Veel Molukse volksverhalen zijn nooit eerder op schrift gesteld. Ze werden mondeling doorgegeven, van generatie op generatie, maar dreigen in de moderne wereld verloren te gaan. Ezli Suitela en Vadim Dijkshoorn willen daar iets aan doen. Met hun boek De stinkende durian en de slang, dat 23 traditionele verhalen uit de Molukken bundelt, hopen ze dit culturele erfgoed te bewaren. “Deze verhalen vertellen wie wij zijn,” zegt Ezli. “Het is een heel belangrijk onderdeel van onze identiteit.”

“Als ik het al niet weet, hoeveel anderen dan nog?”

Ezli Suitela is antropoloog en docent met een Molukse achtergrond. Haar fascinatie voor de verhalen begon toen ze als 26-jarige voor het eerst naar de Molukken reisde, op zoek naar haar roots. “Op de Kei-eilanden ontmoette ik een oom die me meenam naar heilige plekken,” vertelt ze. “Hij vertelde verhalen over onzichtbare wezens die de mensen helpen in tijden van nood en over een dorp dat in een meer veranderde als straf voor slecht gedrag.” Die verhalen intrigeerden haar. “Ik had er als kind nauwelijks over gehoord. Toen dacht ik: als ik het al niet weet, hoeveel andere Molukkers van mijn generatie kennen deze verhalen dan nog?”

Vadim Dijkshoorn, historicus, letterkundige en docent met een voorliefde voor verhalende cultuur, was meteen enthousiast om mee te werken. “Ik ben sowieso geïnteresseerd in andere culturen,” vertelt hij. “Toen de kans zich voordeed om naar de Molukken te gaan, greep ik die met beide handen aan.”

De zoektocht naar verhalen

Het verzamelen van de verhalen bleek een avontuur op zich. Een halfjaar lang trokken Ezli en Vadim door Ambon-Lease, de Kei-eilanden, Seram en Buru om mondeling overgeleverde verhalen vast te leggen. “We dachten dat verhalen vertellen daar nog heel levendig was,” zegt Vadim. “Dat je bij een kampvuur zou kunnen aanschuiven en dat opa’s en oma’s zouden vertellen aan hun kinderen en kleinkinderen.” Maar in de praktijk was het minder eenvoudig. “Op sommige plekken, zoals de bergen van Buru, komen nauwelijks toeristen. De mensen daar waren in eerste instantie wat afwachtend en schuw.” Toch kregen ze overal hulp. “Mensen waren extreem behulpzaam en gastvrij. Helaas waren de verhalen op de meeste plekken al grotendeels vergeten. Gelukkig kwamen we op Ambon in contact met de Pattimura Universiteit, waar mensen al bezig waren met het verzamelen van verhalen. Zodoende hebben we uiteindelijk 23 mooie en interessante verhalen kunnen bundelen.” Ezli vertaalde de verhalen en maakte de illustraties in het boek. Vadim herschreef en verlevendigde de verhalen met respect voor de originele verhaallijn en de lokale cultuur. De stinkende durian en de slang is daarmee zijn debuut als auteur.

De adelaar en de genezer

Een van de meest bijzondere verhalen gaat over een gewonde adelaar. “Hij vliegt tegen een berg aan en raakt gewond,” vertelt Ezli. “Een genezer vindt hem in een grot en probeert hem te verzorgen, maar de adelaar blijft zwak. Uiteindelijk sterft hij en zegt hij tegen de genezer: “Stop mijn veren in de grond en ik zal jouw mensen geven wat jij mij gegeven hebt.”” Uit die veren groeit de Kayu Putih-boom, waarvan de olie tot op de dag van vandaag door Molukkers tegen allerlei kwaaltjes wordt gebruikt. “Het laat de verbinding zien tussen mens en natuur,” zegt Ezli. “We zijn met elkaar verbonden en moeten voor elkaar zorgen.”

Een boek voor iedereen

Voor Ezli en Vadim is het boek niet alleen een manier om het Molukse erfgoed te bewaren, maar ook om het toegankelijk te maken voor een breder publiek. “Voor Molukkers is het een kans om te ontdekken waar onze normen en waarden vandaan komen,” zegt Ezli. “Voor anderen zijn het gewoon hele bijzondere verhalen.” Vadim vult aan: “Sommige verhalen zijn heel grappig of zelfs bizar. Zoals een man die rijst uit de bovenwereld smokkelt door een korreltje in zijn plasbuis te stoppen. Dit soort verhalen bestaan nergens anders ter wereld. Het is werelderfgoed dat bewaard moet blijven.” Naast het boek werken ze aan een luisterboek, waarin tien verhalen als hoorspel worden verteld.

Boekpresentatie op 22 maart

Op zaterdag 22 maart 2025 wordt De stinkende durian en de slang officieel gepresenteerd in Museum Sophiahof in Den Haag. De middag begint met cakalele door Tjakalélé TenuÉ Hiaka AlifURU, onder leiding van Pika Nendissa. Daarna volgen een gesprek met Ezli en Vadim over hun reis naar de Molukken, een primeur van een luisterverhaal en een Q&A. De dag wordt afgesloten met een muzikale verrassing en een borrel & signeersessie, waar er volop gelegenheid is om na te praten. Bestel je tickets via de onderstaande knop!

Bestel het boek nu!

De stinkende durian en de slang is nu te bestellen via de website van Walburg Pers.

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

maak kennis met Collectiebeheerder Esmée Manubulu!

Lees meer

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 27 februari 2025. GEPOST IN NIEUWS

Op 8 februari vond in Leiden de jaarlijkse Ibadah TNS plaats, een bijzondere kerkdienst voor en door Molukkers met roots op de eilanden Teun, Nila en Serua (TNS). Dit keer werd de dienst georganiseerd door de familie van Yanise Zijlstra, projectleider digitalisering bij Museum Maluku met Seruaneze roots. We spraken met Yanise over de geschiedenis van de TNS-gemeenschap, de betekenis van de Ibadah en hoe de TNS-identiteit voortleeft in Nederland.

Een geschiedenis die verbindt

“De TNS-eilanden zijn drie kleine vulkanische eilanden in de Zuidwest-Molukken,” vertelt Yanise. “Ze liggen vrij geïsoleerd, Serua ligt bijvoorbeeld op ongeveer een dag varen vanaf Ambon! In 1978 werden TNS-eilandbewoners geëvacueerd vanwege dreiging van vulkaanuitbarstingen. Ze werden eerst naar Makariki gebracht en kregen later land toegewezen op Waipia, Seram. Sindsdien wonen er officieel geen mensen meer op Teun, Nila en Serua. Gelukkig reizen er nog steeds mensen naar de eilanden om te oogsten, vissen of tijdelijk te leven.” Ondanks deze gedwongen verhuizingen is de onderlinge band tussen de TNS’ers altijd sterk gebleven. “Iedereen met roots op de TNS-eilanden is met elkaar verbonden,” benadrukt Yanise. “Op de eilanden bestonden al unieke verbondschappen en clans, en ook hier in Nederland voelen we ons één familie, zelfs als je elkaar niet persoonlijk kent.”

Een sterke gemeenschap in Nederland

De TNS-gemeenschap in Nederland is herkenbaar aan verschillende familienamen. “Teunezen dragen namen als Kurmasela en Nuniary. Nilanezen hebben onder andere de namen Marantika, Letwory of Tanate, en Seruanezen herken je aan namen als Resley, Wonmaly of Pormes.”

Ondanks dat de eilanden sinds 1978 officieel onbewoond zijn, zet de TNS-gemeenschap zich in om de cultuur en identiteit levend te houden. “Onze grootouders en overgrootouders spraken de taal, maar die is niet altijd goed doorgegeven. Daarom zijn er nu initiatieven om ons immaterieel erfgoed te behouden, zoals tifa- en dansworkshops. We willen dat toekomstige generaties weten waar ze vandaan komen.”

Naast de Ibadah TNS zijn er meerdere evenementen waar TNS’ers elkaar kunnen ontmoeten. Zo werd vorig jaar voor het eerst een TNS-weekend georganiseerd bij Arnhem, waarbij families samenkwamen om dans, muziek en koken te leren en de gemeenschapszin te versterken. “Onze cultuur zit in onze taal, muziek, dans, verhalen en bijzondere verbondschappen,” zegt Yanise. “De Seka Tena bijvoorbeeld, een traditionele dans, heeft een ritme dat doet denken aan de vulkanische activiteit van onze eilanden. Dat is iets wat ik op het TNS-weekend van oom Victor Lekranty heb geleerd.”

Ibadah TNS

De Ibadah TNS is een kerkdienst om het nieuwe jaar in te luiden en een moment om stil te staan bij het verleden en de toekomst. “We steken kaarsen aan voor hen die we het afgelopen jaar verloren zijn, zingen samen en delen verhalen,” vertelt Yanise. “Dit jaar hadden we een loterij om geld in te zamelen, en mensen die recent naar de TNS-eilanden zijn geweest vertelden over hun ervaringen. Met evenementen zoals de Ibadah TNS, die niet alleen in Nederland maar ook op de Molukken georganiseerd wordt, willen we elkaar blijven ontmoeten en verbonden blijven.”

Dankzij betere veerverbindingen kunnen steeds meer mensen terug keren naar de TNS-eilanden, maar de toekomst is onzeker. “De jeugd trekt naar de stad, dus of er echt weer leven terugkeert, weet ik niet. Maar zolang wij elkaar blijven opzoeken en onze geschiedenis doorgeven, blijft de TNS-identiteit bestaan.”

Foto’s door Jesse Koelstra

maak kennis met Collectiebeheerder Esmée Manubulu!

Lees meer

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

Van collectiebeheer tot restauratie

“Ik ben geboren in Arnhem, maar na de scheiding van mijn ouders ben ik met mijn broer en Nederlandse moeder naar Assen verhuisd. Mijn vader is Moluks, maar ik ben niet opgegroeid in een Molukse wijk. Mijn oma van moederskant nam me altijd mee naar musea en leerde me over kunst en cultuur. Die interesse groeide, en na een mbo-opleiding decoratie en restauratie in Zwolle volgde ik de hbo-opleiding Cultureel Erfgoed in Amsterdam, met als specialisatie collectiemanagement, beheer en behoud. Vanaf mijn tweede studiejaar werkte ik al op de collectieafdeling van Museum de Fundatie in Zwolle. Inmiddels heb ik tien jaar ervaring in collectiebeheer en ben ik nu ook werkzaam als boek- en papierrestaurator.”

Een onverwachte herverbinding

Esmée werkte met uiteenlopende collecties, van moderne kunst tot militaire objecten, maar nooit specifiek met Moluks erfgoed. “In 2024 veranderde dat. Mijn opa van vaderskant overleed, en daardoor kreeg ik weer meer contact met mijn vaders familie. Kort daarna overleed ook mijn vader, wat ons als familie nog dichter bij elkaar bracht. Ineens kreeg ik meer mee van de Molukse cultuur, ging ik naar de Molukse kerk in Marum en besefte ik hoeveel ik nog te leren had.”

Dat jaar reisde Esmée voor het eerst naar de Molukken. “Mijn broer en ik waren er nog nooit op Ambon geweest. Het voelde als een afsluiting van een zwaar jaar, maar ook als een nieuw begin. Ik was goed voorbereid, ik had de verhalen mijn hele leven al gehoord. Toch was het nog honderd keer mooier dan ik had verwacht. Toevallig was Huib Akihary (voormalig Hoofd Collecties bij Museum Maluku) op dat moment op werkbezoek in Ambon, en zijn we samen naar Museum Siwa Lima gegaan. Het klopte gewoon, het moest zo zijn.”

Een nieuw begin bij Museum Maluku

Juist in dat jaar van herontdekking benaderde Henry Timisela, directeur bij Museum Maluku, Esmée voor de rol van Collectiebeheerder. “We hadden al weleens contact gehad, maar twee weken na het overlijden van mijn vader spraken we af. Het voelde als de juiste stap. Als Collectiebeheerder richt ik me op het behoud en beheer van objecten. Een conservator vertelt het verhaal van een object, maar ik zorg ervoor dat het over honderd jaar nog steeds in perfecte staat is. Ik maak geen tentoonstellingen maar regel voor de rest alles omtrent de collectie.”

Sommige objecten vielen haar direct op. “Op Ambon zag ik voor het eerst een parang salawaku, en nu kom ik ze hier in de collectie weer tegen. Ook meubels uit de barakken maken veel indruk, ze laten zien in wat voor schrijnende omstandigheden Molukkers in Nederland hebben geleefd. Zoals een lijkentafel die in de barakken waarschijnlijk als gewone eettafel werd gebruikt.”

Erfgoed als heling

Haar werk voelt voor Esmée als een manier om haar achtergrond opnieuw te ontdekken. “Het werken met Moluks erfgoed is voor mij een herconnectie met een deel van mezelf dat ik lang heb genegeerd. Nu valt alles op zijn plek. Dit is precies het juiste moment, en precies zoals het had moeten zijn.”

Groetjes uit Leiden: TNS – Drie eilanden, één familie

Lees meer

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 30 januari 2025. GEPOST IN NIEUWS

Van haar eerste proefles tot het WK Pencak Silat in Abu Dhabi in slechts twee jaar tijd: Rania Siegers heeft deze droom waargemaakt. Samen met haar teamgenoten Samantha en Caithlyn vertegenwoordigde ze Nederland in de artistieke wedstrijdvorm Regu. Haar moeder Yayah Siegers-Samaniri, zelf ook een Silat-beoefenaar, was erbij als assistent van een van de drie bondscoaches en getuige van Rania’s indrukwekkende prestatie. Samen blikken ze terug op deze bijzondere ervaring.

Hoe het begon

Rania’s eerste kennismaking met Silat kwam door haar moeder Yayah, die in haar jeugd les kreeg van oom haji Samad Umarella almarhum, de oprichter van de Molukse Silat-stijl Pukulan Nusahitu Solemata. “Ik hoorde wel eens verhalen van mijn moeder,” vertelt Rania. Toch maakte Rania pas de stap naar vechtkunst toen een vriendin haar meenam naar een Kung Fu-demonstratie. “Dat vond ik zo indrukwekkend dat ik dacht: ik wil ook een vechtsport doen. Ik stond al op het punt me daar aan te melden, maar toen realiseerde ik me: waarom niet een vechtsport uit mijn eigen cultuur?”

Rania sloot zich aan bij de club Silat One in Den Haag. Haar jarenlange danservaring gaf haar een voorsprong in de artistieke wedstrijdvorm van Silat genaamd Regu. “Regu is een stijlvorm waarbij je in een vaste volgorde technieken en aanvallen uitvoert die in een gevecht voorkomen. Het is belangrijk dat de technieken perfect zijn en dat de timing klopt. We voeren het met z’n drieën uit, maar de juryleden moeten één persoon zien. Het is dus heel technisch,” legt ze uit.

De weg naar Abu Dhabi

Slechts twee jaar na haar eerste les Silat werd Rania geselecteerd voor het WK. “Ik was enorm dankbaar dat ik zo’n kans kreeg. Mijn hele leven draaide op dat moment om Silat. We trainden intensief met de selectie en leerden omgaan met de spanning en het niveau van de tegenstanders.”

De ervaring in Abu Dhabi was overweldigend en bijzonder. “De sfeer was geweldig. Het voelde speciaal dat mijn moeder erbij was als assistent van de bondscoach. Dat gaf me vertrouwen. Bovendien waren er veel Nederlandse supporters, waaronder 10 van mijn familieleden, die ons aanmoedigden.” Hoewel Rania niet in de prijzen viel, kijkt ze met trots terug. “De beste van de wereld stonden daar. Het was een eer om daar deel van uit te maken.”

Moeder én coach

Voor Yayah was het WK een bijzondere belevenis, zowel als coach als moeder. “Het is natuurlijk extra spannend als je eigen dochter daar staat. Ik was ontzettend trots, zeker omdat Silat in onze gemeenschap altijd een familieding is geweest. Ik heb het vroeger samen met mijn broertje en zusje gedaan, en nu sta ik met mijn dochter op het hoogst haalbare tournament van deze sport. Dat is heel speciaal.”

Als assistent van de bondscoach Artistic hielp Yayah bij het artistieke onderdeel. “Het vraagt veel focus, want je moet alle regels en details goed kennen. Tegelijkertijd is het inspirerend om te zien hoe andere landen Silat beoefenen en hoe hoog het niveau is.”

Een club als familie

Rania hoopt dat meer mensen Silat ontdekken. “Ik raad het iedereen aan. Bij onze club Silat One in Den Haag voelde het meteen als familie. Je komt niet alleen om te trainen; het is ook een stukje cultuur. Iedereen herkent iets van zichzelf in elkaar, en dat zorgt voor verbondenheid. Dat maakt mij nog meer gedreven om verder te gaan in deze sport.”

Ben jij geïnspireerd geraakt om Pencak Silat zelf eens uit te proberen? Neem een kijkje op www.npsf.nl, de website van de Nederlandse Pencak Silat Federatie, en check welke school er bij jou in de buurt zit.

Foto’s: Adi Zitter

Wortels en vleugels: Museum Maluku in 2025

Lees meer

NU TE ZIEN: ONS LAND

Lees meer

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 23 december 2024. GEPOST IN NIEUWS

Met zijn opvallende artiestennaam Snars heeft Lars Bogaers (Letsoin) een eigen plek gecreëerd binnen de wereld van kunst, grafisch design en dans. Vanuit Amsterdam combineert hij zijn Molukse roots met een passie voor hiphop en straatcultuur. Lars is geen onbekende bij Museum Maluku: hij ontwierp het grafische concept voor de vodcast Unboxing – Uitgepakte verhalen en heeft de serie daarmee een geheel eigen identiteit gegeven. In dit interview vertelt hij over zijn inspiratiebronnen, zijn reis als kunstenaar en danser en zijn plannen voor de toekomst.

Van straatcultuur tot kunstacademie

Lars begon zijn creatieve reis in 2006, toen hij voor het eerst in aanraking kwam met breakdance. “Ik danste veel thuis en werd daarom op les gezet. Mijn dansdocent zag dat ik altijd een zwart notitieboekje bij me had, vol met tekeningen. Hij spoorde me aan om die passie verder te ontwikkelen. “Ga die dingen ook gewoon op straat doen,” zei hij. Zo begon mijn creatieve proces, van schetsboek tot muur.” Tijdens de breakdancelessen ontstond ook zijn artiestennaam ‘Snars’. “Die naam werd me gegeven door iemand in mijn dansgroep die ‘geen snars begreep’ van wat ik aan het doen was,” vertelt Lars lachend. Later volgde hij de opleiding tot graficus aan de Willem de Kooning Academie, waar hij de tools kreeg om zijn unieke stijl verder te ontwikkelen.

Lars werkend aan een 40-meter lange muurschildering in Huizen binnen het thema ‘Paradijsvogels’. Hij heeft diverse vogels geschilderd die op de Molukse eilanden voorkomen. Het concept van het project was dat de paradijsvogels in Nederland aankomen en vervolgens hier hun vleugels weer gaan spreiden.

De kracht van rust en eenvoud

Lars omschrijft zijn stijl als minimalistisch en geïnspireerd door de rust van de Molukse eilanden. “Ik wil dat mijn kunst dezelfde rust uitstraalt die je op de Molukken vindt, waar tijd geen rol speelt en alles vanzelf komt. Een terugkerend element in mijn werk is de koeskoes, een heilig Alifuru-diertje. Ik geef het diertje altijd een abstracte vorm, zodat het herkenbaar maar ook uniek blijft.” Lars laat zich inspireren door grootheden als Keith Haring en Jean-Michel Basquiat. “Hun eenvoud en politieke boodschappen hebben grote invloed op mij gehad. Ik probeer dat ook in mijn werk te verwerken.”

Vliegers ontworpen door Lars voor The New Originals ft. Masohi, een project om de verborgen talenten binnen de Molukse gemeenschappen te motiveren van zich te laten horen. De vliegers werden verkocht in de winkel van The New Originals in Amsterdam.

Unieke identiteit voor de vodcast Unboxing

Voor Museum Maluku ontwierp Lars het grafische concept van de vodcast Unboxing – Uitgepakte verhalen. “Mijn idee was om de objecten centraal te stellen, omdat ze onze cultuur representeren,” legt hij uit. “Ik heb een logo ontworpen waarin een palmboom de letter U van ‘Unboxing’ vormt. Voor elke aflevering geef ik die U een unieke identiteit, zoals iemand die papeda eet of een bomberjack draagt.”

Werken aan Unboxing bracht Lars ook in gesprek met zijn eigen omgeving. “Ik ben voor elk object dat voor de vodcast voorbijkwam, onderzoek gaan doen en in mijn eigen omgeving vragen gaan stellen – aan mijn moeder of aan vrienden om me heen. Hoe zitten bepaalde dingen eigenlijk? Het zorgde voor gesprekken die ik anders niet had gevoerd, en ik ontdekte nieuwe dingen over mijn eigen cultuur. Het project stond dicht bij mezelf en ik ben blij dat Museum Maluku mij heeft gevraagd om hier mijn steentje aan bij te dragen.”

De verschillende logo’s voor de vodcast Unboxing – Uitgepakte verhalen.

Toekomstplannen: grote dromen en een webshop

De toekomst ziet Lars vol ambitie tegemoet. “Ik werk aan een webshop en ben bezig met nieuwe projecten, zoals keramiek en 3D-geprinte beelden. Uiteindelijk droom ik van een grote expositie waarin ik kunstvoorwerpen toon die onze Molukse cultuur belichten.” Volg Lars op Instagram via @snars_nl om als eerste op de hoogte te blijven van zijn nieuwste projecten en avonturen.

Lars met zijn meest recente muurschildering in de horecazaak Pinuku in Amsterdam.

Nu te zien: RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku

Lees meer

Stream onze vodcast ‘Unboxing – Uitgepakte verhalen’

Stream hier

Depot P31, digitalisering van archieven, fotocollectie, in- en uitgaande bruiklenen en binnenkomende schenkingen. Er is weer veel te melden over de collectie van Museum Maluku en het collectiebeheer. Hoofd Collecties Huib Akihary doet verslag over P31 en twee bijzondere schenkingen. Voor een laatste keer…

Archiefdepot

In de maanden oktober en november is P31, het depot aan de Piekstraat 31, volledig ingericht en klaargemaakt. In een deel staan 16 archiefstellingen met een capaciteit van 448M archiefruimte, genoeg voor alle persoons- en instellingsarchieven uit de collectie. Ook de fotocollectie heeft er een plek gevonden. Enige haast was geboden omdat ook begonnen moest worden met de digitalisering van een deel van de archieven. De firma GMS werkt in depot P31 aan het scan klaar maken van de archivalia. Dat betekent het schoonmaken van archieven: elastiekjes, paperclips, nietjes, plastic hoezen en mappen e.d. worden verwijderd en eventuele scheuren in het papier geplakt. Vervolgens worden de schoongemaakte archivalia in zuurvrije omslagen verpakt en in nieuwe grijze zuurvrije archiefdozen opgeborgen. Het andere deel van het depot is ingericht voor het klaarzetten en afhandelen van uitgaande en terugkomende bruiklenen.

Schenkingen van Jan Malawauw

Fotograaf en dorpsgenoot Jan Malawauw kwam begin dit jaar naar me toe om twee zaken met me te bespreken. De schenking van de fototentoonstelling Saudara (1997-1998) en de schenking van de expositie 60 jaar Molukkers in Zeeland 1951-2011 aan het Museum Maluku. Van beide exposities is Malawauw initiator, fotograaf en samensteller. Nadat de details over o.a. rechten en gebruik rondom de twee schenkingen goed besproken waren en ook het Zeeuws Museum instemde met de schenking van Saudara, kon de overdracht begin december plaatsvinden. Het materiaal van beide exposities bestaande uit foto’s, objecten, teksten, een educatief programma en de gehele administratie staat inmiddels in het depot, klaar om uitgepakt, beschreven en geregistreerd te worden. Beide exposities verkeren in zeer goede staat en zouden zo in zijn geheel of gedeeltelijk geëxposeerd kunnen worden.

Saudara

Saudara, portretten en (levens)verhalen van de oudere Molukkers is de volledige naam van het project van het Zeeuws Museum in Middelburg en van de fotograaf Jan Malawauw uit Zaandam. Het project bestond uit een expositie en een gelijknamige publicatie. De expositie werd van 13 december 1997 tot en met 1 maart 1998 gehouden in het Zeeuws Museum in Middelburg. Daarna ging Saudara reizen en was op verschillende locaties in Nederland en België te zien, o.a. in het Drents Museum in Assen. In 2002 schonk het Zeeuws Museum de gehele expositie aan het Moluks Historisch Museum (MHM), toen gehuisvest in Utrecht. Alle portretten uit de expositie kwamen te hangen in de vaste opstelling van het MHM. De portretten keerden terug naar de maker Jan Malawauw toen het MHM in 2012 haar deuren moest sluiten.

Betekenis

Het Moluks-Maleise woord Saudara betekent letterlijk ‘broeder/zuster’ en verwijst naar een directe verwantschap en familierelatie. Maar Saudara duidt ook, ruimer opgevat, op relaties tussen mensen, saamhorigheid en wederzijds respect. Met Saudara wil Malawauw de oudere Molukker in de Nederlandse samenleving een podium geven en het verhaal van de eerste generatie Molukkers, die in 1951 en daarna naar Nederland kwamen, vastleggen. Drieëndertig leden van de Molukse eerste generatie in Nederland zijn door de fotograaf Malawauw gefotografeerd en geïnterviewd. De geportretteerden poseren met een voorwerp in de hand. Jan Malawauw: “Het voorwerp dat zij kozen is meer dan een persoonlijk symbool: het is de drager van de cultuur en traditie waarmee zij, de oudere Molukkers in Nederland, leven. Ieder heeft een eigen persoonlijke geschiedenis. Het voorwerp versterkt dit omdat het hen herinnert aan de Molukken, de reis naar Nederland en het verblijf in Nederland.”

60 jaar Molukkers in Zeeland

De fototentoonstelling 60 jaar Molukkers in Zeeland 1951-2011, die in september en oktober 2011 in de Kloostergangen (Abdij) in Middelburg te zien was, is de tweede schenking van Jan Malawauw. Malawauw is medesamensteller van deze expositie die bestaat uit foto’s en portretten gedrukt op panelen met thema’s als gedeelde geschiedenis, tijdelijk verblijf en de persoonlijke geschiedenissen van Molukse families uit Oost-Souburg, Koudekerke en Middelburg. Ook deze expositie is voortreffelijk gedocumenteerd.

Afscheid

Beste lezer, dit was mijn laatste geschreven bijdrage voor Museum Maluku. Eind december eindigt mijn contract als Hoofd Collecties en neem ik vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd officieel afscheid van de collectie, mijn collega’s, de vele vrijwilligers, het Museum Maluku en u als bezoeker, lezer van de website en nieuwsbrief. Ik ben sinds de opening van het Moluks Historisch Museum in november 1990 tot op heden in verschillende korte of langere periodes en in verschillende functies verbonden geweest met het Museum Maluku. De laatste paar jaar heb ik met heel veel plezier gewerkt als Hoofd Collecties en maker van alle exposities. Ondanks mijn pensioen zal ik actief blijven in het culturele veld en mijn steentje blijven bijdragen aan het vastleggen en behoud van erfgoed in het algemeen en in het bijzonder het Molukse erfgoed hier en in de Molukken. Ik wens mijn collega’s van Museum Maluku alle inspiratie en succes toe om de museumcollectie voor de komende generaties veilig te stellen en voor een breed publiek toegankelijk te maken. Tot ziens. Sampai jumpa! Amato.

Huib Akihary

Nu te zien: RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku

Lees meer

Stream onze vodcast ‘Unboxing – Uitgepakte verhalen’

Stream hier

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 28 november 2024. GEPOST IN NIEUWS

Op 25 september 2024 werd Joost Manusama geïnstalleerd als burgemeester van Capelle aan den IJssel. Met zijn benoeming schreef Nederland geschiedenis: voor het eerst neemt iemand van Molukse afkomst deze belangrijke bestuurlijke rol op zich. Wij spraken de burgemeester over zijn drijfveren, carrière en de bijzondere betekenis van zijn benoeming.

Na een lange carrière bij de politie heeft u de stap naar het burgemeesterschap gezet. Wat gaf de doorslag om deze overstap te maken?

“Er zijn veel overeenkomsten. Je bent bezig voor de maatschappij en probeert betekenisvol te zijn voor de uitdagingen die er zijn. Bij de politie richt zich dat vooral op veiligheid, leefbaarheid en ondermijning. Dat heb ik bijna 32 jaar gedaan. Op een gegeven moment wilde ik breder met betekenisvolle zaken aan de slag. Als burgemeester werk je niet alleen aan veiligheid, maar ook aan onderwerpen als volkshuisvesting, onderwijs en economische zaken. Die veelzijdigheid sprak me aan, en dat is ook de reden geweest dat ik heb gesolliciteerd.”

Uw carrière kenmerkt zich door een sterke maatschappelijke betrokkenheid. Waar komt die drive vandaan?

“Ik heb bestuurskunde gestudeerd en ben daarna kort werkzaam geweest in het bedrijfsleven, maar daar ging het eigenlijk te veel om geld verdienen. Tegelijkertijd zag ik dat er maatschappelijk gezien heel veel uitdagingen lagen. Dat trok mij aan. Ik was lid van de gemeenteraad in Krimpen aan den IJssel en landelijk actief voor de VVD. Daarnaast ben ik altijd actief geweest in raden van commissarissen bij woningcorporaties, cliëntenraden van zorgverzekeraars en adviesraden in het onderwijs, maar ik ben ook voorzitter geweest van de Kumpulan Abubu, het dorp op Nusalaut waar mijn familie afkomstig van is.”

Wat betekent het voor u om de titel ‘eerste Molukse burgemeester van Nederland’ te dragen?

“Het is natuurlijk een eer, maar ik zeg er altijd wel direct bij dat ik een Nederlandse burgemeester ben voor alle mensen in Capelle. Toch vergeet ik nooit waar mijn vader vandaan komt. De waarden die ik uit de Molukse cultuur heb meegekregen – zoals gemeenschapszin en respect voor ouderen – kan ik goed in mijn werk toepassen. Ik vind het belangrijk om daarin een boegbeeld te zijn, om te laten zien dat je in deze maatschappij eigenlijk alles kunt bereiken. Om aan te tonen dat je, ongeacht of juist dankzij je afkomst, alles kunt bereiken als je ervoor gaat.”

Wat zijn uw prioriteiten als burgemeester?

“Samenwerking staat altijd voorop bij de dingen die ik doe. Als burgemeester wil ik bruggen bouwen en mensen samenbrengen, ook al zijn we het niet altijd met elkaar eens. Daarnaast zijn er belangrijke maatschappelijke uitdagingen: zorgen dat iedereen een dak boven zijn hoofd heeft, eenzaamheid bestrijden, aandacht voor jeugdcriminaliteit en economische ontwikkeling stimuleren. Binnen een gemeente grijpt alles in elkaar, en ik hoop mijn steentje bij te dragen aan het verbeteren van de leefbaarheid in de stad. Samen met anderen, met partners, maar ook zeker met de inwoners hier in Capelle.”

Heeft u advies voor Molukse jongeren die overwegen om in de politiek te gaan?

“Een aantal dingen zijn belangrijk. Wees een goede netwerker. Zorg ervoor dat mensen jou kennen en dat jij weet wat er speelt, niet alleen in je eigen kring maar ook daarbuiten. Ben actief in de samenleving en ken je dossiers. Verdiep je in de onderwerpen en ga met mensen in gesprek. En als laatste, wat ik erg belangrijk vind: houd vol en zorg dat je een lange adem hebt. Laat je niet te snel uit het veld slaan.”

Foto’s: Gemeente Capelle aan den IJssel / Frank de Roo en Jan Kok.

Nu te zien: RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku

Lees meer

Stream onze vodcast ‘Unboxing – Uitgepakte verhalen’

Stream hier

Nala Limaheluw (14) uit Utrecht en haar neef Quinn Lekatompessy (16) uit Leerdam hebben meer gemeen dan alleen hun familieband: ze delen een enorme passie voor dans. Samen dansen ze bij World of Afro, en dit seizoen schitteren ze met hun voltallige crew in de spannende tv-talentenjacht Holland’s Got Talent. Hun auditie maakte zo’n indruk dat de Golden Buzzer werd ingedrukt, waarmee World of Afro direct door mocht naar de halve finale op vrijdag 1 november. Nala en Quinn vertellen ons meer over hun avontuur bij Holland’s Got Talent en hun grote dromen voor de toekomst.

Gouden ticket naar de halve finale

Het was hun dansdocent, Precious Alvares, die het idee kreeg om met World of Afro deel te nemen aan Holland’s Got Talent. Voor Nala en Quinn was het een droom die uitkwam. “Ik was heel excited toen ze ons vertelde dat we mee zouden doen,” vertelt Nala. Quinn knikt instemmend: “Iedereen in de groep had meteen zoiets van: ‘Ja, let’s do it!’ Het is een geweldige ervaring, vooral omdat we nog zo jong zijn.” Dat hun auditie zou resulteren in een Golden Buzzer, hadden ze echter nooit verwacht. Quinn: “We hadden echt niet aan zien komen dat we een Golden Buzzer zouden krijgen.” “We waren erg verbaasd maar vooral super blij en dankbaar, en dat zie je ook terug,” vult Nala lachend aan.

Het publiek opnieuw omver blazen

Na de Golden Buzzer begon de voorbereiding op de halve finale. Met de juryfeedback in het achterhoofd werken Nala, Quinn en hun dansgroep hard om opnieuw een spectaculaire show neer te zetten. “We focussen altijd op plezier, maar we gaan dit keer echt hard om de jury en het publiek weer omver te blazen,” vertelt Nala vol enthousiasme. Quinn vult aan: “Mensen kunnen in de halve finale weer een hele energieke show van ons verwachten.” “Met heel snel voetenwerk,” zegt Nala. “Snel, strak en energiek.” Nala en Quinn zijn er van overtuigd dat World of Afro met hun toewijding en teamwork opnieuw het verschil zal maken in de halve finale.

Een toekomst vol dans

Nala en Quinn dromen groot, en hun deelname aan Holland’s Got Talent is slechts een van de stappen in hun dansavontuur. Naast hun optredens met World of Afro doen ze samen mee aan de International Dance League, een grote internationale danswedstrijd waarin ze tegen andere dansers battlen. Daarnaast dansen ze al veel wedstrijden met WOA Championship, een wedstrijdgroep binnen World of Afro. Hoog bovenaan het lijstje staat de wens om nog eens op te treden met een grote artiest. “Als ik heel groots mag dromen, dan zou ik wel voor iemand als Burna Boy willen dansen,” zegt Quinn, waarop Nala enthousiast reageert: “Ja, dat zou echt geweldig zijn.”

Kijk mee naar de halve finale!

Kijk op vrijdag 1 november om 20.00 uur mee naar de halve finale van Holland’s Got Talent op RTL 4. Support Nala, Quinn en World of Afro tijdens deze spannende avond en laat je verrassen door opnieuw een spectaculair en energiek optreden.

Kom naar onze ‘Unboxing’ live-opname en Launch Party!

Lees meer

Nu te zien: RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku

Lees meer