Elk jaar op 12 april brult een enorme stoet motoren door Nederland: de Peringatan Ride Out, een motortoertocht ter nagedachtenis aan mr. dr. Chris Soumokil, voormalig president van de Republiek der Zuid-Molukken (RMS). De tocht vraagt niet alleen aandacht voor de strijd voor een vrij Molukken, maar ook voor de Molukse politieke gevangenen en de leegroof van de eilanden. Semmarti Lumalessil reed dit jaar voor de derde keer mee en vertelt waarom deze dag voor hem en vele anderen zo’n diepe betekenis heeft.

De Dag der Helden

Voor veel Molukkers in Nederland is 12 april een belangrijke dag: Hari Pahlawan, de Dag der Helden. Op deze datum in 1966 werd mr. dr. Chris Soumokil geëxecuteerd. Hij leidde jarenlang de strijd voor een onafhankelijke RMS, los van Indonesië. De RMS-regering in ballingschap riep 12 april uit tot een dag om stil te staan bij iedereen die zijn of haar leven gaf voor deze strijd. “Op deze dag laten we onze motoren horen,” vertelt Semmarti. “De weg is dan even van ons en iedereen moet wachten. Voor mij is dat symbolisch voor de manier waarop wij nog altijd wachten op een vrije Zuid-Molukken.”

De betekenis van de Ride Out

De Peringatan Ride Out is voor velen een moment van herdenking en bewustwording. “Er rijden motorliefhebbers mee die het gewoon een mooie dag uit vinden, maar voor ons gaat het veel dieper,” legt Semmarti uit. “We gedenken ‘opa Chris’, de wijlen president van de RMS, maar staan ook stil bij wat er nú gebeurt op de Molukken: de ontbossing voor palmolieplantages, de nikkelwinning voor grote bedrijven, de politieke gevangenen. Met de Ride Out vragen we aandacht voor deze zaken en laten we zien: wij zijn er nog.” De tocht startte dit jaar in Middelburg en ging via Breda en Dordrecht naar Krimpen aan den IJssel. Tijdens elke stop werd de RMS-vlag gehesen en spraken deelnemers over de actuele situatie. De opbrengst van de tocht gaat naar projecten die de strijd tegen de schending van mensenrechten in de Molukken en West-Papua ondersteunen, en naar initiatieven die zich vreedzaam verzetten tegen de uitbuiting van Molukse gronden.

Een persoonlijke missie

Voor Semmarti is de Ride Out een manier om zijn opvoeding en erfgoed eer aan te doen. “De strijd voor een vrije RMS is ons met de paplepel ingegoten. Vroeger wist ik niet beter dan dat Chris Soumokil onze president was,” vertelt hij. Zijn familiegeschiedenis is diep verankerd in de RMS-beweging: zijn vader Johnny Lumalessil nam in 1970 deel aan Actie Wassenaar, zijn vaders broertjes waren betrokken bij de bezetting van het Indonesische Consulaat in Amsterdam en de treinkaping bij De Punt. Zijn grootvader Ino Lumalessil was KNIL-militair en zijn andere grootvader Semuel Metiarij legerpredikant en een leidend figuur binnen de Molukse belangenorganisatie Badan Persatuan. Tegelijkertijd is de Ride Out ook een mooie traditie geworden. “Ik rijd ieder jaar samen met mijn familie. Broers, neven, ooms. Iedereen heeft een druk leven, maar hier maken we de tijd voor. Dat is heel fijn.”

Hoop voor de toekomst

Semmarti ziet de Ride Out ook als een investering in de toekomst. “Onze geschiedenis wordt nauwelijks verteld. Niet op school, niet in de media,” zegt hij. “Veel mensen weten nog steeds niet waarom er Molukkers in Nederland zijn. Als wij onszelf niet zichtbaar maken, vergeet men ons.” Semmarti hoopt dat toekomstige generaties de vrijheid zullen ervaren waarvoor hun voorouders vochten. “Ik ga regelmatig naar de Molukken. Als ik dan op de veranda zit, denk ik: wat kan ik hier genieten. Ik zit hier in mijn korte broekje, hoor de stilte, maar ook het leven met hier en daar een muziekje. Dan denk ik: hadden mijn opa’s en oma’s hier ook maar kunnen zitten. Lekker genieten van hun leven. Dat gun ik iedereen. Daarom rijden we.”

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

Collections Connect maakt zijn eerste reis

Lees meer

Museum Maluku heeft samen met Museum Siwa Lima in Ambon de handen ineengeslagen voor het project Collections Connect. Deze samenwerking richt zich op het verbinden van collecties, kennis en creativiteit. Onlangs keerden onze directeur Henry Timisela en de artiesten, visuele verhalenverteller Joao Loupatty en schrijver Aca Siwabessy Stoffels, terug van een korte maar inspirerende reis naar Ambon. Hiermee is het spits afgebeten voor een mooie uitwisseling tussen de twee musea.

Een gedeeld erfgoed verbinden

“Collections Connect is een uitwisselingsproject van Museum Maluku samen met Museum Siwa Lima op Ambon,” legt Ebed Litaay, projectleider van Collections Connect, uit. “We hebben een overeenkomst ondertekend om collecties met elkaar te verbinden. Wat hebben wij in Nederland, wat is er op Ambon? Dat willen we in kaart brengen én dichter bij elkaar brengen.” De focus van Museum Siwa Lima ligt op het traditionele leven op de Molukken, zoals visserij en klederdracht, terwijl Museum Maluku zich richt op de Molukse diaspora sinds 1951. Collections Connect verbindt deze verhalen e

De eerste stap: artiesten uitwisselen

Naast het verbinden van collecties, draait Collections Connect ook om het uitwisselen van artiesten. “We hebben recentelijk twee artiesten, Joao Loupatty en Aca Siwabessy Stoffels, naar Ambon gestuurd,” vertelt Ebed. “Hun opdracht was vooral om indrukken op te doen: de sfeer proeven, de cultuur beleven.” De reis bracht hen onder meer naar Rutong, een traditioneel dorp, en naar Museum Siwa Lima. Voor Joao was het zelfs zijn allereerste bezoek aan Ambon. De opgedane inspiratie wordt later zichtbaar in een tentoonstelling waarin hun nieuwe werk wordt gepresenteerd. Binnenkort komen er ook twee artiesten uit de Molukken naar Nederland om hetzelfde te doen: het leven en de verhalen van de Molukse gemeenschap hier ontdekken en verbeelden.

Samen leren en groeien

De samenwerking biedt kansen voor beide musea om van elkaar te leren. “We helpen elkaar met exposure, manieren van tentoonstellen en preserveren,” legt Ebed uit. “In Nederland zijn we gewend om collecties onder de juiste temperatuur te bewaren, terwijl op Ambon het klimaat warm en vochtig is. Door kennis uit te wisselen over dat soort zaken hopen we het Molukse erfgoed nog beter te beschermen en te presenteren.” Op termijn droomt Ebed ook van ruiltentoonstellingen, waarbij belangrijke objecten uit Nederland tijdelijk naar Ambon gaan en andersom.

Een groter doel

“Het mooiste aan dit project is dat je bruggen kunt bouwen,” zegt Ebed. “In Ambon kijken ze soms anders naar ons hier en wij hebben ook onze ideeën over hen. Door uitwisseling ontstaat er meer begrip en verbinding.” Bovendien benadrukt Ebed hoe belangrijk het is om Moluks cultureel erfgoed levend te houden. “Ons erfgoed is waardevol. Door verhalen te vertellen en tentoon te stellen, zorgen we ervoor dat het blijft bestaan. Niet alleen voor nu, maar ook voor toekomstige generaties.”

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

Groetjes uit Middelburg: motoren voor de Molukken

Lees meer

Dit jaar vieren we 80 jaar vrijheid in Nederland. Maar wat betekent vrijheid vandaag de dag? Voor jou, voor ons, voor elkaar?

Tijdens ONS LAND: De Vrijheidshow gaan we hierover in gesprek én laten we jonge makers aan het woord. Verwacht een avond vol ontmoeting, dialoog en kunst, met ruimte voor verschillende perspectieven op vrijheid, oorlog en identiteit.

Podium voor jong talent

In het tweede deel van de avond beklimt jong talent tussen de 18 en 35 jaar het podium. Met spoken word, muziek en dans delen zij hun visie op vrijheid, identiteit en geschiedenis. Onze vakjury, Yvonne van Genugten (directeur IHC) én het publiek kiezen samen de winnaar, die een plek als artist-in-residence in zal nemen bij het Indisch Herinneringscentrum én mag optreden in het Nationale Theater op 15 augustus.

Juryleden

Esmay Usmany
Esmay Usmany is muzikant, theatermaker en schrijver met Indische en Molukse roots. Ze maakt poëtisch muziektheater en is momenteel te zien met haar voorstelling Soedah laat maar… Esmay won meerdere prijzen en is wekelijks te horen op NPO Radio 1 met haar woordkunst.

Djé-Rimo Holle
Djé-Rimo Holle is schrijver, performer en spoken word artiest. Met krachtige verhalen en voordrachten treedt hij op door heel Nederland en als columnist is hij te horen bij Met Mandy! op NPO Radio 1. Onlangs bracht hij zijn debuutbundel Vuurvlieg uit, over zijn rijke, maar deels ook verborgen familiegeschiedenis.

Yasmin Diktaş
Yasmin Diktaş is dansmaker, choreograaf en docent met Koerdische en Indonesische roots. Ze verbindt dans met maatschappelijke thema’s en geeft generatie-trauma een stem via beweging. Yasmin studeerde aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten.

Maak kennis met de artiesten!

Eelco Couvreur
Eelco is schrijver van proza en poëzie en onderzoekt met zijn werk hoe taal koloniale systemen kan doorbreken. Zijn scherpe pen en reflectieve blik leverden hem al meerdere nominaties en prijzen op.

Janne Groen
Janne mixt spoken word, dans en audiofragmenten tot een persoonlijk verhaal over afkomst en verbondenheid. Als allround performer brengt ze haar worstelingen en ontdekkingen tot leven op het podium.

Myrthe van den Brink
Myrthe brengt muziek en literatuur samen in krachtige liedjes. Met haar stem en gitaar vertelt ze over de rol van geschiedenis en identiteit in haar leven.

Isabel de Wijngaert
Isabel is spoken word-artiest en schrijver, geïnspireerd door haar Indische familieverhaal. Ze deelt haar persoonlijke connectie met de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië en laat zien hoe deze geschiedenis haar familie heeft beïnvloed.

Sacha Verheij
Sacha is spoken word-artiest en fotograaf. Ze verkent als queer maker met Surinaamse en Molukse wortels de vergeten verhalen van haar familie. Tijdens haar optreden brengt ze spoken word en familie-interviews samen met muziek van Francesca Vincentie en Alfian Emir Adytia.

ONS LAND: De Vrijheidshow is een samenwerking tussen Museum Maluku en het Indisch Herinneringscentrum.

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

Groetjes uit de Molukken: Ezli Suitela en Vadim Dijkshoorn bundelen eeuwenoude vertellingen

Lees meer

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 27 MAART 2025. GEPOST IN NIEUWS

Ben je geïnteresseerd in de Molukse geschiedenis en wil je onderzoek doen? Of wil je een object uit onze collectie lenen voor een tentoonstelling? Misschien zoek je beeldmateriaal voor een publicatie? Museum Maluku bewaart en beheert een bijzondere collectie vol verhalen over de Molukse gemeenschap in Nederland. 

Omdat we momenteel werken aan de inventarisatie, registratie en digitalisering van de collectie, is niet alles direct toegankelijk. Toch helpen we graag door informatie te delen over hoe je onderzoek kunt doen, een bruikleen kunt aanvragen of beeldmateriaal uit onze collectie kunt gebruiken. Hieronder vind je de meest gestelde vragen en antwoorden. 

Onderzoek en documentatie

Is de collectie van het museum online in te zien voor onderzoeksdoeleinden? 
Momenteel wordt de collectie van Museum Maluku geïnventariseerd, geregistreerd en waar mogelijk gedigitaliseerd. Dit betekent dat de collectie tijdelijk niet online te bekijken is. In de toekomst zal deze weer toegankelijk gemaakt worden. 

Kan het museum historisch onderzoek voor mij uitvoeren of mij helpen met onderzoek? 
Onze fysieke en digitale archieven zijn tijdelijk niet beschikbaar vanwege een grootschalig digitaliseringsproject. Dit betekent dat we momenteel geen historisch onderzoek uitvoeren of hierbij ondersteuning kunnen bieden. Zodra onze archieven weer toegankelijk zijn, kun je op aanvraag je eigen onderzoek uitvoeren. Wil je op de hoogte blijven? Schrijf je onderaan deze pagina in voor onze nieuwsbrief.  

Kan ik een familienaam laten toevoegen aan Atlas Maluku? 
De website www.atlas-maluku.nl biedt antwoord op vragen zoals: Wie zijn mijn pela’s? Welke familienamen horen bij welke dorpen? Museum Maluku heeft deze kennisbron in samenwerking met Hans van Hernen ontwikkeld. Hierin zijn familieverbanden en namen per kampong te vinden.
Vanwege een tekort aan personeel wordt Atlas Maluku momenteel niet bijgewerkt, en het is op dit moment niet mogelijk om nieuwe toevoegingen te doen. Wil je op de hoogte blijven van eventuele updates? Schrijf je onderaan deze pagina in voor onze nieuwsbrief.

Aanbevolen platforms voor onderzoek

Molukse Voetstappen
Molukse Voetstappen is een online kennisbank waar iedereen, met en zonder Molukse roots, educatief materiaal en inspirerende informatie kan vinden over de gedeelde Moluks-Nederlandse geschiedenis, cultuur en erfgoed. Vooral handig voor docenten, leerlingen en geïnteresseerden die op zoek zijn naar betrouwbare informatie voor lessen of spreekbeurten. Bezoek Molukse Voetstappen.  

Ons Land 
Het platform Ons Land helpt je om je te verdiepen in de gedeelde geschiedenis van Nederland en Nederlands-Indië/Indonesië. Je vindt hier historische bronnen uit archieven en musea, informatieve verhalen en mogelijk zelfs aanknopingspunten voor je eigen familiegeschiedenis. Ontdek Ons Land.

Bruiklenen en partnerschappen

Accepteert het museum tijdelijke bruiklenen voor tentoonstellingen?
Ja, Museum Maluku accepteert bruikleenaanvragen. Vanwege de herorganisatie van onze collectie kunnen we momenteel geen curatiediensten aanbieden. Dit betekent dat de aanvrager zelf moet aangeven welke objecten die wil lenen en waarom. Daarnaast moet het transport naar en van onze depots in Rotterdam door de lener worden geregeld. 

Hoe kan ik een bruikleen aanvragen? 
Een aanvraag kan eenvoudig per e-mail worden ingediend bij Medewerker Beheer & Behoud Maria Pereira via m.pereira@museum-maluku.nl. Vermeld daarbij welke objecten je wilt lenen, het doel en de duur van de bruikleen. Houd er rekening mee dat een aanvraag minimaal drie maanden voor de gewenste startdatum moet worden ingediend. 

Wat zijn de criteria voor het goedkeuren van bruiklenen?
– De objecten moeten beschikbaar en in stabiele staat zijn. 
– De tentoonstellingsruimte moet voldoen aan onze veiligheidsnormen. Een Facility Report is vereist. 
– De lener moet de objecten verzekeren tijdens het transport en de tentoonstelling.

Zijn er kosten verbonden aan bruiklenen?
Ja, er zijn kosten voor handling en transport. Van 2025 tot eind 2026 biedt het museum echter geen transport- en installatiediensten aan. Museum Maluku hanteert een handling fee van €65,- per uur (excl. BTW). Dit omvat het klaarzetten, inspecteren en verpakken van objecten. 

Donaties en aankopen

Accepteert het museum donaties? 
Museum Maluku is altijd op zoek naar bijzondere objecten en verhalen die onze collectie kunnen verrijken. We waarderen het enorm als mensen overwegen om iets te doneren. Heb je een object dat mogelijk een mooie toevoeging is? Stuur dan een e-mail naar Museumdirecteur Henry Timisela via h.timisela@museum-maluku.nl met een korte beschrijving en foto’s. We bekijken graag samen of en hoe je donatie een plek kan krijgen binnen onze collectie.

Welke criteria gelden voor nieuwe aanwinsten? 
De relevantie voor de collectie bepaalt of een object als donatie wordt geaccepteerd. Deze beslissing wordt genomen door de Museumdirecteur na overleg met het collectieteam.

Auteursrechten en reproducties

Kan ik beeldreproducties uit de collectie van Museum Maluku gebruiken? 
Ja, maar alleen na goedkeuring door het museum. Ook moeten afbeeldingen correct worden gerefereerd. Instructies hierover worden verstrekt na goedkeuring. 

Zijn er hoge resolutie afbeeldingen beschikbaar voor studie of publicatie? 
Sommige afbeeldingen kunnen in hoge resolutie worden verstrekt. Dit moet per object worden gecontroleerd. 

Hoe kan ik toestemming vragen voor publicatie van afbeeldingen? 
Je kunt een mail met je verzoek sturen naar Medewerker Beheer & Behoud Maria Pereira via m.pereira@museum-maluku.nl

Zijn er kosten verbonden aan beeldreproducties? 
Ja, het museum rekent kosten voor het gebruik van beeldmateriaal. De actuele tarieven vind je via de knop hieronder.

Groetjes uit de Molukken: Ezli Suitela en Vadim Dijkshoorn bundelen eeuwenoude vertellingen

Lees meer

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 27 februari 2025. GEPOST IN NIEUWS

Op 8 februari vond in Leiden de jaarlijkse Ibadah TNS plaats, een bijzondere kerkdienst voor en door Molukkers met roots op de eilanden Teun, Nila en Serua (TNS). Dit keer werd de dienst georganiseerd door de familie van Yanise Zijlstra, projectleider digitalisering bij Museum Maluku met Seruaneze roots. We spraken met Yanise over de geschiedenis van de TNS-gemeenschap, de betekenis van de Ibadah en hoe de TNS-identiteit voortleeft in Nederland.

Een geschiedenis die verbindt

“De TNS-eilanden zijn drie kleine vulkanische eilanden in de Zuidwest-Molukken,” vertelt Yanise. “Ze liggen vrij geïsoleerd, Serua ligt bijvoorbeeld op ongeveer een dag varen vanaf Ambon! In 1978 werden TNS-eilandbewoners geëvacueerd vanwege dreiging van vulkaanuitbarstingen. Ze werden eerst naar Makariki gebracht en kregen later land toegewezen op Waipia, Seram. Sindsdien wonen er officieel geen mensen meer op Teun, Nila en Serua. Gelukkig reizen er nog steeds mensen naar de eilanden om te oogsten, vissen of tijdelijk te leven.” Ondanks deze gedwongen verhuizingen is de onderlinge band tussen de TNS’ers altijd sterk gebleven. “Iedereen met roots op de TNS-eilanden is met elkaar verbonden,” benadrukt Yanise. “Op de eilanden bestonden al unieke verbondschappen en clans, en ook hier in Nederland voelen we ons één familie, zelfs als je elkaar niet persoonlijk kent.”

Een sterke gemeenschap in Nederland

De TNS-gemeenschap in Nederland is herkenbaar aan verschillende familienamen. “Teunezen dragen namen als Kurmasela en Nuniary. Nilanezen hebben onder andere de namen Marantika, Letwory of Tanate, en Seruanezen herken je aan namen als Resley, Wonmaly of Pormes.”

Ondanks dat de eilanden sinds 1978 officieel onbewoond zijn, zet de TNS-gemeenschap zich in om de cultuur en identiteit levend te houden. “Onze grootouders en overgrootouders spraken de taal, maar die is niet altijd goed doorgegeven. Daarom zijn er nu initiatieven om ons immaterieel erfgoed te behouden, zoals tifa- en dansworkshops. We willen dat toekomstige generaties weten waar ze vandaan komen.”

Naast de Ibadah TNS zijn er meerdere evenementen waar TNS’ers elkaar kunnen ontmoeten. Zo werd vorig jaar voor het eerst een TNS-weekend georganiseerd bij Arnhem, waarbij families samenkwamen om dans, muziek en koken te leren en de gemeenschapszin te versterken. “Onze cultuur zit in onze taal, muziek, dans, verhalen en bijzondere verbondschappen,” zegt Yanise. “De Seka Tena bijvoorbeeld, een traditionele dans, heeft een ritme dat doet denken aan de vulkanische activiteit van onze eilanden. Dat is iets wat ik op het TNS-weekend van oom Victor Lekranty heb geleerd.”

Ibadah TNS

De Ibadah TNS is een kerkdienst om het nieuwe jaar in te luiden en een moment om stil te staan bij het verleden en de toekomst. “We steken kaarsen aan voor hen die we het afgelopen jaar verloren zijn, zingen samen en delen verhalen,” vertelt Yanise. “Dit jaar hadden we een loterij om geld in te zamelen, en mensen die recent naar de TNS-eilanden zijn geweest vertelden over hun ervaringen. Met evenementen zoals de Ibadah TNS, die niet alleen in Nederland maar ook op de Molukken georganiseerd wordt, willen we elkaar blijven ontmoeten en verbonden blijven.”

Dankzij betere veerverbindingen kunnen steeds meer mensen terug keren naar de TNS-eilanden, maar de toekomst is onzeker. “De jeugd trekt naar de stad, dus of er echt weer leven terugkeert, weet ik niet. Maar zolang wij elkaar blijven opzoeken en onze geschiedenis doorgeven, blijft de TNS-identiteit bestaan.”

Foto’s door Jesse Koelstra

maak kennis met Collectiebeheerder Esmée Manubulu!

Lees meer

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

Van collectiebeheer tot restauratie

“Ik ben geboren in Arnhem, maar na de scheiding van mijn ouders ben ik met mijn broer en Nederlandse moeder naar Assen verhuisd. Mijn vader is Moluks, maar ik ben niet opgegroeid in een Molukse wijk. Mijn oma van moederskant nam me altijd mee naar musea en leerde me over kunst en cultuur. Die interesse groeide, en na een mbo-opleiding decoratie en restauratie in Zwolle volgde ik de hbo-opleiding Cultureel Erfgoed in Amsterdam, met als specialisatie collectiemanagement, beheer en behoud. Vanaf mijn tweede studiejaar werkte ik al op de collectieafdeling van Museum de Fundatie in Zwolle. Inmiddels heb ik tien jaar ervaring in collectiebeheer en ben ik nu ook werkzaam als boek- en papierrestaurator.”

Een onverwachte herverbinding

Esmée werkte met uiteenlopende collecties, van moderne kunst tot militaire objecten, maar nooit specifiek met Moluks erfgoed. “In 2024 veranderde dat. Mijn opa van vaderskant overleed, en daardoor kreeg ik weer meer contact met mijn vaders familie. Kort daarna overleed ook mijn vader, wat ons als familie nog dichter bij elkaar bracht. Ineens kreeg ik meer mee van de Molukse cultuur, ging ik naar de Molukse kerk in Marum en besefte ik hoeveel ik nog te leren had.”

Dat jaar reisde Esmée voor het eerst naar de Molukken. “Mijn broer en ik waren er nog nooit op Ambon geweest. Het voelde als een afsluiting van een zwaar jaar, maar ook als een nieuw begin. Ik was goed voorbereid, ik had de verhalen mijn hele leven al gehoord. Toch was het nog honderd keer mooier dan ik had verwacht. Toevallig was Huib Akihary (voormalig Hoofd Collecties bij Museum Maluku) op dat moment op werkbezoek in Ambon, en zijn we samen naar Museum Siwa Lima gegaan. Het klopte gewoon, het moest zo zijn.”

Een nieuw begin bij Museum Maluku

Juist in dat jaar van herontdekking benaderde Henry Timisela, directeur bij Museum Maluku, Esmée voor de rol van Collectiebeheerder. “We hadden al weleens contact gehad, maar twee weken na het overlijden van mijn vader spraken we af. Het voelde als de juiste stap. Als Collectiebeheerder richt ik me op het behoud en beheer van objecten. Een conservator vertelt het verhaal van een object, maar ik zorg ervoor dat het over honderd jaar nog steeds in perfecte staat is. Ik maak geen tentoonstellingen maar regel voor de rest alles omtrent de collectie.”

Sommige objecten vielen haar direct op. “Op Ambon zag ik voor het eerst een parang salawaku, en nu kom ik ze hier in de collectie weer tegen. Ook meubels uit de barakken maken veel indruk, ze laten zien in wat voor schrijnende omstandigheden Molukkers in Nederland hebben geleefd. Zoals een lijkentafel die in de barakken waarschijnlijk als gewone eettafel werd gebruikt.”

Erfgoed als heling

Haar werk voelt voor Esmée als een manier om haar achtergrond opnieuw te ontdekken. “Het werken met Moluks erfgoed is voor mij een herconnectie met een deel van mezelf dat ik lang heb genegeerd. Nu valt alles op zijn plek. Dit is precies het juiste moment, en precies zoals het had moeten zijn.”

Groetjes uit Leiden: TNS – Drie eilanden, één familie

Lees meer

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

Stichting Pelita X Museum Maluku

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 1 FEBRUARI 2025. GEPOST IN NIEUWS

Museum Maluku en Stichting Pelita organiseren op vrijdag 21 februari 2025 de gezamenlijke Dialoogtafel RE:CAST – Het gesprek. De Dialoogtafel, een concept van Stichting Pelita geïnspireerd door de Keti Koti Dialoogtafels, biedt een veilige en inspirerende omgeving om samen in gesprek te gaan en ervaringen uit te wisselen. Met behulp van universele vragen, rituelen en kunst worden brede, soms complexe maatschappelijke kwesties bespreekbaar gemaakt.

Tijdens deze Dialoogtafel praten we over kolonialisme en slavernij in de Molukken en de doorwerking daarvan in het heden – thema’s die centraal stonden in de expositie RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku van Museum Maluku. Het gesprek wordt geleid door traumatherapeut en trainer Jessica Apon. Visuele verhalenverteller Joao Loupatty en schrijven Aca Siwabessy Stoffels brengen artistieke bijdragen. We sluiten de middag af met een gezamenlijke maaltijd. Onder het genot van heerlijke saté en pisang goreng is er ruimte om in een informele setting verder te praten en gedachten uit te wisselen.

Doorpraten na RE:CAST

Museum Maluku’s expositie RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku was tot januari 2025 te zien in Museum Sophiahof. In deze expositie onderzochten kunstenaars Esmée Pattipeilohy, Kai Maipauw, Joao Loupatty, Jerrold Saija en Finn Maätita de diepe en blijvende impact van slavernij en kolonialisme op de Molukken en daarbuiten. Hoewel de expositie inmiddels is afgesloten, blijft het gesprek voortduren. Tijdens RE:CAST – Het gesprek onderzoeken we samen hoe dit verleden nog altijd doorwerkt in het heden – zowel persoonlijk als maatschappelijk.

Het programma

13.30 uur: Inloop
14.00 uur: Start programma
14.15 uur: Joao Loupatty & Aca Siwabessy Stoffels
15.00 uur: Pauze
15.30 uur: Start gesprek
16.30 uur: Gezamenlijke maaltijd
17.30 uur: Einde

Aanmelden

Deelname is gratis, maar aanmelden is verplicht. Meld je tijdig af als je verhinderd bent, zodat we jouw plek beschikbaar kunnen stellen aan iemand anders.

Datum: Vrijdag 21 februari 2025
Tijd: 14.00 tot 17.30 uur
Locatie: Museum Sophiahof
Sophialaan 10, 2514 JR, Den Haag

Over de sprekers

Jessica Apon

De middag wordt begeleid door Jessica Apon, traumatherapeut en trainer met Indische en Molukse roots. Als derde generatie werkt zij met intergenerationeel trauma en familieopstellingen. Bij Stichting Pelita zet ze zich in voor deskundigheidsbevordering en geeft ze trainingen en lezingen gericht op gemeenschappen met een gedwongen migratieachtergrond. Haar aanpak houdt rekening met context en collectief trauma, en creëert een veilige ruimte voor dialoog.

Joao Loupatty

Joao Loupatty is een multidisciplinaire visuele verhalenverteller en docent gespecialiseerd in design, ethiek en technologie, en een van de kunstenaars die exposeerde in RE:CAST. In zijn installatie Current Futures combineerde hij objecten uit de collectie van Museum Maluku met door AI gegenereerde beelden. Tijdens de Dialoogtafel deelt hij zijn creatieve proces en onderzoekt hij de vraag: welke toekomsten kunnen we ons voorstellen buiten het kader van kolonialisme?

Aca Siwabessy Stoffels

Aca Siwabessy Stoffels is moeder en schrijver. Zij gelooft dat vrede met jezelf leidt tot meer vrede in de wereld. Sinds 2014 schrijft en blogt ze over thema’s als taboes, schaamte, trauma’s en transformatie. In 2024 kwam haar eerste boek PADEDE uit, waarin ze lezers uitnodigt om kwetsbaarheid te verkennen. Aca zal tijdens RE:CAST – Het gesprek uit het boek PADEDE voordragen.

Wortels en vleugels: Museum Maluku in 2025

Lees meer

Nu te zien: ONS LAND

Lees meer

Rania Siegers zet Silat op de kaart tijdens WK in Abu Dhabi

Lees meer

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 30 januari 2025. GEPOST IN NIEUWS

Van haar eerste proefles tot het WK Pencak Silat in Abu Dhabi in slechts twee jaar tijd: Rania Siegers heeft deze droom waargemaakt. Samen met haar teamgenoten Samantha en Caithlyn vertegenwoordigde ze Nederland in de artistieke wedstrijdvorm Regu. Haar moeder Yayah Siegers-Samaniri, zelf ook een Silat-beoefenaar, was erbij als assistent van een van de drie bondscoaches en getuige van Rania’s indrukwekkende prestatie. Samen blikken ze terug op deze bijzondere ervaring.

Hoe het begon

Rania’s eerste kennismaking met Silat kwam door haar moeder Yayah, die in haar jeugd les kreeg van oom haji Samad Umarella almarhum, de oprichter van de Molukse Silat-stijl Pukulan Nusahitu Solemata. “Ik hoorde wel eens verhalen van mijn moeder,” vertelt Rania. Toch maakte Rania pas de stap naar vechtkunst toen een vriendin haar meenam naar een Kung Fu-demonstratie. “Dat vond ik zo indrukwekkend dat ik dacht: ik wil ook een vechtsport doen. Ik stond al op het punt me daar aan te melden, maar toen realiseerde ik me: waarom niet een vechtsport uit mijn eigen cultuur?”

Rania sloot zich aan bij de club Silat One in Den Haag. Haar jarenlange danservaring gaf haar een voorsprong in de artistieke wedstrijdvorm van Silat genaamd Regu. “Regu is een stijlvorm waarbij je in een vaste volgorde technieken en aanvallen uitvoert die in een gevecht voorkomen. Het is belangrijk dat de technieken perfect zijn en dat de timing klopt. We voeren het met z’n drieën uit, maar de juryleden moeten één persoon zien. Het is dus heel technisch,” legt ze uit.

De weg naar Abu Dhabi

Slechts twee jaar na haar eerste les Silat werd Rania geselecteerd voor het WK. “Ik was enorm dankbaar dat ik zo’n kans kreeg. Mijn hele leven draaide op dat moment om Silat. We trainden intensief met de selectie en leerden omgaan met de spanning en het niveau van de tegenstanders.”

De ervaring in Abu Dhabi was overweldigend en bijzonder. “De sfeer was geweldig. Het voelde speciaal dat mijn moeder erbij was als assistent van de bondscoach. Dat gaf me vertrouwen. Bovendien waren er veel Nederlandse supporters, waaronder 10 van mijn familieleden, die ons aanmoedigden.” Hoewel Rania niet in de prijzen viel, kijkt ze met trots terug. “De beste van de wereld stonden daar. Het was een eer om daar deel van uit te maken.”

Moeder én coach

Voor Yayah was het WK een bijzondere belevenis, zowel als coach als moeder. “Het is natuurlijk extra spannend als je eigen dochter daar staat. Ik was ontzettend trots, zeker omdat Silat in onze gemeenschap altijd een familieding is geweest. Ik heb het vroeger samen met mijn broertje en zusje gedaan, en nu sta ik met mijn dochter op het hoogst haalbare tournament van deze sport. Dat is heel speciaal.”

Als assistent van de bondscoach Artistic hielp Yayah bij het artistieke onderdeel. “Het vraagt veel focus, want je moet alle regels en details goed kennen. Tegelijkertijd is het inspirerend om te zien hoe andere landen Silat beoefenen en hoe hoog het niveau is.”

Een club als familie

Rania hoopt dat meer mensen Silat ontdekken. “Ik raad het iedereen aan. Bij onze club Silat One in Den Haag voelde het meteen als familie. Je komt niet alleen om te trainen; het is ook een stukje cultuur. Iedereen herkent iets van zichzelf in elkaar, en dat zorgt voor verbondenheid. Dat maakt mij nog meer gedreven om verder te gaan in deze sport.”

Ben jij geïnspireerd geraakt om Pencak Silat zelf eens uit te proberen? Neem een kijkje op www.npsf.nl, de website van de Nederlandse Pencak Silat Federatie, en check welke school er bij jou in de buurt zit.

Foto’s: Adi Zitter

Wortels en vleugels: Museum Maluku in 2025

Lees meer

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

Directeur Henry Timisela neemt je in zijn nieuwste column mee in de ambities en plannen van Museum Maluku voor de komende jaren. Van digitalisering en internationale samenwerking tot het versterken van de band met de Molukken: lees hoe we ons erfgoed levend houden voor toekomstige generaties.

“Als ik door de gangen van Museum Sophiahof loop, voel ik de verantwoordelijkheid die op onze schouders rust. Met trots kan ik zeggen dat het Ministerie van VWS ons bureau steunt tot eind 2026, waarmee Museum Maluku aan het begin staat van een cruciale transformatie. Een transformatie die ik vijf jaar geleden, bij mijn aantreden als directeur, niet had durven dromen. 

De afgelopen jaren hebben we niet stilgezeten. Waar vroeger het verhaal van de Molukkers in Nederland centraal stond – beginnend bij de aankomst in 1951 – verleggen we nu onze blik. De Molukken zelf worden een belangrijk focuspunt van ons verhaal, een perspectief dat nieuwe horizonten opent. Waar inheemse cultuur centraal staat, want ja: ‘Bestaat dé Molukker eigenlijk?’ Door onze samenwerking met onder andere Museum Siwa Lima op Ambon, mogelijk gemaakt door het Mondriaanfonds en Dutch Culture, bouwen we verder aan de bruggen. 

In ons depot in Rotterdam zijn we bezig met een grote en bijzondere transformatie. Samen met de Koninklijke Bibliotheek digitaliseren we delen uit onze collectie, een monsterklus die tijdelijk betekent dat onze collectie niet toegankelijk is. Maar deze stilte voor de storm is noodzakelijk. Want in 2026, als we stilstaan bij 75 jaar Molukkers in Nederland, willen we onze collectie presenteren op een manier die recht doet aan onze geschiedenis én onze toekomst. Dus als we het hebben over doelstellingen, je hebt er net één gelezen. Er is werk aan de winkel. 

Toen ik in 2020, tijdens de coronapandemie, aantrad als directeur, trof ik een erfgoed aan dat verspreid lag over heel Nederland. Een schat aan objecten en verhalen, geschonken door de Molukse gemeenschap, die door vele verhuizingen versnipperd was geraakt. Nu, vijf jaar later, hebben we niet alleen alles gecentraliseerd, maar bouwen we ook digitale bruggen naar de Molukken. Dit werk zou onmogelijk zijn zonder ons toegewijde team van parttimers, freelancers en vrijwilligers. Van bestuurskamer tot depot, hun passie vormt het kloppend hart van ons museum. Hoewel onze focus nu ligt op het herinrichten van de collectie, blijven we publieksprogramma’s organiseren die de Molukse kunst en cultuur vieren. 

Museum Maluku werd ooit opgericht om het verhaal van de Molukse gemeenschap in Nederland te vertellen. Gelukkig maar. Die missie blijft en krijgt een nieuwe dimensie door de banden met het moederland te versterken. Het is een ambitieuze reis, maar wel een die noodzakelijk is om ons erfgoed te bewaren voor toekomstige generaties. Met bewondering zie ik namelijk de afgelopen jaren hoe de vierde en vijfde generatie Molukkers hun identiteit op geheel eigen wijze vormgeven. Ze verbinden traditie met vernieuwing, en als Museum Maluku zijn we er trots op dat we deze nieuwe stemmen en perspectieven een podium mogen bieden en mogen ondersteunen in hun zoektocht naar identiteit. 

Soms sta ik stil bij de collectiestukken die onze gemeenschap ons heeft toevertrouwd. In elk object zit een verhaal, een herinnering, een stukje identiteit. Als ik zie hoever we gekomen zijn, en wat er nog voor ons ligt, denk ik aan een oude Molukse wijsheid: “Sagu salempeng dipata dua” – een stuk sago in tweeën delen. Net zoals onze voorouders hun laatste stuk sago deelden, delen wij nu onze verhalen en erfgoed, niet alleen met elkaar maar ook met toekomstige generaties. Want alleen door te delen, kunnen we ons erfgoed levend houden.”

Henry Timisela 
Directeur Museum Maluku 

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

PLAN JE BEZOEK

Lees meer