GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 23 december 2024. GEPOST IN NIEUWS

Met zijn opvallende artiestennaam Snars heeft Lars Bogaers (Letsoin) een eigen plek gecreëerd binnen de wereld van kunst, grafisch design en dans. Vanuit Amsterdam combineert hij zijn Molukse roots met een passie voor hiphop en straatcultuur. Lars is geen onbekende bij Museum Maluku: hij ontwierp het grafische concept voor de vodcast Unboxing – Uitgepakte verhalen en heeft de serie daarmee een geheel eigen identiteit gegeven. In dit interview vertelt hij over zijn inspiratiebronnen, zijn reis als kunstenaar en danser en zijn plannen voor de toekomst.

Van straatcultuur tot kunstacademie

Lars begon zijn creatieve reis in 2006, toen hij voor het eerst in aanraking kwam met breakdance. “Ik danste veel thuis en werd daarom op les gezet. Mijn dansdocent zag dat ik altijd een zwart notitieboekje bij me had, vol met tekeningen. Hij spoorde me aan om die passie verder te ontwikkelen. “Ga die dingen ook gewoon op straat doen,” zei hij. Zo begon mijn creatieve proces, van schetsboek tot muur.” Tijdens de breakdancelessen ontstond ook zijn artiestennaam ‘Snars’. “Die naam werd me gegeven door iemand in mijn dansgroep die ‘geen snars begreep’ van wat ik aan het doen was,” vertelt Lars lachend. Later volgde hij de opleiding tot graficus aan de Willem de Kooning Academie, waar hij de tools kreeg om zijn unieke stijl verder te ontwikkelen.

Lars werkend aan een 40-meter lange muurschildering in Huizen binnen het thema ‘Paradijsvogels’. Hij heeft diverse vogels geschilderd die op de Molukse eilanden voorkomen. Het concept van het project was dat de paradijsvogels in Nederland aankomen en vervolgens hier hun vleugels weer gaan spreiden.

De kracht van rust en eenvoud

Lars omschrijft zijn stijl als minimalistisch en geïnspireerd door de rust van de Molukse eilanden. “Ik wil dat mijn kunst dezelfde rust uitstraalt die je op de Molukken vindt, waar tijd geen rol speelt en alles vanzelf komt. Een terugkerend element in mijn werk is de koeskoes, een heilig Alifuru-diertje. Ik geef het diertje altijd een abstracte vorm, zodat het herkenbaar maar ook uniek blijft.” Lars laat zich inspireren door grootheden als Keith Haring en Jean-Michel Basquiat. “Hun eenvoud en politieke boodschappen hebben grote invloed op mij gehad. Ik probeer dat ook in mijn werk te verwerken.”

Vliegers ontworpen door Lars voor The New Originals ft. Masohi, een project om de verborgen talenten binnen de Molukse gemeenschappen te motiveren van zich te laten horen. De vliegers werden verkocht in de winkel van The New Originals in Amsterdam.

Unieke identiteit voor de vodcast Unboxing

Voor Museum Maluku ontwierp Lars het grafische concept van de vodcast Unboxing – Uitgepakte verhalen. “Mijn idee was om de objecten centraal te stellen, omdat ze onze cultuur representeren,” legt hij uit. “Ik heb een logo ontworpen waarin een palmboom de letter U van ‘Unboxing’ vormt. Voor elke aflevering geef ik die U een unieke identiteit, zoals iemand die papeda eet of een bomberjack draagt.”

Werken aan Unboxing bracht Lars ook in gesprek met zijn eigen omgeving. “Ik ben voor elk object dat voor de vodcast voorbijkwam, onderzoek gaan doen en in mijn eigen omgeving vragen gaan stellen – aan mijn moeder of aan vrienden om me heen. Hoe zitten bepaalde dingen eigenlijk? Het zorgde voor gesprekken die ik anders niet had gevoerd, en ik ontdekte nieuwe dingen over mijn eigen cultuur. Het project stond dicht bij mezelf en ik ben blij dat Museum Maluku mij heeft gevraagd om hier mijn steentje aan bij te dragen.”

De verschillende logo’s voor de vodcast Unboxing – Uitgepakte verhalen.

Toekomstplannen: grote dromen en een webshop

De toekomst ziet Lars vol ambitie tegemoet. “Ik werk aan een webshop en ben bezig met nieuwe projecten, zoals keramiek en 3D-geprinte beelden. Uiteindelijk droom ik van een grote expositie waarin ik kunstvoorwerpen toon die onze Molukse cultuur belichten.” Volg Lars op Instagram via @snars_nl om als eerste op de hoogte te blijven van zijn nieuwste projecten en avonturen.

Lars met zijn meest recente muurschildering in de horecazaak Pinuku in Amsterdam.

Nu te zien: RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku

Lees meer

Stream onze vodcast ‘Unboxing – Uitgepakte verhalen’

Stream hier

Depot P31, digitalisering van archieven, fotocollectie, in- en uitgaande bruiklenen en binnenkomende schenkingen. Er is weer veel te melden over de collectie van Museum Maluku en het collectiebeheer. Hoofd Collecties Huib Akihary doet verslag over P31 en twee bijzondere schenkingen. Voor een laatste keer…

Archiefdepot

In de maanden oktober en november is P31, het depot aan de Piekstraat 31, volledig ingericht en klaargemaakt. In een deel staan 16 archiefstellingen met een capaciteit van 448M archiefruimte, genoeg voor alle persoons- en instellingsarchieven uit de collectie. Ook de fotocollectie heeft er een plek gevonden. Enige haast was geboden omdat ook begonnen moest worden met de digitalisering van een deel van de archieven. De firma GMS werkt in depot P31 aan het scan klaar maken van de archivalia. Dat betekent het schoonmaken van archieven: elastiekjes, paperclips, nietjes, plastic hoezen en mappen e.d. worden verwijderd en eventuele scheuren in het papier geplakt. Vervolgens worden de schoongemaakte archivalia in zuurvrije omslagen verpakt en in nieuwe grijze zuurvrije archiefdozen opgeborgen. Het andere deel van het depot is ingericht voor het klaarzetten en afhandelen van uitgaande en terugkomende bruiklenen.

Schenkingen van Jan Malawauw

Fotograaf en dorpsgenoot Jan Malawauw kwam begin dit jaar naar me toe om twee zaken met me te bespreken. De schenking van de fototentoonstelling Saudara (1997-1998) en de schenking van de expositie 60 jaar Molukkers in Zeeland 1951-2011 aan het Museum Maluku. Van beide exposities is Malawauw initiator, fotograaf en samensteller. Nadat de details over o.a. rechten en gebruik rondom de twee schenkingen goed besproken waren en ook het Zeeuws Museum instemde met de schenking van Saudara, kon de overdracht begin december plaatsvinden. Het materiaal van beide exposities bestaande uit foto’s, objecten, teksten, een educatief programma en de gehele administratie staat inmiddels in het depot, klaar om uitgepakt, beschreven en geregistreerd te worden. Beide exposities verkeren in zeer goede staat en zouden zo in zijn geheel of gedeeltelijk geëxposeerd kunnen worden.

Saudara

Saudara, portretten en (levens)verhalen van de oudere Molukkers is de volledige naam van het project van het Zeeuws Museum in Middelburg en van de fotograaf Jan Malawauw uit Zaandam. Het project bestond uit een expositie en een gelijknamige publicatie. De expositie werd van 13 december 1997 tot en met 1 maart 1998 gehouden in het Zeeuws Museum in Middelburg. Daarna ging Saudara reizen en was op verschillende locaties in Nederland en België te zien, o.a. in het Drents Museum in Assen. In 2002 schonk het Zeeuws Museum de gehele expositie aan het Moluks Historisch Museum (MHM), toen gehuisvest in Utrecht. Alle portretten uit de expositie kwamen te hangen in de vaste opstelling van het MHM. De portretten keerden terug naar de maker Jan Malawauw toen het MHM in 2012 haar deuren moest sluiten.

Betekenis

Het Moluks-Maleise woord Saudara betekent letterlijk ‘broeder/zuster’ en verwijst naar een directe verwantschap en familierelatie. Maar Saudara duidt ook, ruimer opgevat, op relaties tussen mensen, saamhorigheid en wederzijds respect. Met Saudara wil Malawauw de oudere Molukker in de Nederlandse samenleving een podium geven en het verhaal van de eerste generatie Molukkers, die in 1951 en daarna naar Nederland kwamen, vastleggen. Drieëndertig leden van de Molukse eerste generatie in Nederland zijn door de fotograaf Malawauw gefotografeerd en geïnterviewd. De geportretteerden poseren met een voorwerp in de hand. Jan Malawauw: “Het voorwerp dat zij kozen is meer dan een persoonlijk symbool: het is de drager van de cultuur en traditie waarmee zij, de oudere Molukkers in Nederland, leven. Ieder heeft een eigen persoonlijke geschiedenis. Het voorwerp versterkt dit omdat het hen herinnert aan de Molukken, de reis naar Nederland en het verblijf in Nederland.”

60 jaar Molukkers in Zeeland

De fototentoonstelling 60 jaar Molukkers in Zeeland 1951-2011, die in september en oktober 2011 in de Kloostergangen (Abdij) in Middelburg te zien was, is de tweede schenking van Jan Malawauw. Malawauw is medesamensteller van deze expositie die bestaat uit foto’s en portretten gedrukt op panelen met thema’s als gedeelde geschiedenis, tijdelijk verblijf en de persoonlijke geschiedenissen van Molukse families uit Oost-Souburg, Koudekerke en Middelburg. Ook deze expositie is voortreffelijk gedocumenteerd.

Afscheid

Beste lezer, dit was mijn laatste geschreven bijdrage voor Museum Maluku. Eind december eindigt mijn contract als Hoofd Collecties en neem ik vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd officieel afscheid van de collectie, mijn collega’s, de vele vrijwilligers, het Museum Maluku en u als bezoeker, lezer van de website en nieuwsbrief. Ik ben sinds de opening van het Moluks Historisch Museum in november 1990 tot op heden in verschillende korte of langere periodes en in verschillende functies verbonden geweest met het Museum Maluku. De laatste paar jaar heb ik met heel veel plezier gewerkt als Hoofd Collecties en maker van alle exposities. Ondanks mijn pensioen zal ik actief blijven in het culturele veld en mijn steentje blijven bijdragen aan het vastleggen en behoud van erfgoed in het algemeen en in het bijzonder het Molukse erfgoed hier en in de Molukken. Ik wens mijn collega’s van Museum Maluku alle inspiratie en succes toe om de museumcollectie voor de komende generaties veilig te stellen en voor een breed publiek toegankelijk te maken. Tot ziens. Sampai jumpa! Amato.

Huib Akihary

Nu te zien: RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku

Lees meer

Stream onze vodcast ‘Unboxing – Uitgepakte verhalen’

Stream hier

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 28 november 2024. GEPOST IN NIEUWS

Op 25 september 2024 werd Joost Manusama geïnstalleerd als burgemeester van Capelle aan den IJssel. Met zijn benoeming schreef Nederland geschiedenis: voor het eerst neemt iemand van Molukse afkomst deze belangrijke bestuurlijke rol op zich. Wij spraken de burgemeester over zijn drijfveren, carrière en de bijzondere betekenis van zijn benoeming.

Na een lange carrière bij de politie heeft u de stap naar het burgemeesterschap gezet. Wat gaf de doorslag om deze overstap te maken?

“Er zijn veel overeenkomsten. Je bent bezig voor de maatschappij en probeert betekenisvol te zijn voor de uitdagingen die er zijn. Bij de politie richt zich dat vooral op veiligheid, leefbaarheid en ondermijning. Dat heb ik bijna 32 jaar gedaan. Op een gegeven moment wilde ik breder met betekenisvolle zaken aan de slag. Als burgemeester werk je niet alleen aan veiligheid, maar ook aan onderwerpen als volkshuisvesting, onderwijs en economische zaken. Die veelzijdigheid sprak me aan, en dat is ook de reden geweest dat ik heb gesolliciteerd.”

Uw carrière kenmerkt zich door een sterke maatschappelijke betrokkenheid. Waar komt die drive vandaan?

“Ik heb bestuurskunde gestudeerd en ben daarna kort werkzaam geweest in het bedrijfsleven, maar daar ging het eigenlijk te veel om geld verdienen. Tegelijkertijd zag ik dat er maatschappelijk gezien heel veel uitdagingen lagen. Dat trok mij aan. Ik was lid van de gemeenteraad in Krimpen aan den IJssel en landelijk actief voor de VVD. Daarnaast ben ik altijd actief geweest in raden van commissarissen bij woningcorporaties, cliëntenraden van zorgverzekeraars en adviesraden in het onderwijs, maar ik ben ook voorzitter geweest van de Kumpulan Abubu, het dorp op Nusalaut waar mijn familie afkomstig van is.”

Wat betekent het voor u om de titel ‘eerste Molukse burgemeester van Nederland’ te dragen?

“Het is natuurlijk een eer, maar ik zeg er altijd wel direct bij dat ik een Nederlandse burgemeester ben voor alle mensen in Capelle. Toch vergeet ik nooit waar mijn vader vandaan komt. De waarden die ik uit de Molukse cultuur heb meegekregen – zoals gemeenschapszin en respect voor ouderen – kan ik goed in mijn werk toepassen. Ik vind het belangrijk om daarin een boegbeeld te zijn, om te laten zien dat je in deze maatschappij eigenlijk alles kunt bereiken. Om aan te tonen dat je, ongeacht of juist dankzij je afkomst, alles kunt bereiken als je ervoor gaat.”

Wat zijn uw prioriteiten als burgemeester?

“Samenwerking staat altijd voorop bij de dingen die ik doe. Als burgemeester wil ik bruggen bouwen en mensen samenbrengen, ook al zijn we het niet altijd met elkaar eens. Daarnaast zijn er belangrijke maatschappelijke uitdagingen: zorgen dat iedereen een dak boven zijn hoofd heeft, eenzaamheid bestrijden, aandacht voor jeugdcriminaliteit en economische ontwikkeling stimuleren. Binnen een gemeente grijpt alles in elkaar, en ik hoop mijn steentje bij te dragen aan het verbeteren van de leefbaarheid in de stad. Samen met anderen, met partners, maar ook zeker met de inwoners hier in Capelle.”

Heeft u advies voor Molukse jongeren die overwegen om in de politiek te gaan?

“Een aantal dingen zijn belangrijk. Wees een goede netwerker. Zorg ervoor dat mensen jou kennen en dat jij weet wat er speelt, niet alleen in je eigen kring maar ook daarbuiten. Ben actief in de samenleving en ken je dossiers. Verdiep je in de onderwerpen en ga met mensen in gesprek. En als laatste, wat ik erg belangrijk vind: houd vol en zorg dat je een lange adem hebt. Laat je niet te snel uit het veld slaan.”

Foto’s: Gemeente Capelle aan den IJssel / Frank de Roo en Jan Kok.

Nu te zien: RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku

Lees meer

Stream onze vodcast ‘Unboxing – Uitgepakte verhalen’

Stream hier

GESCHREVEN DOOR REDACTIE OP 25 november 2024. GEPOST IN NIEUWS

Van 11 oktober 2024 t/m 26 januari 2025 presenteert Museum Maluku de expositie RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku. Vijf jonge, Molukse kunstenaars uit de derde en vierde generatie brengen het vaak onderbelichte verhaal van slavernij in de Molukse archipel naar voren. Met uiteenlopende kunstvormen onderzoeken zij de diepe en blijvende impact van deze onderdrukkende systemen, zowel op persoonlijk als maatschappelijk vlak. Henry Timisela, directeur van Museum Maluku, en kunstenaar Joao Loupatty vertellen over de thema’s in de expositie, de rol van kunst in het herinterpreteren van geschiedenis en hoe RE:CAST een nieuw licht werpt op dit complexe verleden.

Het verleden herschikken

“Ons museum richt zich traditioneel op de aankomst van Molukkers in Nederland in 1951, maar we wilden dat verhaal verbreden,” zegt Henry. “Met dat doel in gedachten dienden we in het Herdenkingsjaar Slavernijverleden een subsidieaanvraag in om slavernij in de Molukken te onderzoeken. Dit onderwerp is onlosmakelijk verbonden met de Nederlandse geschiedenis: de eerste stap in het Nederlandse slavernijverleden vond plaats in de Molukken, toen de VOC het monopolie op kruidnagel en nootmuskaat wilde verkrijgen. Samen met een jong, Moluks kunstenaarscollectief onderzochten we hoe zij dit verhaal vanuit hun eigen perspectief konden vormgeven.” Deze samenwerking leidde tot RE:CAST, een expositie waarin het koloniale verleden niet alleen wordt herdacht, maar ook een plek krijgt in het heden. De titel van de expositie is zorgvuldig gekozen. “Het gaat om het herschikken van spelers op het toneel en het omsmelten van oude verhalen tot iets nieuws,” vertelt Joao. “We nemen trauma’s en herinneringen uit het verleden en gieten ze in een nieuwe vorm.”

De kunstenaars en team Museum Maluku treffen de voorbereidingen op de expositie.

Vanuit een ander perspectief bekeken

In de expositie wordt het werk van vijf kunstenaars gepresenteerd: Esmée Pattipeilohy, Kai Maipauw, Jerrold Saija, Finn Maätita en Joao Loupatty. Hun werk brengt op persoonlijke en creatieve wijze de gevolgen van kolonialisme en slavernij in beeld. Joao’s installatie, Current Futures, combineert objecten uit de collectie van Museum Maluku met door AI gegenereerde beelden. “Ik gebruik objecten die staan voor bescherming, zoals een salawaku (traditioneel Moluks schild) en het schild van een schildpad – objecten die staan voor cultuur en verhalen die het geweld van kolonialisme en slavernij hebben overleefd,” legt hij uit.

Het werk Current Futures door Joao Loupatty

Voor Joao was het werken met AI voor dit project een uitdaging. “AI is vaak geworteld in westerse denkbeelden. Als je een Moluks persoon wilt creëren, is dat bijna onmogelijk, omdat we niet in de dataset zitten. Dat maakt pijnlijk duidelijk hoe weinig representatie en culturele sensitiviteit er nog is.” Met zijn werk draait Joao het perspectief bewust om: “Koloniale schilderijen tonen vaak het gezichtspunt van een kapitein op een schip. Maar hoe zag het eruit voor de mensen aan land, die de schepen zagen aankomen? Door de geschiedenis vanuit hun blik te vertellen, probeer ik een andere kant van het verhaal zichtbaar te maken.”

Kunst als middel tot dialoog

De expositie roept bewust emotie en discussie op, benadrukt Henry: “Het mag schuren. Natuurlijk kun je een traditionele museumopstelling maken met objecten en een beschrijving erbij, maar deze kunstenaars zijn erin geslaagd de impact van kolonialisme en slavernij soms pijnlijk zichtbaar te maken. Als ik bezoekers spreek, zowel met Molukse als niet-Molukse achtergrond, hoor ik vaak: ‘Ik wist dit niet.’ Dat geeft aan dat we een doel hebben bereikt.”

Een detail uit het werk Holiest/Hostile door Kai Maipauw.

Joao ziet dit ook terug in de reacties op zijn werk. “Mensen sturen me berichten: sommigen vinden het gaaf, anderen stellen kritische vragen. Ik had iemand die niet begreep waarom ik een bepaald aspect zo had vormgegeven. We hebben erover gebeld, en dat werd uiteindelijk een mooi gesprek. Het laat zien dat er nog veel niet is uitgesproken, maar dat juist die dialoog nodig is. Ik ben blij dat mijn werk dit soort reacties kan veroorzaken.”

De expositie RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku is nog t/m 26 januari 2025 te bezoeken bij ons in Museum Sophiahof.

Nu te zien: RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku

Lees meer

Stream onze vodcast ‘Unboxing – Uitgepakte verhalen’

Stream hier

Museum Maluku lanceert binnenkort de nieuwe vodcastserie Unboxing – Uitgepakte verhalen! In deze serie komen generaties uit Molukse gemeenschappen samen om de dozen van zolder te halen en open te maken, en zo hun verhalen, rituelen en tradities te delen. In aanloop naar de lancering nodigen we je van harte uit voor twee publieksevenementen die de verhalen achter het erfgoed tot leven brengen.

Op vrijdag 1 november kun je in Utrecht live aanwezig zijn bij de opname van een aflevering over de suling, een traditioneel Moluks blaasinstrument. Vervolgens organiseren we op zondag 10 november in Rotterdam de officiële launch party met een exclusieve vertoning van de allereerste aflevering van de vodcast, die de betekenis van de piring natzar belicht. Beide evenementen bieden een unieke kijk op Moluks erfgoed, met muziek, verhalen en diepgang.

Tekst gaat onder de foto verder.

Vrijdag 1 november 2024 | Live-opname suling-aflevering

Op vrijdag 1 november nemen we je mee in de wereld van de suling, een traditioneel Moluks blaasinstrument. Het hoogtepunt van de avond is de live-opname van een vodcast-aflevering, waarin Isaac Latupeirissa zijn indrukwekkende suling-collectie presenteert, samen met zijn zus Dora Luhulima en nichtje Deborah Lewerissa. Samen gaan zij, onder leiding van hosts Reïnda Hully en Gerlov van Engelenhoven, dieper in op de vragen wat de suling zo uniek en belangrijk maakt binnen de Molukse gemeenschappen. De avond wordt muzikaal omlijst door optredens van Deborah Lewerissa en kunstenaar Yopi Abraham.

Datum: Vrijdag 1 november 2024
Locatie: ZIMIHC Theater Zuilen, Utrecht
Adres: Prinses Christinalaan 1, 3554 JL Utrecht
Inloop: 19.00 uur
Programma: 19.30 tot 21.00 uur (met naborrel tot 22.00 uur)
Prijs: Tickets kosten €7,50 per persoon (excl. servicekosten)

Tekst gaat onder de foto verder.

Zondag 10 november 2024 | Unboxing Launch Party

Op zondag 10 november nodigen we je van harte uit voor onze Unboxing Launch Party! Kom samen met ons de allereerste aflevering van Unboxing – Uitgepakte verhalen bekijken, een dag voordat deze officieel gelanceerd wordt. In deze eerste aflevering staat de piring natzar centraal, een traditioneel Molukse offerschaal met diepgaande symboliek. Host Zoë Nunumete zal je deze middag meenemen in de verhalen. Zangeres Patricia Pattinama, die ook in de vodcast te zien is, verzorgt een intiem akoestisch optreden.

Datum: Zondag 10 november 2024
Locatie: Thirdplace, Rotterdam
Adres: Westersingel 73, 3015 LB Rotterdam
Inloop: 12.30 uur
Programma: 13.00 tot 15.00 uur
Prijs: De toegang is gratis. Meld je van tevoren aan, zodat we een plek voor je kunnen reserveren.

We hopen je op 1 en/of 10 november te mogen ontmoeten en deze bijzondere momenten samen te vieren!

Nu te zien: RE:CAST – Reflecting on slavery and colonialism in Maluku

Lees meer

Museum Maluku pakt uit: Schenkingen die verhalen vertellen

Lees meer

Maak kennis met Pieter Siwabessij, woonachtig in Vaassen en docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Christelijk Lyceum in Apeldoorn. Daarnaast is hij gemeenteraadslid voor het CDA in de gemeente Epe. Zijn belangrijkste missie? Het Molukse verhaal een meer prominente plek geven in het Nederlandse onderwijs. Een verhaal dat volgens Pieter nog te vaak onderbelicht is, terwijl het een cruciaal onderdeel vormt van de Nederlandse geschiedenis.

Een cadeau van mijn moeder

Pieters motivatie om zich in te zetten voor de erkenning van het Molukse verhaal komt voort uit een diep persoonlijke ervaring. “Ik noem het altijd een cadeautje van mijn moeder,” vertelt hij. In 2017 overleed zijn moeder na een lange ziekte. Kort daarna reisde Pieter voor het eerst naar de Molukken. Een reis die diepe indruk op hem maakte. “Ik realiseerde me na die reis dat ik me nog niet goed genoeg in die geschiedenis had verdiept,” legt hij uit.

Het was deze reis die Pieter liet beseffen dat de Molukse geschiedenis vaak slecht of zelfs nauwelijks vertegenwoordigd is in Nederlandse schoolboeken. “In die schoolboeken werd de Molukse geschiedenis in veel gevallen in slechts twee zinnen beschreven. Ik ben me meer en meer in de geschiedenis gaan verdiepen en ben uiteindelijk gaan lobbyen om meer aandacht te vragen voor de Molukse geschiedenis.” Dit inzicht vormde het begin van zijn vastberaden inzet om het Molukse verhaal bekend te maken bij een breder publiek.

Foto: Maarten Sprangh

Van gastlezingen tot landelijk niveau

Pieters eerste stappen om de Molukse geschiedenis meer aandacht te geven in het onderwijs begonnen kleinschalig, maar zijn inmiddels uitgegroeid tot landelijke activiteiten. “Ik heb een artikel geschreven dat gepubliceerd werd in een vakblad voor docenten geschiedenis. Daarna besloot ik ook gastlezingen over het onderwerp te gaan geven,” vertelt Pieter. Wat begon met een gastlezing op een basisschool, leidde tot uitnodigingen bij bibliotheken, verenigingen en zelfs de lerarenopleiding.

Zijn inzet bleef niet onopgemerkt. “Op een gegeven moment kwam ik in contact met de Commissie Versterking kennis geschiedenis voormalig Nederlands-Indië, onder leiding van oud-minister Jet Bussemaker,” deelt Pieter. Deze commissie adviseerde de overheid over het vergroten van de aandacht voor de geschiedenis van voormalig Nederlands-Indië in het onderwijs. Hij raakte ook betrokken bij de professionele leergemeenschap van het Indisch Herinneringscentrum en een klankbordgroep bij het Rijksmuseum. “Zo is het eigenlijk een beetje uit de hand gelopen: van een gastlezing op een basisschool tot op landelijk niveau meedenken en mooie dingen doen,” concludeert hij met een glimlach.

Foto: Spraakmakers, KRO-NCRV

Het belang van het Molukse verhaal

Pieter is er duidelijk over: het Molukse verhaal hoort een prominente plek te krijgen in het Nederlandse onderwijs. “De Molukkers zijn een onderdeel van de Nederlandse geschiedenis. Dat moet gewoon verteld worden,” stelt hij. Voor Pieter is het ontbreken van een duidelijk Moluks perspectief in de geschiedenisboeken een gemiste kans. “Er zijn zoveel Molukse mensen in Nederland, en hun geschiedenis wordt gewoon niet erkend in dat stukje Nederlandse geschiedenis.”

Volgens Pieter zou meer aandacht voor het Molukse verhaal in het onderwijs niet alleen bijdragen aan meer kennis, maar ook aan meer begrip. “De eerste opbrengst is natuurlijk dat men meer van het Molukse perspectief afweet,” legt hij uit. “Ik hoop dat mensen leren om naar het brede plaatje te kijken en te beseffen dat er meerdere perspectieven zijn. Dat zou hen ook kunnen helpen om beter te begrijpen dat bij iedere situatie verschillende visies bestaan.”

Foto: Omroep Gelderland

Een positieve blik op de toekomst

Ondanks dat Pieter gedreven is om het Molukse verhaal zo snel mogelijk in de schoolboeken te krijgen, begrijpt hij dat veranderingen tijd kosten. “Ik kijk positief naar de toekomst. Het liefst heb ik dat het hele verhaal morgen in de schoolboeken staat, maar ik weet ook dat het niet zo werkt,” geeft hij toe. Toch ziet hij veel positieve ontwikkelingen. “Nu met het rapport ‘Deel en Verbind’ van de Commissie Versterking kennis geschiedenis voormalig Nederlands-Indië en initiatieven zoals het Indisch Herinneringscentrum, zijn er hele mooie stappen gezet.”

Pieter benadrukt dat er steeds meer aandacht komt voor het Molukse verhaal, zowel in de media als binnen onderwijsinitiatieven. “Er zijn allerlei organisaties, zoals bijvoorbeeld Molukse Voetstappen, die druk bezig zijn met lobbyen en ook steeds zichtbaarder worden. Je merkt dat er steeds meer bekendheid voor het verhaal komt en dat moeten we echt vasthouden. Gewoon het ijzer smeden als het heet is en doorpakken,” besluit hij met optimisme.

11 oktober – Opening expositie RE:CAST

Bestel tickets

Museum Maluku pakt uit: Schenkingen die verhalen vertellen

Lees meer

Een schatkist aan verhalen

De opnames van onze nieuwe vodcastserie Unboxing – Uitgepakte verhalen zijn gestart! In vijf afleveringen duiken we in het rijke en diverse immateriële Molukse erfgoed. Centraal in deze serie staan objecten die door verschillende Molukse generaties worden uitgepakt, elk met een verhaal dat vaak onderbelicht is gebleven. Het zijn verhalen die ons verbinden met het verleden, met het erfgoed dat vaak nog in onze huizen verstopt ligt, soms verborgen op zolder of weggestopt in kasten.

We hebben Molukse families aangemoedigd om die schatten op te zoeken en met ons te delen. En met succes: een aantal bijzondere objecten en de bijbehorende verhalen zijn naar voren gekomen. Deze verhalen, die wij vastleggen op beeld en in audio, brengen de rijke cultuur en geschiedenis van de Molukse gemeenschappen in Nederland opnieuw onder de aandacht. Met Unboxing schijnen we een nieuw licht op de waardevolle maar soms vergeten verhalen van Molukkers hier in Nederland.

Een drietal bijzondere schenkingen

Unboxing toont hoe belangrijk het is om deze objecten en verhalen te bewaren en te delen. Terwijl we deze verhalen letterlijk uitpakken voor de camera, blijven ook buiten de opnames bijzondere schatten het museum binnenkomen. Recentelijk hebben we een aantal unieke schenkingen mogen ontvangen die, net als de objecten in de vodcast, unieke en bijzondere verhalen vertellen.

Prof. Dr. Jos Platenkamp

Zo ontvingen we in april 2023 een schenking van Prof. Dr. Jos Platenkamp. Deze vooraanstaande cultureel antropoloog deed in de jaren ’70 en ’80 uitgebreid onderzoek in het dorp Paca in de regio Tobelo in de Noord-Molukken. Zijn schenking bevat 580 dia’s, aantekeningen en een exemplaar van zijn proefschrift waarin hij de sociale structuren en rituelen van de Tobelo-gemeenschap documenteerde. Een van de meest bijzondere aspecten van deze schenking zijn de beelden van Platenkamps eigen rituele inhuwelijking in de gemeenschap. Dit ritueel gaf hem de bescherming en verwantschapsrelaties die essentieel waren voor zijn verblijf en werk in het dorp en bij ‘verwanten’ in andere dorpen.

Een gouden bord

Een andere bijzondere schenking is de Piring Mas, een gouden bord dat in eerste instantie slechts aan ons werd uitgeleend voor onze expositie IKAT – Rituelen rondom het huwelijk, maar later aan ons werd geschonken door de particuliere eigenaar. Het bord maakt nu deel uit van onze vaste collectie en vertegenwoordigt een belangrijk stuk immaterieel erfgoed.

Unieke 17e-eeuwse kaart

Tot slot mogen we een unieke 17e-eeuwse kaart aan onze collectie toevoegen, geschonken door Herman Keppy tijdens ons evenement Jendela Maluku in juli van dit jaar. Deze antieke kaart, vervaardigd rond 1660 door Johannes Janssonius, toont de Noord-Molukse specerijeilanden Bacan, Makian, Moti en Mare. Twee jaar lang hing de kaart in het kantoor van Herman, maar tijdens het opruimen besloot hij dat het tijd was voor een nieuwe bestemming. Museum Maluku, vond hij, was de ideale plek om dit waardevolle stuk geschiedenis veilig te stellen.

Museum Maluku is ontzettend dankbaar voor deze schenkingen. Vanaf de oprichting in 1986 heeft de brede collectie van het museum zich mede dankzij gulle gevers kunnen ontwikkelen. Deze bijdragen zijn van onschatbare waarde voor het behoud en de doorgegeven verhalen van Moluks erfgoed. Met deze nieuwe toevoegingen blijft onze collectie groeien en kunnen we een steeds completer beeld schetsen van de rijke geschiedenis en cultuur van de Molukse gemeenschap.

Schenken aan het museum

Heb je zelf nog een bijzonder object dat een verhaal vertelt en dat je met ons wilt delen? Museum Maluku staat altijd open voor nieuwe schenkingen. Je kunt contact met ons opnemen door een mail te sturen naar collectie@museum-maluku.nl

11 oktober – Opening expositie RE:CAST

Bestel tickets

Groetjes uit Vaassen: De toekomst van het Molukse verhaal in het onderwijs

Lees meer