu te zien: ONS LAND

        Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis in de Oost en hoe die nog altijd doorwerkt.

        Lees meer


        de-kwante-kaketoe-venlo-carnaval-molukkers-4

        Groetjes uit Venlo

        De onvergetelijke boerenbruiloft van De Kwante Kaketoe

        Read more

        Lees verder

        Groetjes uit Venlo: Carnaval met een Molukse twist

        Groetjes uit Venlo

        Carnaval met een Molukse twist: De onvergetelijke boerenbruiloft van De Kwante Kaketoe

        GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP . GEPOST IN NIEUWS

        In onze nieuwe rubriek ‘Groetjes uit…’ vertellen we bijzondere verhalen op het gebied van Molukse kunst, cultuur en erfgoed van over de hele wereld. We trappen de serie af met het verhaal van de Molukse carnavalsvereniging De Kwante Kaketoe uit Venlo. De vereniging kreeg de eervolle taak om de boerenbruiloft te organiseren, een jarenlange traditie op de laatste dag van het Venlose carnaval. Geboren en getogen Venlonaar Rio Lekatompessy, bekend als oprichter en host bij de podcast Molukse Takkie, deelt alles over hun reis naar de boerenbruiloft. Van het ontstaan van de vereniging tot aan hoe de Molukse cultuur verweven werd met de Venlose carnavalstradities.

        De opkomst van De Kwante Kaketoe
        De Kwante Kaketoe begon tien jaar geleden als een bescheiden, Molukse loopgroep die meedeed aan de carnavalsoptocht in Venlo. Verkleed als toy soldiers, met een knipoog naar het verleden van de eerste generatie Molukkers in Nederland, zetten ze de toon voor wat zou uitgroeien tot een enorme vereniging. “In 2022 werd voorzichtig bij ons gepolst of wij de boerenbruiloft wilden organiseren,” vertelt Rio. “Toen hebben we een informatieavond georganiseerd om dat een beetje te peilen. Na die avond waren er direct al 200 personen die zich aan hadden gemeld om mee te doen. Toen dacht ik direct: dit is serious business.”

        • de-kwante-kaketoe-venlo-carnaval-molukkers

        • de-kwante-kaketoe-venlo-carnaval-molukkers-6

        • de-kwante-kaketoe-venlo-carnaval-molukkers-2

        • de-kwante-kaketoe-venlo-carnaval-molukkers-3

        Foto’s: Roel Schoonderbeek & Sven Jacobs

        De weg naar de boerenbruiloft
        In april vorig jaar werd officieel bekendgemaakt dat De Kwante Kaketoe de boerenbruiloft mocht organiseren. “Een enorme eer, want er zijn veel verenigingen en bedrijven die het heel graag willen doen,” vervolgt Rio. “We zijn heel snel alles in het werk gaan stellen om een stichting te worden. Binnen de stichting kreeg iedereen een eigen rol waarmee hun talenten uit het dagelijks leven werden benut. We groeiden uit tot een serieuze organisatie. En iedereen deed het werk ook nog eens vrijwillig, volledig uit liefde.”

        Venlose traditie in een Moluks jasje
        In februari van dit jaar was het zover: bruid Dénis Ririhatuela en bruidegom Hermi Sahuleka werden in de onecht met elkaar verbonden. “Natuurlijk zaten er Molukse elementen in onze boerenbruiloft verweven. Zo hadden we corsages met tropische bloemen en droeg de bruid een kap gemaakt van haar oma’s kebaya’s (traditionele blouse-jurken) uit Ambon. De mensen op het Stadhuisplein juichten ons toe en zwaaiden met de lenso putih (witte zakdoek).”

        de-kwante-kaketoe-venlo-carnaval-molukkers-4

        Foto: Sven Jacobs

        Impact
        Achteraf stroomden de reacties vanuit het hele land binnen. “Men zag ons als een inspiratie om elkaar te accepteren en elkaars cultuur te omarmen. Eén van de berichten in onze mailbox luidde: “Een voorbeeld voor alles wat een dubbele achtergrond heeft. Lang leve de verscheidenheid, de uniciteit en al het andere wat te vinden is in ons mooie Venlo.” Onze boodschap en missie is om als Molukse gemeenschap te verbinden met elkaar en met onze stad Venlo. Dit soort reacties laten zien dat dat is gelukt. Echt kippenvel!”

        Nooit meer naar huis
        Traditiegetrouw schreef het boerengezelschap een eigen lied: ‘Weej gaon nao de broélof’ op de melodie van het welbekende ‘Rasa Sayang Keneh’. “Het idee lag er al vrij snel om dit lied te gaan doen. Dat is natuurlijk een bruiloftsliedje en hoort helemaal in die sfeer. Maar hoe doen we dat op een ludieke manier zonder dat we er de draak mee steken? Gelukkig worden in het Venlose carnaval geen liedjes over toeters op waterscooters of bier en tieten geschreven; het zijn romantische liedjes, langzame liedjes, liedjes over teruggaan naar het zuiden en het Venlonaar zijn. Dat gaf richting. We zingen ‘samen dansen, dansen wij naar het stadhuis’, maar ook ‘we gaan nooit meer naar huis’. En we gaan ook nooit meer naar huis. Het is een leus voor tijdens het feesten, maar ook wat ons leven is.”

        Samen sterk
        “Ik kijk terug op een hele bijzondere tijd waarin we weer naar elkaar toe zijn gegroeid. Het stichtingsleven bestond binnen de Molukse gemeenschap in Venlo eigenlijk niet meer. Met De Kwante Kaketoe en het organiseren van de boerenbruiloft hebben we het verlangen naar gemeenschapszin weer uitgesproken. Dat we dat nu terug hebben, doet mij heel erg goed.”

        de-kwante-kaketoe-venlo-carnaval-molukkers-5

        Foto: Sven Jacobs

        Ons Land, bamboefluit

        Nu te zien: ONS LAND

        Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis in de Oost en hoe die nog altijd doorwerkt.

        Lees meer


        Reïnda Hully, conservator, Museum Maluku, metaafhof, depot, Rotterdam

        Museumcollectie

        De geschiedenis, cultuur en actualiteit van de Molukse gemeenschappen in zowel Nederland als de Molukken.

        Lees meer

        Lees verder

        Finissage ‘Uitgepakt – Van kist naar kast’

        Finissage ‘Uitgepakt – Van kist naar kast

        Let op: Er zijn geen tickets meer beschikbaar

        Museum Maluku nodigt je van harte uit voor de finissage van de indrukwekkende expositie ‘Uitgepakt – Van kist naar kast’. Op donderdag 8 februari 2024 sluiten we de expositie feestelijk af met een boeiend programma en een speciale avondopenstelling van het museum.

        Een bijzonder stuk historie
        Met ‘Uitgepakt – Van kist naar kast’ duik je in de geschiedenis van de Molukse gemeenschappen in Nederland. Deze unieke expositie werpt een licht op de aankomst van Molukkers in 1951 en hun vroege jaren in barakkenkampen. Een nagebouwde barakkamer toont authentiek meubilair, huishoudelijke artikelen en persoonlijke bezittingen uit de beginjaren, en biedt een indringende blik op de beperkte leefruimte. Aan de hand van een installatie met originele koffers en legerkisten, het audioproject ‘Currents’ van kunstenaar en onderzoeker Finn Maätita en meer dan 200 objecten uit de museumcollectie ontdek je het verhaal van saamhorigheid, doorzettingsvermogen, gemeenschapszin, veerkracht en verzet binnen de Molukse gemeenschap in die tijd.

        Uitgepakt: Van kist naar kast, expositie, Museum Maluku

        Programma
        Directeur Henry Timisela opent de avond met een hartelijk welkomstwoord. Achter de schermen wordt hard gewerkt aan de inventarisatie en beoordeling van de gehele museumcollectie, waarover conservator Huib Akihary een update zal geven. Na het programma heb je de gelegenheid om ‘Uitgepakt – Van kist naar kast’ te bezoeken tijdens de speciale avondopenstelling. Verwacht spoken word, livemuziek, en de kans om elkaar weer te ontmoeten.

        Locatie: Museum Sophiahof, Den Haag
        Tijd: 17.00 tot 19.00 uur (inloop vanaf 16.30 uur) 

        Tickets
        Tickets kosten €7,50 per stuk (incl. welkomstdrankje) en zijn te bestellen t/m maandag 5 februari 2024. Tot dan!

        Let op: Er zijn geen tickets meer beschikbaar

        Lees verder

        Update collectie: van verhuizing tot vooruitzichten

        Update collectie: van verhuizing tot vooruitzichten

        GESCHREVEN DOOR HUIB AKIHARY OP . GEPOST IN NIEUWS

        2023 was een jaar van keihard werken aan het behoud en beheer van de collecties van Museum Maluku. We hebben je via onze columns regelmatig op de hoogte gehouden van onze inspanningen en vorderingen. Hoofd Collecties Huib Akihary vat het afgelopen jaar nog eens samen en werpt een blik op wat ons te wachten staat in 2024.

        Eind 2022 en begin 2023 zijn alle museale objecten en een deel van het archief van Museum Maluku uit de opslag in Alblasserdam naar Rotterdam getransporteerd. Vijf pallets archiefmateriaal gingen naar de archiefruimte aan de Piekstraat in Rotterdam-Zuid. De museale objecten verhuisden naar de depotruimte in het museumdepot van Rotterdam in de Alexanderpolder dat Museum Maluku tot eind december kon huren van het Maritiem Museum. De gehele collectie is uitgepakt, gecheckt en schoongemaakt. Dat hield in, het nakijken van alle objecten op staat en conditie en vervolgens stofvrij maken, labelen en indien nodig ompakken in zuurvrij papier en zuurvrije dozen.
        Verschillende objecten bestaande uit organisch materiaal moesten een zuurstofvrije behandeling krijgen om aanwezige micro-organismen en ongedierte te doden. Die behandeling kon plaatsvinden in het depot van het Drents Museum in Assen. Waarvoor veel dank aan directeur Harry Tupan en de medewerkers behoud en beheer.

        Collectieherwaardering

        Na plaatsing in het depot zijn we van start gegaan met het beschrijven en registreren van de objecten in Atlantis, ons nieuwe collectieregistratiesysteem. Het betekende ook de start van de collectieherwaardering. Hoe is de collectie samengesteld? Wat willen we met onze collectie? Hoe maken we de collectie publiekstoegankelijk? Bij welk object is verder onderzoek nodig? De uitgangspunten voor een verantwoorde en uitgebalanceerde collectie staat omschreven in ons collectieplan dat in voorjaar 2024 opgesteld zal worden.

        Interne verhuizing

        Het grote depot gehuurd van het Maritiem Museum moest voor het einde van 2023 weer leeg opgeleverd worden. De collectie die daar opgeslagen was, verhuisde naar een kleiner depot op 1 hoog dat aan ons beschikbaar is gesteld door het Museum van Wereldculturen. In november is begonnen met de inrichting van dit depot. Grote ruimtevretende stukken zoals transportkisten, koffers, kasten en meubilair verhuisden tijdelijk naar Sophiahof om getoond te worden in de nieuwe exposite Uitgepakt – Van kist naar kast. De interne verhuizing is inmiddels gelukt. Op 28 december 2023 werd het grote depot leeg opgeleverd. De verschillende museumobjecten geplaatst in het nieuwe depot zullen in de komende maanden hun definitieve standplaats toegewezen krijgen en administratief verwerkt worden in Atlantis.

        depot-collectie-museum-maluku

        Digitalisering collectie en PIED-aanvraag

        In het kader van de collectieve erkenning van de Indische en Molukse gemeenschappen in Nederland startte in 2022 het Programma Indisch Erfgoed Digitaal (PIED) dat wordt gefinancierd door het ministerie van VWS. Het programma richt zich op het digitaliseren van erfgoed van de brede Indische gemeenschap. Daarmee wordt, zo omschrijft het programma, iedereen mee bedoeld met wortels in voormalig Nederlands-Indië, die zelf of van wie de voorouder(s) door oorlogsgeweld en naoorlogse ontwikkelingen tot 1968 naar Nederland zijn gekomen. PIED richt zich op het erfgoed uit de periode 1930-1968. De collectie van Museum Maluku beslaat grotendeels deze periode.

        Het Museum Maluku heeft zich vorig jaar daarom aangemeld voor projectfinanciering van het digitaliseren van haar collecties vallend binnen PIED. In de loop van 2023 zijn verschillende gesprekken gevoerd met projectmedewerkers van PIED om tot een weloverwogen en gespecificeerde aanvraag te komen. De keuze is gevallen op archivalia en beeldmateriaal die bijzonder zijn, uniek, specifiek Moluks en binnen de periode 1930-1968 vallen. Ook zal bijzonder audiovisueel materiaal zoals Single8-filmpjes en oude geluidsbanden meegaan in de aanvraag.

        Materiaalanalyse

        In december is een materiaalanalyse uitgevoerd op het te digitaliseren erfgoed. Dit betekent dat we precies hebben uitgezocht hoeveel meter archief we hebben, hoeveel foto’s, hoeveel meter film en hoeveel uur geluidsbanden. We hebben ook gekeken naar welk formaat papier, of het enkel- of dubbelzijdig is, gedrukt of geschreven, gebonden of los, gevouwen of plat. Ook zijn bijzondere formaten zoals bouw- en bestektekeningen van Molukse woonoorden en barakken in kaart gebracht. Hier zijn wat cijfers om je een idee te geven: 5400 foto’s en bijna 800 dia’s uit 24 collecties, 268 bouw- en bestektekeningen, 42 meter archief of ruim 320.000 pagina’s, 78 uur audio en 88 uur film uit 230 AV-items.

        Op basis van de gegevens van deze materiaalanalyse kunnen gespecificeerde offertes aangevraagd worden bij bedrijven gespecialiseerd in het digitaliseren van erfgoed. De materiaalanalyse is uitgevoerd door een aantal vrijwilligers. Dank aan Manouk Kipuw, Caro Matulessya, Ronny Vromen en in het bijzonder Yanise Zijlstra die namens Museum Maluku de aanvraag begeleidt en bewaakt.

        Archief, Archiefruimte, Caro Matulessya, Rotterdam, Museum Maluku, Archivaris

        Scanklaar maken

        Voordat het materiaal gedigitaliseerd kan worden, zal het scanklaar aangeleverd moeten worden. Archivalia worden schoon aangeleverd: vrij van nietjes, paperclips, elastiekjes en plastic omslagen. Beeldmateriaal en audiovisueel materiaal worden naar formaat en drager gesorteerd. Het scanklaar maken van het te digitaliseren erfgoed zal Museum Maluku uitbesteden aan daarvoor gespecialiseerde bedrijven. De kosten daarvan zullen ook binnen de begroting moeten vallen van het door PIED gereserveerde bedrag. Sommige bedrijven zullen het scanklaar maken alleen doen in het archief of depot van de opdrachtgever. Dat is nu ook mogelijk bij het Museum Maluku met de beschikking over de nieuwe extra ruimte aan de Piekstraat in Rotterdam van ruim 200 m2.

        Collectie centraal

        Binnenkort zullen de laatste 24 pallets met archiefdozen vanuit de opslag in Alblasserdam naar de Piekstraat gebracht worden. Met deze verhuizing is dan de gehele collectie van Museum Maluku uit de opslag gehaald en samengebracht in Rotterdam: de museale objecten in het gemeentelijk museumdepot van Rotterdam en de archivalia bijeen in de Piekstraat. Het werken aan de collectie kan dan een goed vervolg krijgen: ordenen, conserveren, registreren en zichtbaar maken.

        Huib Akihary

        piekstraat-museum-maluku-depot
        Inspectie museumcollectie, Museum Maluku, depot, Alblasserdam

        Lees verder