Tjendolmiddag: ‘Wortels in de Molukken’ is uitverkocht
Op vrijdagmiddag 29 april wordt het nieuwe stripboek ‘Wortels in de Molukken’ gepresenteerd, een initiatief van Stijn Schenk. Samen met een aantal Molukse vrouwen en tekenaars geeft hij invulling aan de maandelijkse Tjendolmiddag van Museum Sophiahof.
Programma
Het nieuwe stripboek ‘Wortels in de Molukken’ vertelt de verhalen van een aantal bijzondere vrouwen uit de Molukse gemeenschap. Deze worden aangevuld met tekeningen en verhalen van tekenaars Els Deckers en Dido Drachman.
De Tjendolmiddag start om 14.30 uur met een inloop met koffie, thee en spekkoek. Om 15.00 uur presenteert Stijn Schenk, samen met een aantal tekenaars en geportretteerde Molukse vrouwen, het stripboek. Luister vervolgens naar verhalen en gedichten van o.a. Nel Lekatompessy, Mellie Lumalessil-Metiarij, Quiana Lumalessil en Aca Siwabessy Stoffels. Na afloop om 16.00 uur staat er een glas Tjendol voor u klaar en kunt u het stripboek aanschaffen en laten signeren.
Ook het eerdere beeldverhaal over Lady Soul (Vocalist Francis Parinussa – overleden op 9 januari 2021) uit ‘Wortels in Nederlands-Indië’ is in het boek opgenomen. Lees hier alvast het verhaal over Lady Soul.
Tickets
Tickets kosten € 7,50, incl. koffie, thee, spekkoek en Tjendol en zijn hier te bestellen.
Nu te zien: Ons Land
Een tentoonstelling over de Nederlandse koloniale geschiedenis in de Oost en hoe die nog altijd doorwerkt.
Dinsdag 8 februari mocht Museum Sophiahof haar deuren eindelijk weer openen voor het publiek. Een feestelijke dag. Niet alleen omdat het publiek ons museum weer mag komen bezoeken, maar ook omdat de expositieONS LAND, dekolonisatie, generaties, verhalen is geopend na 15 maanden van voorbereiding. Dat is lang denk je wellicht, maar in feite is de expositie in vrij korte tijd gerealiseerd. Daarbij zijn wij als projectteam Ons Land gesteund door een aantal professionals uit de museumwereld en vanuit het Moluks Historisch Museum door junior conservator Reïnda Hully en Wim Manuhutu.
De bamboefluit
Ik plaats de suling (bamboefluit) voorzichtig in de standaard die ik schuin op de diagonaal van de vitrinebodem heb gepositioneerd. De suling draai ik naar me toe zodat de vingeropeningen goed te zien zijn. Zo is de presentatie niet te statisch maar zit er beweging in. Nu nog alles goed vastzetten en dan de glazen kap erop. Het licht valt mooi van boven. Seraya Tuasuun filmt me voor een posting over het werk van een conservator. Ook het inrichten van een expositie hoort daarbij.
ONS LAND
Ons Land is een co-productie van het Indisch Herinneringscentrum (IHC) en het Moluks Historisch Museum (MHM) en zal voor de komende 5 jaar de vaste opstelling in Museum Sophiahof vormen. Als conservator van het Moluks Historisch Museum, ofwel Museum Maluku, was ik nauw betrokken bij het ontwikkelen en formuleren van het tentoonstellingsconcept. 8 familieverhalen, 5 Indische en 3 Molukse, vormen de rode draad in de expositie. Zij worden verteld door de jongste of jongere generatie. Vanuit het heden vertellen zij over de aankomst in Nederland van hun ouders en grootouders, de overtocht vanuit Nederlands-Indië en over het leven in Indië. Persoonlijke objecten en tal van familiefoto’s ondersteunen de afzonderlijke familieverhalen. Bij de keuze van de 3 Molukse familieverhalen is gekeken naar de mate van dekking van het brede Molukse verhaal, de gelaagdheid ervan met veel ruimte voor nieuwe perspectieven, onbekend beeldmateriaal en verrassende objecten.
De keuze is uiteindelijk gevallen op drie verschillende verhalen. Een familieverhaal over het KNIL, Actie Wassenaar, repatriëring naar Lombok en 4e generatie in de wijk Tilburg. Het tweede familieverhaal gaat over de Marine, met eerste generatie marineman Opa Jacobus Bernardus, Zeeland, Nieuw-Guinea en arts en kleindochter Rebecca. Het derde verhaal gaat over een Moslimfamilie, over Tulehu, woonoord de Wyldemerk, repatriëring, koken en ‘pulang’.
Project Wyldemerk & jij kunt deelnemen
Met de Wyldemerk, het enige Islamitische woonoord, gelegen bij het Friese Balk, eindig ik. Museum Maluku zal dit jaar het archeologieproject van de Wyldemerk hosten dat geïnitieerd is door de archeologen vanstichting Moluks Erfgoed. Belangrijkste participant in het project is de Molukse gemeenschap. Oud-bewoners van de Wyldemerk en Molukse jongeren die geïnteresseerd zijn hoe onderzoek te doen naar een woonoord, worden van harte uitgenodigd om mee te doen. De Stichting Moluks Erfgoed heeft in de afgelopen 2 jaar de locaties van tal van Molukse woonoorden in kaart gebracht. In het archeologieproject participeren verder Staatsbosbeheer, Stichting Boei en de Rijksdienst Cultureel Erfgoed. Aanvang project is medio April 2022 en duurt tot januari 2023. Meer info over dit project vind je op www.molukserfgoed.com. Wil je deelnemen? Mail naar:h.akihary@museum-maluku.nl.
De semipermanente tentoonstellingONS LAND – Dekolonisatie, generaties, verhalen laat de Nederlandse koloniale geschiedenis in de Oost zien en hoe die nog altijd doorwerkt. Ooggetuigen van die geschiedenis en hun nazaten vertellen hun verhaal.
Op dit moment wonen in Nederland circa twee miljoen mensen met een bijzondere band met het voormalige Nederlands-Indië. Zij of hun voorouders kwamen na het uitroepen van de Republik Indonesia naar Nederland. Het was de grootste migratiegolf ooit. Een deel van hen dacht dat hun verblijf hier tijdelijk zou zijn.
De tentoonstelling Ons Land gaat over de Nederlandse koloniale geschiedenis in de Oost en hoe die nog altijd doorwerkt. De stemmen van acht families vormen de kern van de tentoonstelling. Deze persoonlijke, diverse maar voor velen herkenbare verhalen geven een beeld van de complexe postkoloniale geschiedenis, en hoe verschillend die beleefd werd en wordt. De unieke verhalen worden aangevuld met nog niet eerder vertoonde objecten, foto’s en intieme interviews.
Ons Land is niet neutraal, het verhaal is niet compleet en niet af. Het is een momentopname in een voortgaand proces van bewustwording.
Sinds de sluiting van het museum te Utrecht in 2012 is de collectie ondergebracht bij verschillende depots in het land. Junior conservator Reïnda Hully deelt zijn ervaring over het opnieuw bekijken en beoordelen van de collectie van Museum Maluku.
Kan het nog? Een beetje terugblikken? Heel kort dan. Na de drukte van het herdenkingsjaar 70 jaar Molukkers in Nederland kijken we terug op een productieve periode. Een greep uit de activiteiten: De kick-off met de BETA DISINI livestreamswerd door tienduizenden mensen bekeken. We maakten de expositie IKAT die fysiek en online te bezoeken was en gingen het land in met het programma Future Community. We zorgden voor meer online content door de gesprekkenserie Maju Mundur en zijn trots dat we het jaar afsloten met de publicatie van het boek Toma Terus: een creatieve reflectie op niet alleen de rijke Molukse geschiedenis, maar juist ook de uitdagingen van de toekomst.
Over productief gesproken. Er wordt in ons huis, Museum Sophiahof, gebouwd aan de nieuwe tentoonstelling‘ONS LAND – Dekolonisatie, generaties, verhalen’. De opening is op 8 februari aanstaande.
De projectgroep, een samenwerking tussen het Indisch Herinneringscentrum en MHM, heeft het afgelopen jaar alle voorbereidingen getroffen voor deze bijzondere, semipermanente tentoonstelling. We kijken uit naar de opening en hopen dat de expositie aanzet tot gesprek over de koloniale geschiedenis en de doorwerking ervan in het dagelijks bestaan. Een mooi startschot voor een mooi jaar met nieuwe programma’s.
Focus voor 2022
Waar het MHM zich de komende periode op gaat focussen is onze museumcollectie. Momenteel liggen de museumobjecten opgeslagen in een aantal depots.
Onze taak is om de staat van deze objecten opnieuw te beoordelen. Ook de digitalisering ervan, en uiteindelijk het ontsluiten, gaat een nóg grotere rol spelen. We zijn trots dat we afgelopen periode diverse schenkingen aan onze collectie mochten toevoegen. Denk hierbij aan bijvoorbeeld artefacten uit de Molukken, videobanden met beeldmateriaal uit de jaren ’70 en ‘80 van de vorige eeuw en tal van nieuwe foto-archieven. Om dit erfgoed op een juiste manier te bewerken en te behouden is uw hulp nodig. Door te doneren zorgt u dat wij ons werk met veel plezier kunnen voortzetten.
Door de huidige maatregelen is het museum helaas gesloten voor publiek. Hierdoor is het niet meer mogelijk om het zevende deel van de wisselexpositie IKAT, het bijzondere ‘Rituelen rondom het huwelijk’ van het Collectief Teru, fysiek te bezoeken en te beleven. Dat vinden wij als samensteller ontzettend jammer.
Online te bezoeken
Daarom zetten wij de deuren naar de tentoonstelling ‘Rituelen rondom het huwelijk’ virtueel wagenwijd voor u open. Zo kunt u alsnog online het verhaal van Collectief Teru ervaren. Als cadeau van ons voor de feestdagen heeft u t/m 31 december 2021 gratis toegang tot de virtuele tentoonstelling.
De MHM-collectie die voorheen in het museum in Utrecht was ondergebracht, ligt sinds 2013 opgeslagen. De collectie is nog niet te zien in Den Haag. Onze conservatoren werken hard aan het uitpakken en onderzoeken van de staat van de gehele MHM-collectie. Een deel van de collectie willen zij zo snel weer toegankelijk maken voor publiek. Lees ook de column ‘Een museum zonder museum’ van directeur Henry Timisela.
Zaterdag 11 december 2021 om 20:00u vindt de online boeklancering plaats van het boek Toma Terus (Wim Manuhutu, Glenda Pattipeilohy en Henry Timisela), dat tot stand is gekomen i.s.m. uitgeverij Walburg Pers. In verband met de huidige Covid 19-maatregelen wordt de boeklancering live gestreamd op het Instagram Live-kanaal van het museum, te vinden via @museummaluku.
Programma De boeklancering wordt gepresenteerd door museum directeur Henry Timisela en Glenda Pattipeilohy, die allebei de redactie hebben verzorgd van Toma Terus. Het programma bestaat uit bijdragen van Djérimo Holle en Ernestine Comvalius. Historica Joaniek Vreeswijk is uitgenodigd om te vertellen over hoe het voor haar was om op te groeien in de jaren ’90 en ’00 als 3e generatie Molukse in Nederland. Ook vertelt ze wat ze belangrijk vindt om te vertellen met haar bijdrage aan het boek, die ze samen met haar moeder Jeanny Vreeswijk-Manusiwa heeft geschreven. Museumdirecteur en curator Zippora Elders en mediawetenschapper Levi Matulessy vertellen over hun visie op het thema beeldvorming van de Molukse gemeenschap en diaspora in de kunstwereld en in de media.
Deelname Kijk, luister en praat mee tijdens de livestream met de presentators en gasten! Via de Instagram Live kun je onderin in beeld je vraag delen. Aan het einde van ieder gesprek is er ruimte om een aantal vragen te behandelen.
Om deel te nemen aan de boeklancering heb je een Instagram account nodig. Deze kun je downloaden via de App store op je mobiele telefoon. Vervolgens maak je een account aan en zoek je op “museum maluku” met de zoektool. Vanaf 20:00u verschijnt er een LIVE icoontje bij het profiel van @museummaluku. Door hierop te klikken, kun je de livestream volgen. Het is niet mogelijk om deel te nemen aan de Livestream via de laptop of een andere computer.
Inhoud: Toma Terus Tussen 21 maart en 21 juni 1951, dit jaar precies zeventig jaar geleden, arriveerde een groep van ruim 12.500 Molukse mannen, vrouwen en kinderen in Nederland. Zowel aan Molukse als aan Nederlandse kant ging iedereen uit van een tijdelijk verblijf. Inmiddels zijn we enkele generaties verder. Tegenwoordig telt de Molukse gemeenschap volgens het CBS 70.000 personen en is er sprake van een vierde en zelfs vijfde generatie jonge mensen met een Molukse achtergrond. In de afgelopen zeventig jaar is het nodige óver Molukkers geschreven, maar in de bundel Toma terus (‘steeds vooruit’) komen Molukkers zélf aan het woord. Toma terus is geen alomvattende, feitelijke geschiedenis van de Molukse gemeenschap, maar een creatieve reflectie in woord en beeld die tegelijkertijd naar de toekomst kijkt.
Over de uitgeverij: Walburg Pers Walburg Pers geeft toegankelijke en gespecialiseerde boeken uit op het gebied van geschiedenis, recht, kunst en cultuur. Walburg Pers is een uitgeverij gespecialiseerd in hoogwaardige en toegankelijke non-fictie voor een algemeen publiek. Bij Walburg Pers staan inhoudelijke kwaliteit en klantgerichtheid voorop en wordt er bijzondere aandacht aan de vormgeving besteed. Hooggekwalificeerde en ervaren professionals bieden auteurs, partners en klanten een toegewijde en individuele service. De onderwerpen waar Walburg Pers zich in zijn uitgaven op richt omvatten onder meer:
Zondag 28 november organiseert het museum alweer de derde editie van de training Future Community. Na een geslaagd samenzijn in zowel Barneveld als Leerdam, gaan we eind november naar Stichting Kandjoli in Wierden. Wil jij je laten inspireren door ervaren community builders en sparren over jouw ideeën voor jouw wijk of Maluku? Meld jezelf aan en get inspired!
Future Community gaat verder het land in: de volgende editie vindt plaats in Stichting Kandjoli in Wierden. Tijdens deze dag krijg je de kans om te leren hoe je jouw wensen voor de Molukse gemeenschap kunt waarmaken. Ervaren community builders delen hun verhaal en geven je waar nodig advies. Tot slot is er de mogelijkheid om te netwerken, want net als jij zijn er velen die hun steentje willen bijdragen. Deel ideeën en spar met elkaar, want misschien kunnen jullie elkaar helpen.
Resultaat: • Je vergroot jouw kennis van hoe je iets kunt doen voor jouw gemeenschap • Je leert hoe je krachten moet bundelen om dingen voor elkaar te krijgen • Je krijgt inzicht in hoe het organiseren van verandering werkt • Je krijgt de kans jouw netwerk uit te breiden en nieuwe samenwerkingen aan te gaan
Programma Future Community – editie 3: 10.30-11.00: ontvangst deelnemers met koffie/thee 11.00-13.00: opening en deel 1 sprekers 13.00-13.45: lunch 13.45-14.15: deel 2 sprekers 14.15-15.15: parallelle sessies/groepsopdrachten 15.15-16.15: sluiting, borrel en netwerken
Aanmelden: Schrijf je via onderstaand formulier in voor de derde editie van Future Community. Zien wij jou zondag 28 november in Wierden? Keep shining & tot de 28e! Let op: er is een maximaal aantal deelnemers.
Het museum introduceert de nieuwe serie: Maju Mundur – Duo Interviews. Een open gesprek tussen verschillende duo’s over kunst en cultuur. Iedere week wordt er een nieuwe aflevering gepubliceerd via Instagram en Youtube.
Maju Mundur
In de serie Maju Mundur nemen verschillende duo’s met Molukse roots plaats tegenover een kunst- of cultuurobject. ‘Wat is het eerste dat je opvalt en welk gevoel roept het bij je op?’ zijn vragen die uiteindelijk leiden tot een luchtig en open gesprek waarin waardevolle en grappige momenten met elkaar gedeeld worden.
Eerste aflevering
In deze eerste aflevering luisteren we naar het gesprek tussen fotograaf Richard Sahetapy en Ninetyfour founder Geronimo Tuhumena over de piring natzar. Benieuwd welke duo’s er nog meer met elkaar in gesprek gaan? Houd onze socials in de gaten en let’s start the convo!
MHM-COLLECTIE OPGESLAGEN
De MHM-collectie die voorheen in het museum in Utrecht was ondergebracht, ligt sinds 2013 opgeslagen. De collectie is nog niet te zien in Den Haag. Onze conservatoren werken hard aan het uitpakken en onderzoeken van de staat van de gehele MHM-collectie. Een deel van de collectie willen zij zo snel weer toegankelijk maken voor publiek. Lees ook de column ‘Een museum zonder museum’ van directeur Henry Timisela.
Het zevende en laatste deel van de wisselexpositie IKAT – ‘Rituelen rondom het huwelijk’ van Collectief Teru, bestaande uit Atêf Sitanala, Jaïr Pattipeilohy en Lesli Taihuttu – is nu te zien in het museum. Met deze expositie sluit Collectief Teru de in 2016 begonnen reizende tentoonstelling ‘Mahina – Een ode aan de vrouw’ af.
Rituelen rondom het huwelijk
“Voorjaar 1951 kwamen ruim 12.500 Molukkers naar Nederland voor wat toen gedacht werd een tijdelijk verblijf. Dit jaar 2021 staan velen stil bij 70 jaar Molukse aanwezigheid in Nederland en vinden er verschillende herdenkingen plaats. Herdenkingen zijn de laatste jaren steeds belangrijker geworden binnen de Molukse gemeenschap. Ze brengen nieuwe tradities mee en versterken de culturele identiteit.
Naast de uit de Molukken meegenomen rituelen die een belangrijke rol spelen in de levenscycli – zoals geboorte, huwelijk of overlijden – worden deze herdenkingen een nieuw ritueel. In hoeverre verhouden deze nieuwe rituelen zich tot de oude rituelen? En hoe worden nieuwe rituelen vormgegeven in Nederland? Met deze expositie ‘Rituelen rond het huwelijk’ probeert Collectief Teru hierop antwoord te geven. De focus ligt daarbij in het bijzonder op de rol van de vrouw.”
Collectief Teru
Teru bestaat uit Atêf Sitanala, Jaïr Pattipeilohy en Lesli Taihuttu. Drie vrienden met een gemeenschappelijke passie voor verhalen, fotografie en de Molukse cultuur in het bijzonder. Teru betekent drie en verwijst naar hun samenwerking. In het Moluks wereldbeeld heeft het getal drie een diepere betekenis. Hier geldt dat één plus één drie is. Het geheel is groter dan de som der delen. Door krachten te bundelen versterken ze elkaars kwaliteiten.
“In het kader van 65 jaar Molukkers in Nederland vond in 2016 de eerste tentoonstelling van Mahina – Een ode aan de vrouw plaats. De afgelopen vijf jaar hebben we met Mahina, in binnen- en buitenland, de belangrijke rol van de Molukse vrouw onder de aandacht gebracht. Met deze expositie wordt de reizende tentoonstelling afgesloten.”
De expositie ‘Rituelen rondom het huwelijk’ is onderdeel van de wisselexpositie IKAT en is tot en met 31 december 2021 te zien. Benieuwd naar deze bijzondere expositie? Klik hier voor tickets.
Update MHM-Collectie
De MHM-collectie die voorheen in het museum in Utrecht was ondergebracht, ligt sinds 2013 opgeslagen. De collectie is nog niet te zien in Den Haag. Onze conservatoren werken hard aan het uitpakken en onderzoeken van de staat van de gehele MHM-collectie. Een deel van de collectie willen zij zo snel weer toegankelijk maken voor publiek. Lees ook de column ‘Een museum zonder museum’ van directeur Henry Timisela.
Zondag 31 oktober organiseert het museum de tweede editie van Future Community. Voor de training gaan we dit keer naar Stichting Benang Radja in Leerdam. Dus heb jij ideeën voor jouw wijk of wil je iets doen voor Maluku, maar weet je niet goed hoe je dit moet aanpakken of waar je moet beginnen? Geef jezelf en/of anderen op en get inspired!
Na vele enthousiaste reacties en een geslaagde eerste editie van Future Community gaan we verder het land in. De tweede editie vindt plaats in Stichting Benang Radja in Leerdam. Tijdens deze dag krijg je de kans om te leren hoe je jouw wensen voor de Molukse gemeenschap kunt waarmaken. Ervaren community builders delen hun verhaal en geven je waar nodig advies. Tot slot is er de mogelijkheid om te netwerken, want net als jij zijn er velen die hun steentje willen bijdragen. Deel ideeën en spar met elkaar, want misschien kunnen jullie elkaar helpen.
Resultaat: • Je vergroot jouw kennis van hoe je iets kunt doen voor jouw gemeenschap • Je leert hoe je krachten moet bundelen om dingen gedaan te krijgen • Je krijgt inzicht in hoe het organiseren van verandering werkt • Je hebt jouw netwerk uitgebreid en kan misschien zelfs nieuwe samenwerkingen aangaat
Programma: 10.30-11.00: Ontvangst deelnemers met koffie/thee 11.00-11.15: Opening door moderator Ebed Litaay & Henry Timisela, directeur Museum Maluku 11.15-12.00: Voorstelronde & Opdracht 1: Identity Cirkel 12.10-12.30: Spreker 1 12.30-12.50: Spreker 2 12.50-13.10: Spreker 3
Aanmelden: Zien wij jou zondag 31 oktober in Leerdam? Meld je aan voor de tweede editie van Future Community via onderstaand formulier. Let op: er is een maximaal aantal deelnemers.
